Psikolojide Aşk Nedir?
Yazar Kıymet Akyol • 5 Nisan 2023 • Yorumlar:
İlişki en az iki insan arasında anlamlı ve belirli bir hedef etrafında kurulan gelişen devam eden bir bağdır. Kişinin özgürce seçtiği bağlanma, yakınlık ve bunlarla beraber tutku romantik ilişkiyi tanımlamaktadır.
Aşk, yakınlık, bağlanma/içsel yatırım yapma güven, saygı ve sevgi gibi duyguları beraberinde getirmektedir. Moss ve Schwebel’in aktardığına göre, Freud aşkı, cinselliğin yüceltilmesi olarak, Harlow bağlanma davranışı olarak ve Fromm ilgi, sorumluluk, saygı ve anlayış olarak tanımlamıştır. Maslow ise, aşkı ikiye ayırmıştır. Birincisi, kişinin güvensizliğiyle gelişen ve düşük düzeydeki duygusal ihtiyaçları ifade eden “yetersizlik aşkı” ikincisi ise, yüksek düzeyde duygusal ihtiyaçları içeren ve özellikle kendini ve diğerini gerçekleştirme isteğini ifade eden “aşık olmaktır”. .(Atak ve Tuştan, 2012, s.521).
Kişiler ilişki kurarken, kurduğu ilişkiyi sürdürürken büyük emek ve çaba harcamaktadırlar. Harcanılan emek ve çabaların sonucunda bireylerin romantik ilişkilerinden beklentileri sağlıklı çocuklarına başarılı ilişkiler kurmayı öğretir.” “Başarılı bir ilişkiye ulaşmak için her iki taraf da anlayışa ve karşılıklı saygıya ihtiyaç duyar.” İyi bir ilişki karşılıklı saygı, güven, fiziksel beğeni, dürüstlük, eşitlik, açık ve net iletişim özelliklerini barındırır. Bu özelliklerin yanı sıra bireylerin ilişkilerinde yaptığı koşulsuz kabul, karşılıklı özgürlükleri sınırlandırmak ve benmerkezci olmak ilişkilerine ve kendilerine zarar vermektedir. Bahsedilen özellikler ilişkide mutsuzluğa ve kişilerin yıpranmasına yol açar. Sağlıksız, kötü bir ilişkide aşırı kontrol, eleştiri, tehdit ve aşağılama sıklıkla görülen özelliklerdir. Bireyler, bu olumsuz özellikleri gösterdikleri zaman, aşk ve sevginin üzerine kurmuş oldukları temeli sarsmaktadırlar. İlk olarak başlayan büyük ve kırıcı kavgalar beraberinde karşılıklı saygıyı da kaybettirmektedir. Biliyoruz ki ilişkide bu temeller sarsıldığında bağlanma ve güven problemleri doğmaya başlar.
”Hayattaki diğer alanlarda da olduğu gibi başarılı bir ilişki şans, talih, ya da sadece öyle olmasını istediğiniz için başarılı olmaz. Başarılı bir ilişki neyi istediğini bilmenin bunun için çalışmanın ve rahat olmanın bir sonucudur.” Bir ilişkiyi tamamlayan bazı kavramlar vardır. Strernberg’in üçgen aşk kuramına göre, yakınlık, tutku ve bağlanma kavramlarını içermektedir.