Sağlıklı Sınırlar Belirlemenin Önemi
Yazar Ayşe Su Solmaz • 28 Mart 2023 • Yorumlar:
Her zaman sınırlarımızı belirlemekten, ilişkilerde daha net çizgilerimizin olmasından bahsederiz. Peki bunu sağlıklı bir şekilde yapabiliyor muyuz? Sınırlarımızı belirlemeye çalışırken asıl önem vermemiz gereken konu sınırlarımızın bizim için ne anlam ifade ettiğidir. Sınırları belirlemek, kendi güvenli alanımızda kalmamıza sebep olan zihinsel ve fiziksel olarak oluşturduğumuz ince çizgilerdir. Sınırlar sağlıklı iletişimde olması gereken önemli bileşenlerin başında gelir. Toplum olarak sınır koyma konusunda zorlu düşüncelerle baş ettik. Hatta birçok birey kendi düşüncelerini dile getirmek yerine ‘’öyle desem kırılır, öyle söylersem yanlış anlar’’ gibi çarpıtılmış düşüncelerle büyüdü. Sağlıklı sınırlar olmadan yaşadığınız her ilişki sizin için yorucu ve stresli bir döngüye sebep olabilir. Hatta başka birinin de sınırlarını görmezden geliyorsanız aynı şekilde bu durum kişiyi rahatsız edebilir ve kişiyle olan ilişkinizi zora sokabilirsiniz. Sınırlar gün içinde yaşadığınız her iletişimde önemlidir, kendi alanınızı ve saygınızı korumak sizden başka kimsenin sorumluluğunda değildir. Sınırlarınızı korumak ve bunu sağlıklı bir şekilde gerçekleştirmek hayatınızı birçok yönden kolaylaştırır. İnsanların sağlıklı sınırlar belirleyememesinin birçok nedeni vardır, örnek olarak:
-
Başkalarını memnun etmek pahasına ‘’hayır’’ diyememek
-
Terk edilme korkusu ile daha azına razı gelmek
-
Tartışmadan çekindiğiniz için düşüncelerinizi dile getirmemek
-
Başkalarının ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarının önüne koymak
-
Herkesi memnun etme arzusu, aşırı uyumlu bir kişiliğe sahip olmak
Sağlıklı Sınırları Belirlemek ve Korumak
Sınırların ne ifade ettiğini ve neden önemli olduğunu anladıktan sonra hangi konuda sınırlarınızı belirleyeceğinizi ve bunun nasıl olacağını bilememek normaldir. Bunun için öncelikle kendinize zaman ayırmalısınız, derinlemesine düşündüğünüzde sınırlarınızı ihlal eden ve size iyi hissettirmeyen her an için doğru olanı yapma konusunda bir arzu duyacaksınız. Kendi başınıza net bir karar almakta zorlanıyorsanız bir terapist ile görüşerek duygularınızı ve düşüncelerinizi anlamak ve bakış açınızı netleştirmek size fayda sağlayacaktır. Sınırlarınızı anlamak ve korumak için kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
-
Hangi davranışlar beni rahatsız eder?
-
Karşımdaki kişiden ne görmek isterim?
-
Hangi konular benim için önemli?
-
Kendimi daha iyi ne hissettirir?
Kendi ihtiyaçlarınızı belirleyerek hayatınızın hangi alanında sınırlara gerek olduğunu anlayabilirsiniz, bunu anladıktan sonra sağlıklı sınırlar belirlemek sizin için daha uygulanabilir olacaktır. Sınır koymanız gereken kişi ile ilgili en önemli uyarı sizin hislerinizdir. Kendinizi nasıl hissettiğinize dikkat edin karşıdaki kişinin size karşı ses tonu, üslubu, hatta yaptığı şakalar bile saygısızlık yapıldığına dair bir örnek olabilir. İletişim halindeyken kendinize dair sorduğunuz sorular ve kendinize yaklaştığınız tutum sayesinde ileriki zamanda bu kişiye sınır koyup koymamanız konusunda daha net adım atabilirsiniz. Sınırları belirlemenin en önemli yollarından biri de iletişiminizde olabildiğince şeffaf ve dürüst olmanız, açıkça ne istediğinizi ve düşüncelerinizi dile getirmelisiniz , tabi ki zamanlamayı da önemsemelisiniz çünkü tartışma anında düşüncelerinizi sağlıklı bir şekilde dile getiremezsiniz bu sebeple konuşmak için sakin bir an seçmelisiniz. Suçlayıcı ifadelerden olabildiğince kaçının nasıl hissettiğinizi anlatmaya odaklanın ‘’sen’’ kelimesinden çok ‘’ben’’ kelimesini kullanın. Sınırlarınızı belirledikten sonra bu sınırları korumak da bir o kadar önemlidir, genel olarak verdiğimiz tepkilerin nasıl hissettirdiğini ve diğer insanlara karşı nasıl göründüğümüzü önemseriz. Karşınızdaki kişiye çizdiğiniz sınır için bazen kötü hissettirilebilir hatta suçlanabilirsiniz ama bu sizin sorumluluğunuz değildir . Kendinizi korumak ve mesafe ihtiyacı duymak sizi bencil biri yapmaz. Sınırlarınızı korumak zorlayıcı olabilir bu yüzden en başta neden sınır koyma ihtiyacı duyduğunuzu hatırlayın. Sınır koyamadığınız ve size iyi gelmeyen bir yakınlık kendinizden uzaklaşmanıza sebep olabilir ve bunun yükü her zaman daha ağırdır.