Psikoz Nedir?

Psikoz kelimesi genellikle gercegi degerlendirmenin bozulması, gerceklikle bagin kopması halinde kullanılan bir kelimedir. Psikotik bozukluklar olarak Şizofreni Spektrum Bozuklukları ve Bipolar Bozukluktan bahsedilebilir.

Klasik anlamıyla psikoz, Şizofreni Spektrum Bozuklukları ile ilişkilidir ve belirtileri genellikle aşağıdaki durumlarda ortaya cikmaktadir.

Şizofreni

Şizoaffektif bozukluk ve şizofreninin diğer alt türleri

Akut ve geçici psikotik bozukluklar

Bipolar bozukluk (daha önce manik depresyon olarak bilinirdi)

Psikotik özelliklere sahip majör depresif bozukluk

Postpartum (postnatal olarak da adlandırılır) psikoz (postnatal depresyonun şiddetli bir formu)

Madde kaynaklı psikoz (alkol, yasadışı uyuşturucular ve steroid ve uyarıcı içeren bazı reçeteli ilaçlar dahil)

 

Psikotik belirtiler bazen digger bozukluklara seconder olarak da ortaya çıkabilmektedir. Bunlar,

Beyin tümörü veya kist

Demans (örneğin Alzheimer hastalığı)

Parkinson hastalığı ve Huntington hastalığı gibi nörolojik hastalıklar

HIV ve beyni etkileyebilecek diğer enfeksiyonlar

Bazı epilepsi türleri

İnme

 

PSIKOZUN NEDENLERI

Psikozun kesin sebepleri iyi anlaşılamamıştır; ancak şunları içerebilir:

Genetik: Araştırmalar,şizofreninin ve bipolar bozukluğun ortak bir genetik nedeni paylaşabileceğini gösteriyor.

Beyin değişiklikleri: Beyin yapısındaki değişiklikler ve belirli kimyasal değişmeler psikoz hastalarında görülür. Beyin taramaları, psikoz öyküsü olan, düşünce işleme üzerindeki etkileri açıklayan bazı bireylerin beyninde azalmış gri maddeyi ortaya çıkarmıştır.

Hormonlar veya uyku: Doğum sonrası psikoz, doğumdan sonra çok kısa sürede ortaya çıkar (normalde 2 hafta içinde). Kesin nedenler bilinmiyor, ancak bazı araştırmacılar bunun hormon düzeyindeki değişikliklerden ve bozuk uyku düzeninden kaynaklanabileceğine inanıliyor.

 

PSIKOZ BELIRTILERI

Psikotik belirtiler ayrılabilir ve belirli açıklamalar yapılabilir. Psikozun klasik belirtileri şunlardır:

Halüsinasyon: Var olmayan şeyleri hissetme, görme veya işitme.

Sanrılar: Sahte inançlar, özellikle de gerçek olmayan şüphe veya korku üzerine kurulu.

Şizofreni gibi bozukluklardaki psikotik belirtiler arasında aşağıdakiler de olabilir:

Dağınık düşünce, konuşma veya davranış

Bozuk düşünce (ilgisiz konular arasında atlama, düşünceler arasında garip bağlantılar yapma)

Katatoni (tepkisizlik)

Sebeplere bağlı olarak, psikoz hızlı veya yavaşça ortaya çıkabilir. Şizofreni hastalığında da aynı durum söz konusuyken, semptomlar yavaş başlangıçlı olma eğilimindedir ve bazı durumlarda tam bozukluğa dönüşmeyen daha hafif psikoz ile başlar.

Şizofreninin yavaş başlangıcı (prodromal faz olarak da bilinir) genellikle hasta ya da aileleri ve arkadaşları tarafından fark edilmez. Psikozun hafif, başlangıçtaki belirtileri şunları içerebilir:

Şüpheci hisler

Bozuk algılamalar

Depresyon ve intihar hisleri

Takıntılı düşünce

Uyku sorunları

 

Halüsinasyonlar, psikozlu kişilerin duyularını (görme, ses, koku, zevk ve dokunma) etkileyebilir. Ancak şizofreni hastalarının yaklaşık üçte ikisinde, halüsinasyonlar işitseldir; işittiğinde ve onları gerçek olduklarına inandıklarında içermez.

 

Genellikle isitsel halüsinasyonlar su sekildedir

Birçok sesi, çoğunlukla olumsuz olarak, hastayla konuşurken işitmek

Hastanın ne düşündüğünü tekrar etmesi

Hastanın ne yaptığına dair bir yorum yapması

Tuhaf sanrılar psikoz sırasında yaşanır.

 

PSIKOZUN TEDAVISI

Psikoz tedavisinde antipsikotik kullanımı esastır. Bunun yanında ilaç kullanımı ile beraber hastanın iç görü kazanması ve kendini anlaşıldığı bir mecrada ifade ediyor olabilmesi açısından psikoterapi faydalı olabilecek bir tedavi seçeneğidir.