Psikolojik Travma ve Kuşaklar Arası Aktarımı
Yazar Cansu Dülger • 14 Şubat 2023 • Yorumlar:
DNA ile taşındığını bildiğimiz yüzlerce özelliğimizin dışında bizden birkaç nesil önce yaşamış akrabalarımızın travmalarının nesiller arasında taşınarak bize ulaşmış olma ihtimali var mı?
İnsan denilen canlı, doğduğu andan itibaren bağımsız bir canlı olarak bu hayattaki serüvenine başlamış sayılıyor. Anne ile fiziksel bağımız her ne kadar kopmuş gibi gözükse de ebeveynlerimiz ile aramızdaki bağ bizim gerçekliğimizi oluşturuyor.
Dünyaya gelirken fiziksel özelliklerimizin yanı sıra bizden nesiller öncesine dayanan bir genetik mirası da yanımızda getiririz. Fiziksel görünümümüz, kalıtsal hastalıklarımız genetik olarak büyüklerimizden aktarılıyorsa psikolojik travmalarımız da aktarılmıyor mudur?
Psikolojik travmayı yaşamış olan birinde görülen durumlar illaki bir sonraki nesilde görülecek veya bir sonraki nesillerde bu durumlar görünecek diye bir söz kesin olarak söylenemez. Travmanın nesiller arası aktarımı ile ilgili ortaya konulan ve doğruluğu bulunmaya çalışılan hipotezlere ve araştırmalara baktığımızda, üst nesillerdeki travmanın etkilerinin alt nesillerin, kaygı bozukluğu gibi psikolojik sorunlara yatkınlığını, stres ile direkt ilişkili olan kortizol hormonu seviyelerini etkilediğini, bireylerin aile içi sorunları, bağlanma şekilleri gibi bir çok konuya etkisi olduğunu ileri sürmektedir.
Öncelikle bu konu ile ilgili yapılan araştırmalara dönüp baktığımızda, yapılan çalışmaların çoğunlukla toplumsal travmalar üzerine yapıldığını söylemek mümkün.
Soykırımlar, zorunlu yapılan göçler, terörizm gibi toplumsal sorunlar ve o nesillerin torunları ile yapılan araştırmalarda anlamlı sonuçlar bulunmuş ve travma tepkilerini verdikleri gözlemlenmiştir. Fen bilimleri ve genetik alanında da, travma geçişine ilişkin daha somut veriler almak adına çeşitli çalışmaların yürütüldüğünü görmekteyiz.
Sonuç olarak, travmanın etkileri ve bunların nesiller arası etkilerine yönelik çalışmalarla anlamlı sonuçlar bulunmuş, terapilerde yer verilmesi gereken detaylardan biridir.