Ruhumuzu Beslemek
Yazar Sevilay Çakmak • Diyetisyen • 15 Ağustos 2019 • Yorumlar:
Bugün güne uykunuzu almadan uyanmış, trafikte öfkelenmiş, gün içinde okulda veya işte yetiştirmeniz gereken işler sizi germiş ve gün sonunda yorgunluktan keyfiniz kaçmış olabilir. Peki ruh halimiz yalnızca bu durumlardan mı etkilenir ? Cevabı bile sizi mutlu edecek, elbette hayır. Besinlerin içerisinde bulunan bazı besin ögeleri beynimizdeki kimyasal kompozisyonu değiştirmektedir, bu besin ögeleri bizi mutlu eden Serotonin maddesinin öncü maddeleridir. Bu da demek oluyor ki serotonin yani mutluluk hormonunun üretilmesine yardımcı olan triptofanı bolca içeren besinleri doğru bir şekilde tüketirsek mutlu olmamak için hiçbir sebebimiz kalmayacak.
Serotonin hormonu ruh halini düzenler, sakinlik hissini oluşturur, açlığı ve iştahı azaltmaya yardım eder. Serotoninin düzeyimiz düşük seviyelerdeyken daha agresif, sinirli, mutsuz hisseder ve ciddi uyku problemi yaşarız. Burada önemli olan nokta serotoninin %85-95’inin bağırsaktan üretiliyor oluşudur. Bu nedenle mutlu olmak için öncelikle bağırsağımıza iyi bakmalıyız. Bağırsağımızın sağlığı için bolca lif içeren sebze, meyve ve tam tahılları beslenmeye katmalı, probiyotik ve prebiyotiklerden destek alınmalıdır. Ayrıca, vücudumuzda serotonin üretilirken demir, çinko, C vitamini, B12, B6 gibi vitamin ve minerallere ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak yeterli ve dengeli beslenme tam anlamıyla gerçekleştirilemediğinde vücudumuza bu sayılan vitamin ve minerallerin eksikliği görülmektedir. Ve sonuçta serotonin üretim mekanizması işleyemediğinden vücuttaki serotonin düzeyi düşecek ve yukarıda saydığımız semptomlar ortaya çıkacaktır. Bu nedenle önceliğimiz yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlamak olmalıdır.
Özellikle karbonhidratlı besinleri yani tatlı, makarna, ekmek gibi besinleri tükettiğimizde kendimizi daha mutlu hissederiz. Nedeni ise serotoninin karbonhidratlar aracılığı ile üretilmesidir. Bu yüzden, kendimizi stresli ya da üzgün hissettiğimizde salata yerine çikolata ya da tatlı yiyip kendimizi mutlu hissetmek isteriz. Vücuttaki mekanizma aracılığı ile kendimize öğrettiğimiz bu davranış ise bize ancak anlık, kısa süreli mutluluk verir. Çünkü bunu davranış haline getirdiğimiz takdirde vücut ağırlığı kazanımı olması kuvvetli ihtimaldir. Vücut ağırlığı artışı ise başta sağlığımızı olumsuz etkileyerek pek çok yönden bizi mutlu etmeyecek bir durumdur. Bu nedenle bizi kısa bir süre için mutlu eden ancak uzun vadede hiç de mutlu etmeyecek olan besin seçimlerini davranış haline getirmemek çok önemli. Peki hangi besinleri tercih ederek mutluluk hormonumuzu arttırabiliriz ?
Triptofan amino asidi aracılığı ile serotonin hormonu salgılanır. Bu nedenle triptofan kaynakları bizim için çok kıymetlidir. Peynir, yumurta, kırmızı et, hindi eti, tavuk eti, yağlı balıklar, badem, fındık, fıstık, ceviz, yulaf, muz, çilek, bitter çikolata triptofandan zengin besinlerdir. Doğru bir beslenme programı ile triptofandan maksimum faydayı sağlayarak kendinizi mutlu edebilirsiniz.
Mutlu Eden Diyet
Kahvaltı :
Yulaf kasesi :
3 kaşık yulaf ezmesi
3 bütün ceviz
4-5 yemek kaşığı probiyotik yoğurt
10 adet çilek
Ara :
1 litre su
1 fincan yeşil çay
Öğle Yemeği :
6 kaşık kepekli makarna
90 gram ton balığı
Yeşil salata
Ara :
10-15 adet çiğ badem veya fındık
1 küçük boy muz veya 3 kare bitter çikolata
1 bardak şekersiz kahve
+ 1 litre su
Akşam Yemeği :
120 gram ızgara hindi eti
1-2 dilim tam tahıllı esmer ekmek
Yeşil salata
Ara :
0.5 litre su
1 bardak kefir
(Uykudan en az 2-3 saat önce ara öğün yapılmış olmalı.)
(Örnek beslenme programıdır, sağlık problemi olmayan yetişkin bireyler için önerilmiştir.)