Saç Hastalıkları
Yazar Fatma Erden • Dermatolog • 7 Eylül 2021 • Yorumlar:
KIL GELİŞİM EVRESİ GENEL BİLGİLER
Her bir kıl, bulbus denen soğan benzeri bir yapı ile deriye gömülüdür. Her biri destek dokusu, sinir ve damar yapısı ile birlikte bir ünite yapısı oluşturur. Bu bilgi, bize kılın da bir organ gibi bir takım ihtiyaçları olduğunu gösteriyor.
Temel olarak üç tip kıl yapısı vardır:
- Lanugo kıl yenidoğan bebeklerde gördüğümüz birkaç ay sonra kaybedilen kıl tipidir
- Terminal kıl: ergenlikle birlikte belirginleşen kalın koyu kıllar
- Vellus tipi kıl ise el ve ayak tabanı hariç sağlıklı bir vücutta bulunan hormonal kıllar dışında kalan ayva tüyü kıllardır.
Kılların gelişim evresi:
Kılın büyüme ve gelişmesinin olduğu dönem, aktif dönemdir ve % 85-90’ı bu evrededir. Aktif dönemdeki kıllar geçiş evresinde bekler ve daha sonra atılırlar. Bu atılma süreci de tüm kıllarda aynı anda olmaz yani asenkronizedir.
Kılın büyüme hızı, süresi, büyüme gelişme evresindeki kıl oranı, kıl yoğunluğu kılların yerleşim yerine göre farklılıklar gösterir. Örneğin; Sağlıklı bir bireyde 100 saç kıl kaybı normal kabul edilir.
Bu kıl döngüsünü doğrudan veya dolaylı yollardan etkileyen hastalıklar; saç veya kıl kaybına sebep olurlar.
Saç dökülmesi hastalarımızın sık başvuru nedenlerinden biri. Sağlıklı bir saç için; sadece kılın kendisi değil, aynı zamanda kılı doğuran, büyüme ve gelişmesini sağlayan toprağı yani, sağlam bir saçlı deriye de ihtiyaç vardır.
Saç dökülmesi yapabilen nedenler;
Kullanılan ilaçlar
Mensturasyon, gebelik, menapozal durum
Geçirilmiş hastalıklar, operasyonlar (4 ay öncesinden itibaren)
Saç bakımı, saç kozmetikleri kullanımı
Diyet; yeterli protein alımı
Hormonal bozukluklar
Enfeksiyonlar (mantar gibi)
-
Saç dökülmesinde bizler neleri değerlendiriyoruz?
-
1. Saç kılı yapısı: hem çıplak gözle hem de dermatoskop cihazı ile bakı yapıyoruz.
-
2. Dökülme miktarı ve dağılımı: hastanın cinsiyetine göre dağılımı ya da tipi nasıl? Çekme testi yaptığımızda elimize saç geliyor mu?
-
3. Saçlı deri sağlıklı mı? Folikül dediğimiz yapılar sağlam mı? Çünkü, bu yapılar yoksa doğurgan kısım yok demektir. Özellikle bu tür tutulumlarda amacımız kılların geri gelmesi değil, kıl kaybının ilerleyişini azaltmak veya engellemek.
-
4. Kadın Hastalarımız için, hormonal bozukluğa işaret eden akne veya kıllanma var mı?
-
Saç Dökülmesi Şikayeti Olan Hastalar Değerlendirmeye Nasıl Gelmelidir.?
-
Saçlar taranmamalı ve en az 5 gün yıkanmamalı
-
Saç kremi, spreyi gibi saç kozmetikleri ve düzleştirme, boyama gibi işlemler değerlendirmeden 2 hafta önce bırakılmalıdır.
-
Saç Dökülmesi Şikayeti İle Hastalarımızdan Sık Gelen Sorular
-
Soru 1: Çocuğumda saç dökülmesi&cılız saçlar&yünsü saçlar veya dolaşık saçları var. Taranmıyor?
-
Bu problem tek başına olabileceği gibi, bir takım hastalıklara da eşlik edebileceği unutulmamalıdır. Özellikle bu tarz şikayetleri olan çocukların, kıl yapısının yanında kaş,kirpik, diş ve tırnak gibi deri eki yapılarının da değerlendirilmesi önemlidir.
-
Soru 2: Çocuğumun saçına ustura yapsam olur mu?
-
Muayeneye getirilen çocukların ruhsal yönden etkilendiğini ve üzüldüğünü gözlemliyorum. Tabi ki yanıtım hayır. Çünkü, bilimsel bir anlamı yok.
-
Soru 3:Saçlarım dökülüyor, Taramaya korkuyorum?
-
Saç taramak da aslında saç ve saçlı deri için bir nevi masaj, rahatlama durumudur. Zorlayıcı olmadan taramaya devam etmek gerekir.
-
Soru 4: Saç diplerim çok ağrıyor?
-
Özellikle bazı bireylerde saç dökülmesi öncesi trikodini adını verdiğimiz kıl dibi ağrısı olur. Saçlı deri dokunmakla hassastır.
Lütfen saçınızı da deri sağlığınız gibi dermatologlara emanet ediniz. Sağlıklı gür, canlı saçlara..
Saç Dökülmesinde Tedavi:
-Dökülme tipine ve eşlik eden hastalıklara bağlı değişir. Herhangi bir neden yoksa , saçlı deri sağlıklı ise mezoterapi gibi vitamin ve büyüme faktörü kokteylleri veya bireyin kendi kanından elde edilen plateletten zengin plazma tedavileri (PRP) ile desteklenebilir.
-Sistemik hastalıklara bağlı olan dökülmelerde ise; saçlı deri sağlam ise erken dönemde tedavi edilebilir.
-Hastalıkların geç dönemlerinde maalesef kalıcı kayıplar olabilmektedir.
Bu nedenle; mutlaka bir dermatoloji hekimi tarafından değerlendirilmelidir.