Psödötümör Serebri (İdiopatik İntrakranial Hipertansion)

Tanım: Beyinde yer kaplayan bir lezyon (beyin tümörü) olmadan beyin içi basınç artmasına verilen isimdir. Kadınlarda özellikle şişmanlarda (obezlerde) olmak üzere orta yaşlarda daha sık görülmektedir. Normalde görülme sıklığı 1/100.000 iken, şişman kadınlarda ise 19.3/100.000 gibi yüksek sıklıkla görülmektedir.

Psödötümör serebri (yalancı beyin tümörü) sebepleri nelerdir? ;beyin ödemi, beyin kan akımının artması, beyin omurilik suyunun (BOS) yapımının artması veya emiliminin azalması yanında beyin venöz kan akımını engellenmesi hastalığın oluşumunda rolü ileri sürülmektedir. Bu hastalığın birincil sebepleri arasında kadın cinsiyeti, şişmanlık, hormonal ve iltihabi nedenler dışında ikincil nedenler arasında ise (beyindeki venöz sinüs trombozları, hiperkoagülopatiler, kullanılan bazı ilaçlar (antibiotikler, steroidler, A hipervitaminozları, kan hastalıkları) sebepler arasında sayılmaktadır. Bu hastalıkta bilinen bütün bu sebeplere rağmen % 20 oranında bilinmeyen nedenleri de vardır.

Psödötümör serebri (yalancı beyin tümörü) klinik şikayetleri nelerdir; Baş ağrısı ve görme şikayetleri ( çift görme, bulanık görme, nadiren şaşılık ve görme kaybı ile veya görme alan kaybı en iyi bilinen şikayetleri ve bulgularıdır. Baş ağrısı artan beyin içi basıncı sonrası ortaya çıkmakta olup beraberinde bulantı bazen de kusma şikayeti ve ayrıca kulak çınlaması da görülmektedir. Bulguları arasında nadiren denge bozukluğu (ataksi) görülebilir. 

Psödötümör serebri (yalancı beyin tümörü) teşhisinde nasıl konulur?; Nörolojik muayenesi göz muayenesinde optik sinir ödemi veya atrofisi dışında nörolojik muayene genellikle normaldir. Bu sinirin ödemi sonrası bulanık görme veya çift görme bazende görme kaybı ortaya çıkmaktadır. Beyin görüntüleme testleri arasında Magnetic Rezonans (MR) ve diğer beyin teşhis yöntemleri normal olup, sistemik olarak laboratuvar, kan testleri sebepleri tespit için detaylıca araştırılmalıdır. Hastalığın kesin teşhisinde beyin basıncını somut gösteren belden alınan beyin suyu (BOS) basınç ölçümü ve yüksekliği oldukça önemlidir.

Psödötümör serebri (yalancı beyin tümörü) tedavisi  nelerdir?

Tıbbı tedavi  ve cerrahi tedavi olarak iki başlıkta incelemek gerekir. Tedavinin başarısı öncelikle teşhisin kesinleşmesi ve hazırlayıcı risk faktörleri yukarıda saydığımız birincil  ve ikincil sebepleri detaylıca araştırılmalıdır. Tıbbı tedavide öncelikle obezite veya sürekli ilaç kullanımı varsa düzeltilmelidir. Artan beyin basıncını azaltan ilaçlar ve diüretik ilaçlar kullanılmaktadır. Belden beyin basıncını azaltmak için yapılan test olan lomber ponksyonla hastanın şikayetleri iyileşebilir veya iyileşmeyebilir. Ancak tıbbı tedaviye rağmen görme şikayeti veya bulgusu ilerleyen hastalar ise cerrahi tedavi adayıdır. Burada temel amaç göz siniri üzerindeki basıncı azaltmaktır. Bunun için değişik cerrahi girişimlerden; göz siniri fenestrasyonları, beldeki omurilik içerisine veya beyin havuzu olan (ventrikül) içerisine kateterler yerleştirilerek artan kafa içi basıncı cerrahi tedavisi yapılmaktadır. 

Sonuç olarak bu hastalıkta hazırlayıcı risk faktörleri varsa ortadan kaldırılması tedavide oldukça önemli olup, eğer görme keskinliğ ve görme alanı muayenesinde görme şikayeti ilerleyen veya düzelmeyen hastalar ise  kalıcı körlük yerleşmeden cerrahi tedavi seçenekleri uygulanmalıdır.