Ramazan Sonrası Beslenme
Yazar Nilgün İstek • Diyetisyen • 1 Haziran 2018 • Yorumlar:
Ramazan ayı boyunca beslenme saatlerinde, besin çeşidinde, miktarında ve fiziksel aktivitede alışkanlıklarımızın dışında birtakım değişiklikler yaşandı. Kimilerimiz, gün boyu aç kalmanın oluşturduğu psikolojik etkiyle, ayrıca kendini ödüllendirme içgüdüsüyle fazla miktarda ve birden bire yemek yedi, kimilerimizde ise yemek yeme belli bir düzen içermeden sürekli hale getirildi, iftardan sahura sürekli bir şeyler yendi.
Kontrolsüz ve fazla miktarda yemek yemek, ayrıca yemek yenilip yatılması birçok sağlık sorununun ortaya çıkmasına sebep olabilir. Obezite, diyabet (şeker hastalığı), hipertansiyon (yüksek tansiyon), kalp hastalığı, sindirim sistemi hastalıkları gibi bazı kronik ve diğer hastalıkların kontrolünü zorlaştırır.
Bayramda da sağlığımızı tehdit eden yanlış alışkanlıklardan sakınmak faydalı olacaktır. Özellikle oruç tutulan ve sadece yemek yenilmeyen süreyi düşünüp, yine kendini ödüllendirme düşüncesi ile hareket etmemek gerekir. Sağlıklı olmayan tutum sergilemek, özellikle kronik hastalığı olanların durumunu tehlikeye düşürebilmekte, birçok sindirim sistemi sorununa yol açabilmekte ve kilo alımı da kaçınılmaz hale gelmektedir.
Bayram, sosyal ilişkilerin arttığı, ziyaretlerin ve dolayısıyla ikramların yoğunlaştığı bir süreçtir aynı zamanda. Bu nedenle ziyaretlerde her gidilen yerde ikramları sonuna kadar bitirmek, özellikle sağlık problemi olan kişiler için doğru bir yaklaşım olmayacaktır.
Bu nedenle:
-
Belli süredir gün içinde yememeye ve hareket etmemeye alışmış olan bünyeyi hemen zorlamamak gerekir. Gün içinde öğünler sıklaştırılmalı ve bir öğünde yenilen miktar azaltılmalıdır.
-
Güne doğru bir tercihle, yani sağlıklı, dengeli bir kahvaltıyla başlanılmalıdır. Kahvaltıda; mevsim sebzeleri, az yağlı beyaz peynir, yeşil zeytin, haşlanmış yumurta gibi besinlere yer verilmelidir.
-
Peynir, süt, yoğurt, et gibi hayvansal gıdaların yağı az olanları tercih edilmeli, pişirme yöntemi olarak kızartma işlemi uygulanmamalıdır.
-
Öğünler arasında mevsim meyveleri, yoğurt, süt gibi besinler tercih edilebilir.
-
Ana öğünlerde çorba, sebze yemeği veya etli yemek, salata, yoğurt ve kepekli, tam tahıllı ekmek tercih edilmeli, yenilen her şeyde ölçülü olmaya dikkat edilmelidir.
-
Özellikle şekerli, yağlı, tuz içeriği yüksek besin tüketimi mümkün olduğunca kısıtlanmalıdır.
-
Sıvı tüketimi artırılmalıdır. Bunun için; içilen su miktarı artırılmalı (özellikle ramazan ayı boyunca içilen su miktarında azalma olduysa), ara öğünlerde ayran, komposto (şekersiz veya az şekerli olarak) tercih edilmelidir.
-
Bu bayramın geleneği haline gelen ve ikramlar arasında yer alan baklava, çikolata, şeker, çay ve kahve tüketimine dikkat edilmeli, mümkün olduğunca sınırlandırılmalıdır. Her ikram edildiklerinde kabul edilmemeli veya çok az miktarda, tadımlık olarak alınmalıdır.
-
Diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olanlar, bayramda da kendi sağlıklı beslenme düzenlerinin dışına mümkün olduğunca çıkmamalıdırlar.
-
Günlük 2-3 litre kadar su tüketiyor olmaya dikkat edilmelidir.
-
Fiziksel aktiviteye zaman ayrılmalıdır. Yapılan ziyaretlerden, yürümeye yönelik uygulamalar eklenmesi şeklinde yarar sağlanabilir. Yürüme ile gidilebilecek mesafelerde araç kullanmak yerine yürüme tercih edilmelidir.