Riskli Bebek

Normal nörolojik gelişim göstermesi risk altında olan bebeklerdir.

Sorunlu gebelikler sonucu doğan bebekler bu gruba girer. Mesela annnede rahimle ilgili bozuklukların olması, düşük tehdidi, gebelik sırasında kanamaların olması, gebelikte tansiyon yüksekliği, şeker hastalığı, travma geçirilmesi ya da annede alkol, sigara gibi madde bağımlılığının olması bebekte ilerde hayatını etkileyebilecek sıkıntılara sebep olabilir. Bunun yanısıra erken doğan bebekler, zor doğum, travmatik doğum, yüksek düzeyde yenidoğan sarılığı geçiren, çoğul gebelik (ikiz, üçüz vb) anne karnında beyin gelişim anomalileri tespit edilen, beyin kanaması geçiren, doğum esnasında kakasını yutan, yenidoğan döneminde sepsis ve menenjit geçiren, konvülsiyon geçiren bebeklerde doğum ve sonrasında oluşan bebeğin gelişimini etkileyebilecek durumlardır. Yani kısaca yenidoğan döneminde yoğun bakımda yatmış olan bir çok bebek bu gruba girmektedir.

Bu bebeklerde nörolojik gelişim basamaklarını (Baş kontrolü, oturma, yürüme, konuşma vs) düzenli olarak takip etmek çok önemlidir. Uzuvlardaki hareketlerin koordinasyonu ve taraf farkı olmaması takipte çok önemlidir. Ya da yürümeye başlamış olan bir çocukta parmak ucu basma tercihinin olması beyin hasarının habercisi olabilir.

Aslında bütün bebeklerin olduğu gibi özellikle riski olan bebeklerin mutlaka düzenli doktor kontrolünde olması ailenin gelişim basamakları hakkında bilgilendirilmesi, her kontrolde bunların sorgulanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Özellikle 32 haftadan küçük doğan bebekler prematür retinopatisi açısından risk altında olduğu için göz kontrolü çok önemlidir. Bu çocukların büyümeleri esnasında dünyaca geçerliliği kanıtlanmış gelişim testlerinin yapılması hem doktor hem de aile için elde objektif verilerin bulunmasını sağlar. Bu çocuklar epilepsi (sara) nöbetleri açısından risk altında olacağı için bu açıdan atipik hareketler, göz dalmaları, sıçramalar önemsenmeli gerektiğinde elektroensefalografi (EEG) ile değerlendirilmelidir. Bu çocuklarda gerekli görüldüğü takdirde manyetik resonans ya da transfontanel ultrasond ile beyin görüntülemesi yapmak gerekmektedir.

Ailelerin riskli bebeklerin gelişim basamakları konusunda uyanık olmaları gerekmektedir. Riskli bebeklerde fark edilecek en küçük gelişim gerilikleri, yürüme ve konuşma bozuklukları, baş kontrolünün olmaması, kas yapısının çok sert ya da gevşek olması, iletişim bozukluklarının önemsenmesi gerekmektedir. Riskli bebeklerin uzman doktorlarca düzenli takibi ve gerekli görüldüğü takdirde verilecek tedavilere ve eğitime uyum sağlanması gerekmektedir.