Sağlıklı Beslenme
Yazar Merve Can Tezel • Diyetisyen • 27 Kasım 2018 • Yorumlar:
Beslenme nedir?, Sağlıklı beslenmek için nelere ihtiyacımız var?, Kilo kontrolü sandığınız kadar zor bir şey mi?, Doğru diyet nasıl yapılır? Yemeklerinizi pişirirken nelere dikkat ediyorsunuz?, Yemek yerken nelere dikkat etmeniz gerektiğinizi biliyor musunuz? Bu ve benzeri sorular aklınıza takılıyorsa gelin cevaplayalım.
Beslenme yalnızca acıktığımızda açlığımızı bastırmak ve karın doyurmak değildir. Beslenme, hayatımızın sağlıklı bir şekilde devam etmesi ve sağlığımızın korunması için tüm besin gruplarının yeterli ve dengeli bir şekilde tüketilmesi anlamına gelir. Sağlıklı beslenme hayatımızın ilk anından başlayarak devam etmesi gereken bir alışkanlık olmalıdır. Herkes için sağlıklı ve kabul edilebilen tek bir diyet yoktur. Kişinin hastalıkları, tercihleri, alışkanlıkları, fiziksel özellikleri, kültürü gibi birçok etken yapılan diyette etkilidir.
Kilo kontrolü ve sağlıklı beslenmeyi alışkanlık haline getirmek deyince herkesin aklına aç kalmak, kurallar, yasaklar ve sınırlarla dolu bir hayat sürmek geliyor. Fakat durum bundan ibaret değil. Bunu bir terazi olarak düşünelim. Terazinin bir tarafı yiyeceklerden aldığımız enerji, diğer tarafı ise fiziksel aktiviteler ile harcadığımız enerji olsun. Eğer tükettiğimiz besinleri dengeleyecek kadar fiziksel aktivite yaparsak kilomuz sabit kalır. Dengenin hangi tarafı ağır basarsa kilomuz da o şekilde şekillenecektir. Yani önemli olan şey yediklerimizi dengelemek ve bu dengeyi öğrenmektir. İnsanların hızlı kilo verebilmek adına şok diyetler, açlık diyetleri, detoks programları, protein diyetleri, yağsız diyetler gibi tek tip ve yanlış beslenme programlarını uyguladıklarını görüyorum. Hatta bu konularda çok fazla soru alıyorum. Öncelikle ne yazık ki bu tarz diyetlerin tamamen sağlıksız, popüler olma adına sağlıkla oynayan insanlar tarafından uydurma olduğunu söylemeliyim. Giden kilolar, genellikle sudan ve kastan olmaktadır fakat sağlıklı ve kalıcı kilo kaybı, fazla olan yağ kütlesinden olmalıdır. Bu tarz diyetler ile hızlı verilen kilolar, ne yazık ki hızlı bir şekilde geri alınmaktadır.
Sağlıklı kilo verebilmek için böyle kısa süreli çözümler yerine sizlere kalıcı ve doğru kilo verebilmek için bazı tüyolar hazırladım. Gelin hep beraber okuyalım.
• Kişisel ihtiyaçlar ve yaşam tarzına göre değişmekle birlikte günlük beslenmenizi 5-6 öğüne bölün. Böylece uzun süreli açlıklardan kaçınarak hem kan şekerinizi dengede tutun hem de ani açlık krizlerinden kurtulun.
• Günlük su tüketiminize çok dikkat edin. Yapılan aktivite, cinsiyet gibi faktörlere göre değişmekle birlikte günlük 2.5-3 litre arası su tüketmeye gayret edin.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından da önerilen haftada toplam 150 dakika orta şiddetli bir fiziksel aktivite edinin. Örneğin; açık havada tempolu bir yürüyüş, koşu, bisiklete binme, yüzme, merdiven çıkma vs.)
• Verimli ve yeterli bir uyku iştah kontrolü açısından çok önemlidir. Uyku ve öğün saatlerinize dikkat edin. Vücudunuzu bu saatlere alıştırın.
• Yemekleri mümkün olduğunca evde kendiniz hazırlamaya gayret edin. Buna ayrılan zamanı kayıp olarak görmeyin. Yemek esnasında sadece yemeğinize konsantre olun ve bu esnada dikkatinizi dağıtacak hiçbir şey yapmayın. Unutmayın televizyon, bilgisayar vs. karşısında yemek yemek porsiyon kontrolünüzü zorlaştırır.
• Yemek arası atıştırmalardan kaçının. Paketli, işlenmiş ve şekerli gıdalardan uzak durun. Doğal, işlenmemiş yiyecekleri tercih edin. Alışverişiniz sırasında aldığınız ürünün etiketini okumayı alışkanlık haline getirin.
• Meyve ve sebzeleri mevsiminde tüketmeye özen gösterin.
• Kalori hesabı yapmaktan ve bunu takıntı haline getirmekten kesinlikle kaçının. İdeal kilo diye bir şey yoktur, mutlu ve sağlıklı olduğunuz kilo sizin ideal kilonuzdur. Kendinizi strese sokmayın
• Bağırsaklarımızın ikinci beynimiz olduğunu unutmayın ve probiyotik besinlere hayatınızda yer açın.
• Yediğiniz besin kadar o besini pişirme yönteminiz de çok önemlidir. Besinlerin içerdiği besin ögelerinden daha fazla yararlanmak ve kaybı önlemek için haşlama, ızgara yapma, buğulama, buharda ve fırında pişirme yöntemlerini tercih edin. Kızartma, kavurma yöntemlerinden kaçının.
• Hızlı yemek yemekten kaçının ve her lokmanızı iyice çiğnediğinizden emin olun.
Pazartesi başlanan diyetlerin devamının gelmesi temennisiyle, iyi haftalar dilerim.