Safra Kesesi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Yazar Murat Kalaycı • Genel Cerrah • 29 Ocak 2019 • Yorumlar:
Safra kesesi hastalıkları bazen sinsi seyirli olabilir. Ağrı genelde sağ kaburga altında olabileceği gibi, ortada mide bölgesinde de hissedilebilir. Sırt ağrılarında da özellikle safra kesesi taşı akla gelmelidir.
Safra kesesi taşı ile başvuran hastalar eğer taşa bağlı bulgu veriyorsa mutlaka safra kesesi ameliyatı olmaları gerekir. Ameliyatta altın standart laparoskopik kolesistektomi denilen safra kesesinin tamamının kapalı yöntemle alınmasıdır. Safra taşlarının tedavisinde taşın alınması ameliyatı yoktur. Safra kesesi tamamen alınır. Ancak safra kesesi yanında safra yolunda da taş varsa önce endoskopik olarak taş çıkarılır (ERCP) sonra laparoskopik kolesistektomi yapılır.
Bulgu vermeyen safra kesesi taşı mevcut olan hastaların mutlaka genel cerrahi uzmanı tarafından görülerek kişisel olarak mevcut. durumu değerlendirilmeli ve karar ona göre verilmelidir.
Safra kesesi taşı ile başvuran hastalarda ameliyat öncesi rutin tetkikler yanında safra yolu tıkanıklığını gösteren kolestaz enzimleri denilen kan tetkiklerine de mutlaka bakılmalıdır. Bunlar yüksekse muhakkak safra yolu değerlendirilmesi ayrıca yapılmalıdır. Aksi takdirde safra yolunda taş veya tıkanıklık varlığında laparoskopik kolesistektomi yapılırsa ameliyat sonrası birçok komplikasyona hasta açık hale gelebilir. Yine karın ağrısı ile gelen safra kesesi taşı mevcut olan hastalarda pankreatit denilen pankreas iltihabı da ameliyat öncesi mutlaka ekarte edilmelidir. Bazı durumlarda pankreatit ve safra kesesi taşı birlikte görülebilir. Bu durumlarda önce pankreatit tedavi edilmeli sonra safra kesesi ameliyatı yapılmalıdır.
Hastamız da bütün hazırlıkları yapıldıktan sonra safra kesesi ameliyatına alındı. Safra kesesi ameliyatı göbek altından girilen ince iğne kullanılarak karnın karbondioksit gazıyla şişirilmesiyle başlar. Önceden karın ameliyatı geçirenlerde açık teknikle giriş yapılır. Önceden karın ameliyatı olunması laparoskopik kolesistektomiye engel bir durum değildir. Daha sonra laparoskopik aletleri karın içine sokup orada çalışmamızı sağlayan port adı verilen giriş kapıları 3 veya 4 adet kullanılarak ameliyata başlanır. Bir delikten kamera, diğer iki delikten cerrahın çalışma aletleri girilir. 4. delik girildi ise buradan da safra kesesi yukarı doğru asılarak anatomik planların görüntüsü ortaya konulur. Önce varsa safra kesesindeki yapışıklıklar giderilir. Ağrı atakları geçiren kişilerde bu yapışıklar daha çok olabilmektedir. Daha sonra safra kesesi kanalı ve safra kesesi atardamarı ayrı ayrı bulunarak, ana safra kanallarına, karaciğeri besleyen ana atardamarlara son derece dikkat edilerek ayrıştırılır. Safra kesesi kanalına(duktus sistikus) ve safra kesesi atardamarına(sistik arter) titanyum klipler konulur. Bazı durumlarda daha farklı klipler de kullanılabilir. Safra kesesi, atardamarından ve kanalından ayrıldıktan sonra safra kesesi karaciğer yatağından sıyrılır. Sonunda safra kesesi özel bir torba içersinde kesi yerinden dışarı alınır. Taşın kesi yerinden çok daha büyük olduğu durumlarda ya taş torba içersinde parçalanarak çıkarılır veya kesi biraz büyütülebilir.
Safra kesesi ameliyatından sonra hastalara 6-8 saat sonra hafif gıdalar verilebilir. Normal şartlarda safra kesesi ameliyatından 1 gün sonra hasta taburcu edilir.
Laparoskopik kolesistektomi’den sonra sanılanın aksine özel diyet yapılmasına ihtiyaç genelde duyulmaz. Hastalar safra kesesi ameliyatından sonra normal yaşamlarını sürerler. İlk dönemlerde vücudun adaptasyonu aşamasında bir takım sindirime yardımcı preparatlar kısa süreliğine verilebilir.