Sigara Dumanı
Yazar Selçuk Onart • Kulak Burun Boğaz Doktoru • 25 Kasım 2019 • Yorumlar:
SİGARA İÇİMİ YALNIZ SİGARA İÇENİ DEĞİL, O ORTAMDA BULUNAN KİŞİLERİ DE ZEHİRLİYOR!
İçerdiği zararlı ve kimyasal maddelerle sigara dumanı, önemli bir çevre kirleticisi ve aynı zamanda sağlık için büyük bir tehlike sebebidir.
Sigara içimi yalnız sigara içene değil, sigara içilen ortamda bulunan şahıslara da zarar verir; bu zararlı ve sağlığı tehdit eden dumandan en çok etkilenenler de erişkinlerin yanında bulunan hamile anneler, yeni doğanlar, süt bebekleri ve çocuklardır. Ayrıca alt solunum yolları, kalp ve akciğer hastalığı olanlar erişkinler ve gençler de büyük tehlike altında bulunurlar. Kişi kendisi sigara içmese de sigara içilen bir ortamda pasif içici olmaktadır. KBB uzmanı Prof. Dr. Selçuk Onart, sigaranın çocuk sağlığına zararlarını anlattı.
Sigara dumanı içinde 4000’in üzerinde farklı kimyasal madde var
İçilen bir sigaradan çıkan, gerek sigaradan ve gerekse sigara içenin solukla dışarı verdiği duman, kullanılmış sigara dumanı adını alır. Çevreye yayılan bu dumana çevresel sigara dumanı adı verilir. Çevresel sigara dumanı, kendisine has kokusuyla kolaylıkla tanınır. Sigara dumanı, havayı kirletir, odalar, elbiseler, perdeler ve mobilya üzerine siner. Çevreye ve odaya sinmiş sigara dumanı, kötü, nahoş, rahatsız edici ve gözlerle, burnu tahriş edicidir. En önemlisi tehlikeli bir sağlık tehdididir. Sigara dumanı içinde 4000’in üzerinde farklı kimyasal madde tespit edilmiştir ve bu maddelerin çoğunun kanser yaptığı bildirilmiştir. Sigara dumanı, 3-4 saat, hatta hassas kişilerce günlerce, içilen odada kalmakta ve kapalı ortamda kirliliğine neden olmaktadır. Sigara içiciliğinin erişkinlerde, başta solunum yolu olmak üzere, birçok organ ve sistemler üzerine etkisi vardır.
Ülkemizde, pasif içicilerin sayısı gün geçtikçe artıyor
Kronik obstrüktif (solunum yolarının daralmasına bağlı) akciğer hastalıklarına bağlı ölümlerin %75-90’ı, koroner kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin %25-30’u, akciğer kanserine bağlı ölümlerin %80-90’ı, tüm kanserlere bağlı ölümlerin ise %30’unun sigara içimi ile ilişkisi gösterilmiştir. Gelişmiş ülkelerde sigara içimi azalmakta iken, gelişmekte olan ülkelerde artmaktadır. Son yıllarda sigaranın zararları üzerinde önemle durulmakta ve sigara alışkanlığı ile yoğun mücadele yapılmaktadır. Ülkemizde, pasif içicilerin sayısı, sigara içenlerin sayısının artması nedeni ile yükseliş göstermektedir. Ancak alınan tedbirlerle radyo, televizyon, gazete ve sigara paketlerinde ki uyarıcı açıklamalarla ülkemizde de bu sayı giderek azalmaktadır.
Sigara doğumsal bozukluklara neden olabiliyor
Hamilelerde, anne sigara içtiğinde, cenin ve plasentada kan akımı değişmektedir. Sigaranın, yarık damak-dudak gibi doğumsal bozukluklara sebep olabileceği gösterilmiştir. Sigara içen annelerin sütlerinin az ve doğumağırlıklarının düşük olduğu bildirilmiştir. Çevre sigara dumanına maruz kalma tüm yaşlarda, akciğer verimi ve fonksiyonunu bozar. Çocukluk astımının hem sıklığını hem de şiddetini arttırır.
Sigara dumanı, bronşit ve zatürre olasılığını artırıyor
Kullanılmış sigara dumanı sinüzit, rinit (nezle), kistik fibroz, öksürük ve geniz akıntısı problemlerini alevlendirir. Çocuklarda soğuk algınlığı ve boğaz ağrısı sıklığını da arttırır. İki yaş altındaki çocuklarda çevrede bulunan sigara dumanı, bronşit ve zatürre olasılığını arttırır.
Günlük içilen sigara sayısında artış sonucu, alt solunum yolu hastalıklarının sıklığında artış görülmüştür. Sigara içimi, psiko-sosyal nedenlerle ergenlikyaşlarında başlamakta, bu durum her türlü emosyenel durumda (üzüntü, sevinç, yalnızlık, stres v.s. ) yaşam süresince devam eden bir davranış biçimi olmaktadır. Bu nedenle sigara içiminin önlenmesinde ergenlik dönemi yaş grubu oldukça önemlidir.
Gençlerin sigaraya başlamalarında anne, baba, kardeş, arkadaş ve aile çevresindeki kişilerin sigara içmeleri, medya, reklamlar, büyüme gösterisi ve arkadaş etkisinin rolü olduğu gösterilmiştir.
Öneriler:
Televizyon, radyo, gazete gibi iletişim araçlarında reklamların yasaklanması yanında sigara özentisi yaratabilecek haberlere dikkat edilmelidir.
Doktorlar sigara içmemelidir.
Bekleme odaları, sinemalar, kreşler, öğretmen odaları ve diğer kapalı ortamlarda sigara içilmesi yasaklanmalı ve yasağa uyulduğu kontrol edilmelidir.
Çocuklar herhangi bir nedenle muayeneye geldiğinde, ana-baba ve bakıcıdan sigara öyküsü alınmalıdır.
Pasif içiciliğin çocuklara yaptığı zararlar ana-babalara anlatılmalıdır.
Kitle iletişim araçları ile yalnızca sigara içmenin değil, pasif sigara içiciliğinin de çocuklara yapacağı zararlar halka anlatılmalıdır.
Okullarda sağlık ile ilgili derslerde sigaranın etkileri tartışılmalıdır.