Psikolojik Sertleşme Sorunu

Sertleşme sorunu, “erektil disfonsiyon” , “erektil işlev bozukluğu”, “sertleşme bozukluğu”, “ereksiyon bozukluğu” , “sertleşememe”, “empatans” , “erektil yetmezlik” erkelerde serleşme sorununu ifade etmek için kullanılan eş anlamlı terimlerdir. Bu terimler erkek cinsel işlev sorunlarından biri olan erkeklerdeki uyarılma bozukluğunu ifade eder.

SETLEŞME SORUNU ( EREKTİL DİSFONKSİYON) NEDİR?

Ereksiyon bozukluğu, sertleşmeyi sağlamada ya da sertliği sürdürmede güçlük çekme veya sertleşme düzeyinde belirgin bir azalma olması halidir. Bu güçlük en  az 6 aydır devam ediyordur.

   Sertleşme bozukluğu çeşitli şekillerde karşımıza çıkabilir. Erkek giriş için gerkli setliği hiç bir zaman sağlayamamışsa yaşam boyu tip; erkek yaşamının bir döneminde başarılı çinsel etkilik sağladığı halade erektil işlev bozukluğu sonradan ortaya çıkmışsa edindel tip olarak isimlendirilir.

    Erektil işlev bozukluğu, erkek cinsel işlev problemleri içinde en sık olanıdır. Cinsel sorunlar için başvuruda bulunan erklelerin % 50 ‘ sinin sertleşme bozukluğu yakınması vardır. Yaşam boyu sertleşme sorunu yaşayanlar nadirdir. Yaşla birlikte sıklık oranı artar. Bu artışın yaş faktöründen ziyade tıbbi hastalıklar ve  erkeğin yaşam koşullarının eş zamanlı etkileşimi ile ilgili olduğu düşünülür.

     Erektil yetmezlik, organik ya da psikolojik nedenli olalabileceği gibi organik ve psikolojik nedenlerin bir araya gelerek  her ikisinden birden kaynaklanıyor olabilir. Genç ve orta yaşta olan ve başka bir hastalığı olmayan  erkeklerde nedenin  genellikle psikolojik olduğu kabul edilir. Psikolojik nedenlerden kaynaklanan sertleşme bozukluğunda en önemli neden performans kaygısıdır.

    Serleşme sorununda temel özellik, tatmin edici cinsel etkinlik için yeterli sertleşmenin olmaması ya da sertliği sürdürememedir. Erkek neredeyse her zaman cinsel ilişkiyi yürütecek yeterlilikte sertleşme sağlamak ve bunu sürdürmede güçlük çeker.

     Serleşme sorunu tecrübeleri değişik şekillerde seyredebilir. Bazı erkekler matürbasyonda sertleşme sorunu yaşamazken partnerle olan ilişkide sorun yaşar. Bazıları eşleri ile sorun yaşarken başka bir partnerle sorun yaşamaz.  Bazıları baştan ereksiyonu sağlar anacak giriş esnasında ya da girişten hemen sonra sertliğini tamamen ya da yarı yarıya kadar kaybedebilir. Bazıları ise başatan baştan sertlik sağlayamaz

     SERTLEŞME SORUNUN PSİKOLOJİK NEDENLERİ NELERDİR?

Erkeklerde pek çok psikososyal faktör sertleşme sorununa yol açabilir. İş stresi, eşe karşı öfke, aşırı yorgunluk, geçmişte yaşanmış psikolojik veya cinsel travmalar, ciddi ilişki çatışmaları (evlilikte güç mücadelesi) alkol  yada madde kullanımı, raslantısal başarısızlıklar, depresyon, anksiyete bozuklukları gibi başka ruhsal bozuklukların varlığı, kişide ve eşinde görülen baska cinsel sorunlar gibi pek çok faktör erkeklerde sertleşme sorununa neden olabilir.

    Bazı durumlarda ereksiyon sorunun altında uzun süre devam eden erken boşalma ( pramatur ejekülasyan), geç boşalma, ya da cinsel isteksizlik sorunu nedeniyle yaşanan sıkıntı, başarısızlık duygusu ve cinsel baskı  yatıyor olabilir. Çiftin cinsel iletişim kurma tarzı, cinsellikten beklentileri, evlilik sorunları, cinsel uyum oluşturamama, cinsellik dışı ilişki kalitesi, çocukluk çağındaki gelişimsel meseleler psikolojik kaynaklı sertleşme sorununa yol acabilir ya da hazırlayıcı etmen olabilir.

    Erken çocukluk döneninde cinselliğe karşı olumsuz katı ve baskıcı bir tutumla yetiştirilmiş olma çocuklukta istismar ya da cinsel travma öyküsü, yakınlık korkusu, parafililer, ve cinsel yönelim sorunları sertleşme sorunun olası psikolojik nedenleri arasındadır.

     Serleşme sorunun altında kaygı, öfke, kızgınlık, cinsel eşe olan güvensizlik, özsaygı eksikliği, gibi pek çok duygu rol onayabilir. Bu güçlü duygular erkeğin haza odaklanmasını engelleyerek sürekli dikatini dağıtmaya yol açıyor olabilir. Psikolojik kaynaklı sertleşeme sorununa pek çok psikososyal faktör neden olmakla birlikte perfornans kaygısı ( başarma baskısı) en önemli psikolojik kaynaklı sertleşme bozukluğu nedenidir.

            CİNSEL PERFORMANS ANKSİYETESİ ( BAŞARISIZLIK KORKUSU) NEDİR?

Psikolojik nedenlerden kaynaklanan sertleşme bozukluğunun en önemli nedeni Performans kaygısıdır. Erkekler sertleşme sorunu ile karşılştıklarında büyük üzüntü duyar. Genellikle Pek çoğu utanma, başarızızlık, yetersizlik, öfke, ve kaygı duyma gibi çok güçlü duygusal tepkiler verme eğilimindedir. Bu duygusal tepkiler performans kaygısını tetiklemeye hizmet eder.

     Bazen raslantısal bir başarısızlık bile inatçı ve yineleyiçi hale gelerek erkeğin kafasını başarma kaygısı ile meşgul hale getirebilir. Başarısız cinsel karşılaşamalar erkeğin cinsel performansı konusundaki güveninin düşmesine ve başarısızlık beklentisine girmesine neden olabilir. Kaygı cinselliğin zehiridir. Kaygılı bir bekleyiş içinde olan kişi duyumlarına odaklanamaz. Haz alamaz. Zamanla bu durum bir kısır döngüye dönüşür.

     Erkekler cinsel performanslarına çok fazla anlam yükleme eğiliminde oldukları için raslantısal tek bir başarısızlık bile gelecekle ilgili bir kaygı başlatabilir. Çoğu zamanda bu kaygı, başka başarızılık duygusunun gelişmesine hizmet eder. Bu durumda kişi sürekli kendi cinsel performansını düşünür. Bu da cinsel deneyimine odaklanmasını dolayısı ile haz almasını engeller.  Böyle bir performans sorunu yaşayan bir erkek ön sevişme sırasında sertleşirken vajinaya girme aşamasında sertliğinin devam ertiremeyebilir.

                         PSİKOLOJİK EREKTİL DİSFONKSİYON TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Sertleşme bozukluğu pek çok erkek ve çifttin yaşamlarını etkileyen en önemli erkek cinsel sorunlarından biridir. En ömeli olmsının nedeni bütün erkek cinsel işlev problemleri içinde erkeğin psikolojisini ve çiftin ilişkisini en çok etkileyenidir. Erkekler sertleşme sorunun nedenini organik nedenlere bağlama ve psikolojik kaynaklı sertleşme sorununu kabul etmeme eğilimi içindedir. Halbuki yukarıda psikolojik nedenlerde de bahsedildiği gibi pek çok psikososyal faktör ereksiyon sorununa neden olabilir. Psikolojik nedenlerden kaynaklanan sertleşme sorunu cinsel terapiye mükemmel yanıt verir. 

 Sertleşme sorunun psikolojik tedavisinde deneyimli bir cinsel terapistin uygulayacağı cinsel terapi çok kıymetli ve çift için iyileştiricidir. İlk önce ereksiyon sorunu  psikolojik nedenlerden mi ? yosa tıbbi bir hastalıktanmı kaynaklanıyor ya da ilaç veya madde kullanımına mı bağlı yoksa çift arasındaki ciddi bir ilişki çatışmasıyla mı ilgili.  Bu ayrımların yapılması gerekli çözüm yollarını da belirleyecektir Ayrıntılı bir psikoseksüel gelişim öyküsü ( cinsel öykü) almak bu ayrımı yapmada çok önemlidir.

    Örneğin genç ve orta yaşlı bir erkekte  partnerle birliktelik gerektirmeyen durumlarda ereksiyon sağlıyorken partnerle cinsel etkinliğe başladığında ereksiyon güçlüğü oluyorsa ya da ereksiyonu koruyamıyorsa çok büyük bir olasılıkla psikolojik nedenlerden kaynaklanan ereksiyon sorunu vardır. Buna karşılık kişi çok uzun yıllardır bir damar ya da şeker hastalığı yaşıyorsa ereksiyon sorunu yavaş yavaş başlamış ve 5- 10 yıldır devam ediyorsa çok büyük bir olasılıkla bu kişinin tıbbi nedenlere bağlı bir sertleşme sorunu yaşadığını düşündürür. Böyle bir durumda ilgili tıp dotorlarından değerlendirme ve tedavi alması gerekir. 

Psikolojik erektil disfonksiyon tedavisinde kişiyi bu soruna yatkın hale getiren ya da neden olan psiko sosyal etkenlerin saptanıp tanımlanması ve cinsel terapi seanslarında  çalışılması çok önemlidir. Psikolojik erektil yetmezlik tedavisinde bilişsel davranışcı terapi metotlarına daynanan cinsel terapi teknileri uygulanır. Çiftin birlikte cinsel terapiye alınması tercih edilir. Alta yatan nedene göre cinsel çift terapisi, bireysel cinsel terapi, çift terapisi bazı vakalarda ise bireysel terapi uygulanır.

  Çifttin ağır ilişki çatışmaları varsa çift terapisi, kişinin cinsel sorunu depresyon kişilik bozukluğu ya da cinsel travmdan kaynaklı ise bireysel cinsel terapi uygun olacaktır. Cinsel sorun bozuk çift etkileşiminden ya da yanlış cinsel beklentiler ve baskıdan kaynaklanıyorsa bu durumda cinsel çift terapisi uygulamak gerekecektir.

          Ereksiyon bozukluğunun psikolojik tedavisinde cinsel terapi seanslarında çiftin sağlıklı cinsel etkileşim oluşturabilmeleri için baskı, başarısızlık beklentisi ve performans baskısını ortadan kaldıran duygusal bir ortam yaratmak en önemli ilk adımdır. Ardından bazı cinsel terapi teknikleri ile performans kaygısı azaltılır. Çünkü kaygı cinselliğin zehiridir.

 Sertleşeme bozukluğunun psikolojik tedavisi icin cinsel terapinin ana hedefi cinsel işlevin başarı ile tekrar sağlanabilmesidir. Bunun için cinsel terapide önce güvenli bir tedavisel ortam yaratılır. Çiftin birbirlerine desteği teşvik edilerek olumlu duygusal bir ortam yaratılır. Performans bakısının ( başarısızlık korkusunun ) ortadan kalkması için çiftin başarılı cinsel deneyimler sağlamasına yönelik basamak basamak ilerlemek üzere cinsel terapi eğzersizleri ev ödevi olarak verilir. Çift başarılı cinsel deneyimler sağladıktan sonra başarma kaygısının ezici yükünden kurtulur.