Safra Kesesi Taşı Eritilebilir Mi?
Yazar Murat Kalaycı • Genel Cerrah • 16 Haziran 2020 • Yorumlar:
Safra Kesesinde Çamurlaşma Nedir?
Safra taşını oluşturan sebeplerin varlığında safranın önce yoğunluğu artar, balçık kıvamına gelir. Daha sonra sıklıkla taş oluşumuna gider.
Belirti veren safra çamurunda ameliyat düşünülebilir.
Safra Kesesi Taşı Belirtileri Nelerdir?
Özellikle aşırı yağlı yemeklerden sonra, karında şişkinlik, hazımsızlık, sırta(iki kürek kemiği arasına) ve sağ omuza vuran ağrı görülebilir. Mide ve sağ kaburga altında ağrı hissedilebilir. Bulantı, kusma olabilir.
Taşlar safra kanalına düşerse sarılık, idrar renginde koyulaşma, dışkı renginde açılma, ateş olabilir.
Taşlar pankreas kanalını etkileyip pankreatit denilen(pankreasın bir çeşit iltihabı) durumuna yol açarsa kuşak tarzında belin her iki yanına vuran ağrı da oluşabilir.
Safra Kesesi Taşı Hangi Tetkikle Anlaşılır?
Safra kesesi taşına genellikle batın ultrasonografisi ile tanı konulur. Başka amaçla çektirilen karın tomografisinde de taşlar büyükse gözükebilir.
Safra Kesesi Taşı Gebeliğe Engel mi?
Doğurganlık yaşındaki kadınlarda safra kesesinde taş saptanması gebeliğe engel değildir. Fakat hasta safra kesesi taşının olası komplikasyonları ve ameliyat seçeneği konusunda genel cerrahi uzmanından görüş alması doğru olan yaklaşımdır.
Safra Kesesi Taşının Olası Komplikasyonları Nelerdir?
Safra kesesi taşı öncelikle safra kesesi içinde kronik iltihaba yol açar. Taşlar safra kesesinin çıkış kısmını yani ana safra kanalına açılma yerine oturur ve burayı tıkarsa, safra kesesinin içindeki safra akamaz, safra kesesi şişer, iltihaplanır. Bu durum hastanın şiddetli ağrı duymasına sebep olur. Tedavi edilmediği takdirde iltihap ilerler, hatta safra kesesi patlayıp safra karın içine yayılır ve hayati tehlike oluşturan durumlar ortaya çıkabilir.
Taşlar safra kanalına döküldüğü takdirde bazı karaciğer enzimlerini ( kolestaz: tıkanma enzimleri) yükseltebilir. Yine bu durum ağrıya ve sarılığa neden olabilir. Taş bazen küçükse kanaldan oniki parmak bağırsağına kendiliğinden geçebilir. Bu durumda safra yoluna müdahale edilmesine gerek kalınmadan sadece safra kesesinin alınması yeterli olur. Fakat safra kesesindeki taş safra yoluna düşer ve burada takılı kalırsa ERCP( Endoskopik Retrograd Colangio Pankreatikografi) denilen işlemle endoskopik olarak önce safra yoluna girilip taş temizlenir. Sonra safra kesesi ameliyatı yapılır. Taş ERCP ile alınamaz ise taşın kanaldan çıkarılması için safra kanalı ameliyatına ihtiyaç duyulur. Safra kanalı ameliyatı ile eş zamanlı safra kesesi ameliyatı da yapılarak safra kesesi de çıkarılır.
Safra kesesi taşları pankreas kanalını da etkileyerek pankreatit denilen bir çeşit pankreas iltihabına yol açabilir. Bu durumda ağrı kuşak tarzında belin her iki yanına yayılabilir.
-
SAFRA KESESİ TAŞI NEDEN OLUR?
Safra kesesi taşı oluşumuna sebep olabilen birçok faktör vardır.
Kadınlarda özellikle kırk yaş üstünde, kilolu, sarışın ve çok doğum yapmış olanlarda safra taşı daha çok görülüyor.
Obezite, hareketsiz yaşam, bazı kan hastalıkları, diabet,hızlı kilo kayıpları safra taşı oluşumunu arttırıyor. Genetik faktörlerin safra taşının oluşumuna direkt etkisi yoktur. Fakat bazı genetik geçişli kan hastalıkları dolayısıyla indirekt olarak safra taşı oluşumu artabilir.
Safra Kesesi Taşı Çeşitleri Nelerdir?
Başlıca iki çeşit safra taşı vardır. Bunlar kolesterol ve pigment taşlarıdır. Pigment taşları safraya rengini veren bilirubinden oluşur. Ülkemizde safra taşları daha çok kolesterol taşları şeklinde görülür.
Safra Kesesi Taşı Doğal Yollarla Düşer mi?
Safra kesesi taşı doğal yollarla ana safra kanalına düşüp burada takılı kalabileceği gibi, buradan oniki parmak bağırsağına geçip doğal yollarla barsaklardan atılabilir. Fakat bu durumda bile hastalıklı olan safra kesesinin kendi veya safra içeriğinin içindeki maddelerin orantısızlığı olduğundan yeniden taş oluşur. Dolayısıyla safra taşına yaklaşım böbrek veya mesane taşına olan yaklaşım gibi değildir. Safra kesesi taşı çoğu durumda ameliyat gerektirir.
Safra kesesi taşı kırılarak vs. düşürülmeye çalışılmaz. Çünkü daha küçük parçalara ayrılan taş pankreas kanalını etkileyip pankreatit denen pankreas iltihabına yol açabilir. Veya taşlar kanalda takılı kalırsa önce ERCP denilen endoskopik işlemle önce safra yolu temizlenir, sonra yine ameliyat ile safra kesesinin alınması gerekir.