Ses Kısıklığı ve Gırtlak Kanserleri

SES KISIKLIKLARI SEBEPLERİ

1.Akut larenjit:

Ani gelişir.Ses teli mikrobik iltihaplanması sebebiyle oluşur.Antibiotikler, buharlar ve ödem çözücü ilaçlarla tedavi edilir.

2.Kronik larenjit:

Ses kısıklığının 3-4 haftadan uzun sürmesi halidir.

Genellikle ses telleri üzerinde kimyasal veya fiziksel tahriş sonucu oluşur.

Kimyasal tahriş mide içeriğinin reflüsü yani ağıza kadar gelip ses telleri üzerine asit salgısının ulaşması ile oluşur.

Tedavisinde reflünün düzeltilmesi vardır.

Fiziksel olarak meydana gelen ses teli tahrişi ise sesi yanlış kullanılmasıdır. Yani yüksek sesle çok konuşmak, bağırmak şiddetli ağlamak gibi…

Tedavisinde ise konuşmayı azaltmak, asla bağırmamak, hafif bir ses tonuyla konuşmak vardır.

3.Disfoni sebepleri:

Ses tellerinin yeterince gelişememesi. Mutasyonel falsetto gibi..Ses tellerinin gergindir ancak tam birleşemezler. Tedavisi ses terapisidir.

3. Larenks Tümörleri:

Ses Teli ve Gırtlak tümörleri,Kanserleri..

Özellikle sigara içen kişilerde görülür. Eskiden sadece erkek hastalığı olarak bilinirdi.

Ancak son yıllarda sigara içiminin kadınlar arasında da artmasıyla kadınlarda da görülmeye başladı. Yine de hastalık %90 oranının üzerinde erkeklerde görülür.

Sigara içen orta yaş üzerinde bir erkek mutlaka ses teli endoskopik muayenesini bir KBB doktoruna yaptırmalıdır. Alkol tüketimi hastalığın ihtimalini artırır.

Ses kısıklığını başlangıcında doktora gidilirse erken teşhis konur.

Hastalık daha birinci evrede iken yakalanırsa ameliyatsız lazerle veya radyoterapi metodları ile tedavi edilebilir.

Daha ileri evrelerde ameliyat gerekebilir. Yapılan ameliyatlarda gırtlak dokusunun tamamı çıkartılmadan nefes ve ses fonksiyonları korunmaya çalışılır.

Ancak son evre kanserlerinde gırtlak dokusunun tamamını çıkartarak total larenjektomi dediğimiz operasyon yapılır.

SES TELİ NODÜLLERİ

Şarkıcılarda, öğretmenlerde, ev hanımlarında, sesini yüksek ve çok kullanan meslek gruplarında ve bağırarak konuşan çocuklarda görülen bir hastalıktır.

Nodüller, ses teli dediğimiz vokal kordlarda, ses teli mukozası üzerinde, ince küçük sivilceden daha kabarık kitleler şeklindedir.

Nodüller ses tellerinin birbirine sert şekilde uzun süre çarpması sonucu, dokunun bozulup şişmesi ve enflamasyon hücrelerinin birikmesi ile şişkinlik sonucu oluşur.

Hastalığın oluşumunda alerjinin ve gastroözafajial reflünün önemli bir rolü vardır. Ayrıca geniz akıntısı da ses tellerinin pürüzsüz yapısını bozarak hastalığa zemin hazırlar.

Tedavisi: Alerji ve reflü varsa tedavi edilmelidir.

Geniz akıntısı varsa giderilir. Nodüllerin tedavisinde ise öncelikle ses kullanımının azaltılması, yüksek perdeden konuşmamak, bağırarak konuşmamak tavsiye edilir.

Bu önlemlere rağmen geçmeyen vakalarda ses terapisi yapılabilir.

Ses terapisi ile iyileşmeyen ve terapi yapılamayacak kadar büyük nodüllerde ameliyat yapılır.

Ameliyatında, nodül mikroskobik mikrocerrahi tekniğiyle çıkartılır.

SES TERAPİSİ

Sürekli ses kısıklığı olan, ses tellerinde mikro nodülleri olan doğuştan ses teli anomalisi hastalığı olanlarda ses terapisi yapılır.

Genelde sorun gırtlağın yukarıda olması sorunudur. Hiperfonksiyone ses dediğimiz bu durumda gırtlak aşağı alınmaya çalışılır.

Bunun için asil duruş pozisyonuna geçilir ve diyafragma solunumu ile derin nefes alınır ve ses çıkarılır.

Suya üfleme vox tekniğinde de aynı pozisyonda 5 farklı egzersiz yapılabilir veya hastalığın durumuna göre 2-3 basamak uygulanabilir.

Doktor vox tekniğinde 6 basamak egzersiz vardır:

1.sostenuto

2.Glissando

3. Portemento

4.Legato

5.Portato

6.Stakato

Her bir egzersiz basamağı farklı hastalıklar için farklı bir formülasyonda planlanır.

Örneğin,tek taraflı ses teli felçlerinde, 5 kez stakkato + 1 kez sostenuto şeklinde bir formülasyonla uygulama yapılabilir.

Mutasyonel falsetto hastalığında ise 1 glissando + bir sostenudo şeklinde uygulanabilir.

Uygulamalar genellikle ilk 3-4 seans haftada 2 kez eğitmen eşliğinde, sonra evde saat başı 2-3 dakika kendi başına yapılır.

Terapi en az 2 ay sürer. 1. ve 3. ay kontrol terapileri yapılır. Evde maskeye kitap okumak ve şarkı söylemek yararlı uygulamalardır.