Punch Biopsi
Yazar Esra Çınaroğlu Azman • Dermatolog • 23 Ağustos 2017 • Yorumlar:
Cilt biyopsisi vücudunuzun yüzeyinden hücre veya deri örnekleri alınmasını içerir. Deri biyopsisinde alınan numuneler, sağlık durumunuz hakkında bilgi edinmek için incelenir.
Ayrıca doktorunuz bazı cilt hastalıklarını teşhis etmek veya ekarte etmek için biyopsi işlemi kullanır. Deri biyopsisinin üç ana tipi vardır.
Tıraş Biyopsi
Doktor cildin üst tabakalarının küçük bir bölümünü (epidermis ve dermisin bir bölümünü) kaldırmak için bir jilet benzeri araç kullanır.
Punch Biyopsi
Bu yöntemde doktor derinin daha derin tabakalarından (epidermis, dermis ve yüzeysel yağ) yuvarlak bir araç kullanarak deriden küçük bir bölüm alır.
Eksizyonel Biyopsi
Doktor küçük bıçak benzeri bir araç (bisturi) ile deride bulunan bir şişliği veya anormal deriyi alır. Bunu yaparken normal derinin yağlı kısmından da bir miktar alınır.
Punch Biyopsi Neden Yapılır?
Cilt biyopsisi cilt hastalıklarını teşhis veya ekarte etmek için kullanılır. Aynı zamanda, deri lezyonlarını kaldırmak için de kullanılabilir. Cilt biyopsisi, ciltle ilgili hastalıkların tanısında ve tedavisinde yardımcı olmakla birlikte aşağıdaki durumların da tedavisine yardımcı olmaktadır:
Aktinik keratoz,
- Büllöz pemfigoid ve diğer kabarma cilt bozuklukları,
- Dermatit, sedef hastalığı ve diğer iltihaplı deri hastalıkları,
- Bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve melanom dahil cilt kanserleri,
- Cilt enfeksiyonları,
- Cilt etiketleri,
- Şüpheli benler veya diğer büyümeler,
- Siğiller gibi.
Punch Biyopsi'nin Riskleri Nelerdir.
Cilt biyopsisi genellikle güvenli bir işlemdir, ancak aşağıdaki komplikasyonlar da oluşabilir:
- Kanama
- Morarma
- Yara izi
- Enfeksiyon
- Topikal antibiyotikden kaynaklanan allerjik reaksiyon gibi.
Nasıl Hazırlanmalısınız?
Cilt biyopsisinden önce aşağıdaki koşullar sizde varsa doktorunuza söyleyiniz:
- Tanısı konmuş herhangi bir kanama bozukluğu varsa,
- Diğer tıbbi prosedürler sonrası aşırı kanama yaşadıysanız,
- Aspirin veya aspirin benzeri madde içeren kan inceltici varfarin veya heparin gibi ilaçlar alıyorsanız,
- İmpetigo gibi bir deri enfeksiyonları öyküsü varsa,
- Organ nakli sonrası kullanılan, diyabet için kullanılan veya bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılan ilaçlar alıyorsanız doktorunuza bildirmeniz gerekir.
Neler Bekleyebilirsiniz?
Deri biyopsisinin yerine bağlı olarak, temiz bir elbise giymeniz veya elbiselerinizi çıkarmanız istenebilir. Bir doktor veya hemşire biyopsi yapılmadan önce cildin ilgili alanını temizler. Cildinizde bir cerrahi işaretleyici ile biyopsi alanının ana hatları işaretlenmiş olabilir.
Daha sonra biyopsi alanının uyuşturulması için lokal anestezik alırsınız. Bu ilaç genellikle ince bir iğne ile enjeksiyon yoluyla verilir. Uyuşturucu ilaç birkaç saniye boyunca deride yanma hissine neden olabilir. Daha sonra, biyopsi bölgesi uyuşmuş olacağından dolayı cilt biyopsisi sırasında herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissetmemeniz gerekir.
Deri biyopsisi sırasında cildinize hangi tür cilt biyopsisinin uygulanacağına bağlı olarak, işlemden beklentiler farklı olmaktadır.
Tıraş biyopsisi için doktor, iki ucu keskin bir jilet veya doku kesmek için neşter kullanır. Kesinin derinliği biyopsi tipine ve biyopsi edilen beden parçasına bağlı olarak değişir. Tıraş biyopsisi kanamaya neden olabilir. Kanama olan bölgeye basınç uygulanarak veya topikal ilaç kombinasyonları uygulanarak kanama durdurulur.
Bir punch biyopsi veya eksizyonel biyopsi için, prosedür cilt altındaki yağlı derinin üst tabakasını kesme içerdiğinden, yarayı kapatmak için dikiş gerekli olabilir. Daha sonra pansuman veya bir yapışkanlı bandaj yarayı korumak ve kanamayı önlemek için biyopsi alnına yapıştırılır.
Bir cilt biyopsisi genellikle evdeki bakım, biyopsiden önce giyinme ve hazırlık süresi de dahil olmak üzere toplam 15 dakika alır.
Cilt Biyopsisi Sonrası
Doktorunuz ertesi güne kadar biyopsi alanı üzerindeki bandajı kaldırmamanızı isteyebilir. Hastaneden ayrıldıktan sonra bazen biyopsi alanı kanar. Bu durum kan inceltici ilaçlar kullanan kişilerde daha yüksektir. Eğer böyle bir kanama durumu ortaya çıkarsa, 10 ila 20 dakika boyunca yaraya doğrudan basınç uygulayın. Kanama devam ederse, tıbbi yardım alabileceğiniz bir yere gidiniz.
Tüm biyopsiler, küçük bir yara izine neden olur. Bazı insanlarda bu izler önemli olabilecek bir gelişme gösterebilir. Bu risk eğer biyopsi sırt, göğüs, boyun veya üst gövde üzerinde yapılırsa artar. Başlangıçta, yara izleri pembe olmaktadır ve daha sonra beyaz veya bazen kahverengine de dönebilmektedir. İzler yavaş yavaş solmaktadır.
Biyopsi yapılan alanı herhangi bir yere çarpmamaya ve gerilmesine sebep olacak faaliyetlerden kaçınmaya çalışınız. Ciltte oluşan gerilme yaralarda kanamaya ve yaranın büyümesine neden olabilir.
Yaranın iyileşmesi birkaç hafta sürebilir, ama genelde iki ay içinde tamamlanır. Bacaklar ve ayaklar üzerindeki yaralar vücudun başka bölgelerindeki yaralara göre daha yavaş iyileşme eğilimi gösterir.
Biyopsi alanının iyileşme sürecinde bakım şöyle yapılmalı:
• Biyopsi yerine dokunmadan önce ellerinizi su ve sabunla yıkayınız.
• Su ve sabun ile biyopsi alanını da yıkayınız. Eğer kafa derisinde ise şampuan kullanınız.
• Alanı iyice durulayın ve temiz bir havlu ile kurulayın.
• Cildi havalandırmak için önerilen yapışkanlı bir bandaj ile örtün.
Dikişler kaldırılana kadar biyopsi yapılan yerin bakımına devam edin. Tıraş biyopsilerinde yarada dikiş gerekmediğinden cilt iyileşene kadar yara bakımı yapmaya devam etmelisiniz.
- Sonuçlar
Biyopsi işlemi sonrasında, doktorunuz test için laboratuvara numune gönderir. Derinin durumuna, biyopsi türüne ve laboratuvar işlemlerine göre sonuçlar birkaç gün veya birkaç hafta sürebilir. Metabolik veya genetik test için biyopsi sonuçları birkaç ay veya daha uzun sürebilir.
Raporlarınızın sonuçlarını doktorunuz sizinle paylaşacaktır. Bulgular ve tedavi planı ile ilgili sorulacak sorular aklınıza gelmeyebileceği için yanınızda aileden birini de bulundurunuz.
Doktorunuza sormak istediğiniz soruları yazınız. Anlamadığınız ve merak ettiğiniz soruları sormaktan çekinmeyiniz. Aşağıdaki soruları da sormak istediğiniz sorulara eklemek isteyebilirsiniz.
- Bu sonuçlara dayanarak, tedavi ile ilgili izlenecek sonraki adımlar nelerdir?
- Ne tür bir takip yapılması gerekir?
- Bu testin sonuçlarını etkilemiş ve değiştirmiş olabilecek faktörler olabilir mi?
- Bazı noktalarda testi tekrarlamak gerekir mi?
- Eğer deri biyopsisi cilt kanserini işaret ediyorsa, tüm kanserli dokular kaldırıldı mı veya ek bir tedavi gerekir mi?