Saç Dökülmesi Başka Hastalıkların Belirtisi Olabilir Mi?
Yazar Ahmet Ayık • Pratisyen Hekim • 18 Ağustos 2021 • Yorumlar:
Saç dökülmesi çoğu zaman genetik faktörlerden kaynaklanıyor olmakla beraber, birtakım rahatsızlıklardan dolayı da gelişebilir. Sinüzit, enfeksiyon varlığı, bağırsak paraziti gibi durumlar saç dökülmesini tetiklerken; B12, magnezyum, çinko ve demir eksikliği gibi durumlar da saç dökülmesi şikayetini başlatabilir.
Saç dökülmesi neden olur?
Genetik faktörler: Saç dökülmesinin nedenleri cinsiyete göre farklılık gösterir. Erkeklerde görülen tip; genetik olan toplumun %50’sinden daha fazlasında görülen erkeksi tip hormona duyarlı saç dökülmesi tipidir; ki bu kroniktir. Yaşın ilerledikçe kellik ilerler ve saç ekimi ihtiyaç haline gelebilir. Ancak, erken yaşta başlanacak mezoterapi ve PRP gibi takviye tedavilerle saçtaki dökülme hızı yavaşlatılabilir. Böylelikle, kelliğe giden süre uzatılır. Benzeri dökülmeler kadınlarda da görülür. Ailesinde kellik sorunu olan kişilerin özellikle dökülme riski ile karşı karşıya olduğunu söyleyebiliriz. 16 ile 18 yaş başlangıçları olan erkek tipi saç dökülmesine, genç kızlarda daha fazla rastlanılır. Aşırı stres, dengesiz beslenme, uzun süre aç kalma ve hormonal sorunlar; bu durumun nedenleri arasındadır. Kadın tipi saç dökülmesinde de erkeklerde olduğu gibi bir tedavinin yanında, hormonal tedavilerin de dahil edilmesi, sonucun başarı oranını artırabilir.
Deri problemleri: Genetik faktörlü saç kayıplarının dışında; deri ve iç hastalıkları da saç kaybı şikayetine yol açar. Deriyi tutan hastalıkların saç derisini etkilemesi, saç dökülmesi şikayetini getirir. Sedef hastalığı, egzama, akne, liken hastalığı, aşırı yağlı deri ve mantar hastalıkları gibi durumlardan saç etkilenecek olursa, dökülme kaçınılmaz olur. Bu dökülme tipinin durdurulabilmesi; alttaki deri hastalığının tedavi edilmesine bağlıdır.
Yanlış beslenme: Dengesiz ve sağlıksız beslenmeye bağlı saç dökülmesi de sık rastladığımız bir etkendir. Unutmayın; saç da canlı bir organdır ve beslenmesi için kanlanması gerekir. Düzenli ve dengeli beslenmenin sağlanamaması, tek tip beslenme alışkanlığı, karbonhidrat içeriği yüksek olan gıdaların tüketilmesi; saç sağlığını olumsuz yönde etkileyerek dökülmeye neden olabilir. Bu noktada tedavi oldukça pratiktir. Yapılması gereken, dengeli beslenmeye geçiş yapmak ve bunu devam ettirmektir.
Vitamin ve mineral eksikliği: Sağlıklı beslenme konusunda herhangi bir hata olmasa da saçın ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerin vücuttaki eksikliği saçın dökülmesine neden olabilen bir diğer sebeptir. Eğer B12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko ve demir değerleri düşük seyrediyorsa saç beslenemeyeceği için dökülmeler başlar. Hatta demir seviyesinde düşüklük olmasa bile takviye yoluyla demir alındıktan sonra saç dökülmesi şikayeti önemli ölçüde azalabilir. En doğru kararı hekiminiz şikayetlerinizin derecesini değerlendirdikten sonra, sizin için verecektir.
Hormonal sorunlar: Regl gecikmesi veya düzensizliği, tüylenme, akne, hızlı kilo alma gibi durumlar varsa ve bunlara saç dökülmesi de dahil olmuşsa; hormonal saç dökülmesinin var olduğu düşünülebilir. Sorunun kesin olarak saptanması için regl döneminin 2. veya 3. günü Dermatoloji uzmanının istemiyle verilecek kan tahlili sonucunda belirlenebilir. Hormonal tedavinin, bu dökülme tipinde; hastayı ve bizi başarılı sonuçlara ulaştırdığını söyleyebiliriz.
Bazı ilaçların kullanımı: Tiroit bezi gibi bazı iç hastalıklar veya bu hastalıkların tedavisinde reçete edilen ilaçlar, romatizmal hastalıklar, zayıflama hapları, böbrek üstü bezi hastalıkları, insülin direnci, şeker hastalığı, doğum kontrol hapı ve bazen de kullanımının kesilmesi durumunda saç dökülmesi ortaya çıkabilir. Aniden başlayan saç kaybı durumunda; son 3 ay içinde geçirilen ameliyatlar, ateşli hastalıklar, ilaçların toksisiteleri, kan kaybı, travma gibi faktörlerin düşünülmesi gerekir. Bunun için uzman hekim muayenesinden geçmeli ve bazı tetiklerin yapılması önemlidir.
Gebelik ve doğum: Doğum sonrasındaki 2-3 ay içinde pospartum dökülme başlayabilir. Bu durum, gebelik sürecinde dökülmesi gerekirken dökülmemiş saçların birden tamamının dökülmesinden kaynaklanır. Uzman kontrolünde yapılacak takviyelerin, şikayetin giderilmesindeki rolü büyüktür.
Kemoterapi: Kemoterapi gören hastalarda saç dökülmesi gözlemlenir. Tıp biliminin gelişmesiyle daha modern ilaçlar kullanılmaya başladı ve bu yöndeki saç dökülmesi şikayeti fark edilir derecede azaldı. Ancak, tedavi tamamlandıktan sonra iyileşmeyle beraber saçlar kendisini toparlıyor olacağı için bu durum geçicidir.
Kozmetik ürünler: Kozmetiğe olan talebin artması; mekanik kimyasal ve fiziksel dökülmeyi artıran önemli bir diğer faktördür. Saçların sıkıca bağlanması, iç bone kullanımı, aşırı ısıyla şekillendirme, boyama, renk açma gibi yöntemler saça dışarıdan zarar verir ve saç dökülmesine neden olur. Bu noktada uygulanabilecek tek tedavi; bu yöntemleri bırakmaktır. Gereken takviyelerin alınması ve bakımların uygulanmasıyla saçların yeniden eskisi gibi görünmesi sağlanabilir.
Stres ve depresyon: Stresin her hastalıkta olduğu gibi, saç sağlığı üzerine de olumsuz etkileri vardır. Depresyon, anksiyete, psikoz ve bu rahatsızlıkların tedavisi için kullanılan ilaçların saç dökülmesine yol açabileceğini söyleyebiliriz.
Saç; birçok faktörden kısa sürede etkilenebilir. Günlük yaşamda yolunda gitmeyen herhangi bir durumun varlığı saç dökülmesini başlatabilir. Bu doğrultuda; kişi önce kendisini izlemeli, değerlendirmeli ve takiben uzman hekim desteği almalıdır. Aksi halde; yapılan yanlış yönlendirmeler ve kulaktan kulağa yanlış bilgilendirmeler; kişinin tedavi konusunda zaman kaybetmesine, saç dökülmesi şikayetinin altında önemli bir rahatsızlık varsa bunun tanı ve tedavisi için geç kalmasına neden olabilir.