Sınav Kaygısı Nedir?
Yazar Hülya Gümüş • Aile Danışmanı • 20 Ağustos 2020 • Yorumlar:
Bilginin belirli bir sürede etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açacak kadar yoğun hissedilen kaygı "sınav kaygısı" olarak tanımlanır. Bazı çocuklar gerçek bir çaba ile konuları çalışır, yeterli miktarda test çözer ancak sınav sırasında zihnindeki bilgileri sınav kağıdına gerektiği şekilde dökemez. Sınav kaygısı olarak tanımladığımız bu durum zamanla çocukta ne kadar çalışsam da yapamıyorum inancını ortaya çıkartır, sınav öncesi gerginlik, mide problemleri ve sınav sırasında bazı stres belirtileri sergileyebilir.
Sınav kaygısı nedenleri
Pek çok nedene bağlı olarak sınav kaygısı görülebilir. Ebeveynlerin yoğun kaygı duyuyor olmaları çocukların sınav kaygısı yaşamalarında önemli bir etkendir. Sınavdan alınacak puanın bir başarı göstergesi olması ve bu başarıya yoğun bir anlam yüklemiş olmak da önemli bir nedendir.
Sınav kaygısı yaşadığınızı nereden anlarsınız
En belirgin gösterge şudur, sınav söz konusu değilken rahatça soruları çözebiliyor, yüksek netlerle sınavı sonlandırabiliyorsunuz ancak bir deneme sınavı söz konusu olduğunda netlerinizde belirgin bir düşüş söz konusu oluyor. Sınavda terleme, mide bulantısı, gerginlik, ağız kuruluğu, baş ağrısı gibi fizyolojik belirtilerin yanı sıra; odaklanmada güçlük, huzursuzluk, endişe, başaramama korkusu, yetersizlik duyguları gibi psikolojik belirtiler de söz konusu olabiliyor.
Sınav kaygısı nelere sebep olur
Bu öyle bir döngü ki başaramayacağım korkusu bir başarısızlık hikayesine dönüşür, önce sistemli düzenli çalışmakta iken, deneme sınavlarındaki başarısızlık gittikçe çalışsam da yapamıyorum şeklinde bir düşünceyi ortaya çıkarır, zamanla özgüveni azalan birey, dersten uzaklaşmaya, ertelemeye başlar. Sınav yaklaştıkça kendisini çaresiz hissetmekte olan birey, içinden çıkamadığı bir kısır döngü içinde bulunmaktadır.
Sınav kaygısını arttıran olumsuz düşünceler
Sınav kaygısı yaşayan bireyler bir takım olumsuz otomatik düşüncelere maruz kalırlar. Bu düşünceler derse yöneldiklerinde, ders çalışırken, sınav öncesi ve sınav süresince zihinlerini meşgul eder. Bu düşüncelere takılınca aslında kaygılarını beslemiş olurlar. Birkaç örnek vermek gerekirse,
"kesin başarısız olacağım"
"beni aptal sanacaklar"
"kahretsin yine yapamıyorum"
"çalışsam da olmuyor"
"anne babama ne söyleyeceğim"
"bu zaten deneme sınavı , her hafta var" gibi.
Sınav kaygısı ile nasıl çalışılır
Farklı ekoller farklı yollar çizer, olumsuz otomatik düşünceler yerine alternatif düşünceler geliştirmek, biofeedback ile stres anında gösterdiğimiz tepkileri fark etmek ve bedenimizi rahatlatacak egzersizleri öğrenmek, anksiyete ile çalışmak ve anksiyete yönetimi üzerine eğitim almak.
Aileler için şunu söylemeliyim ki, çocuğunuzda sınav kaygısı işaretleri görüyorsanız, her türlü fedakarlığı yaptığınız bu süreçte, onun için bir de psikolojik destek seçeneğini değerlendirin. Yetişkin ve gençler için ise kendi sorumluluğunuzu alın, bu alanda okumalar yapın, yine de kendi kendinize çözemiyorsanız sekiz seansta tamamlanan sınav kaygısı ile baş etme becerinizi artıracak PERGEL desteğini alın.
PERGEL performans geliştirme programıdır, Dr.Olcay Güner tarafından geliştirilmiştir, EMDR terapisi, bilişsel davranışçı terapi gibi farklı yaklaşımlardan faydalanan bir programdır. Bu programda olumsuz düşünceleriniz ile çalışıyoruz, stres yönetimini konuşuyoruz, bilateral müzikler eşliğinde imajinasyon ile defalarca sınav anını deneyimlemiş oluyorsunuz, bir danışanımın yorumu size bu programı özetleyecektir; "sınava girdiğimde aslında o anı öyle çok yaşamıştım ki bana sıradan bir deneme sınavı gibi geldi".
Sınav Kaygısını Kaç Seansta Çalışıyorum
Program 6 ile 8 seans kadar sürüyor. Sınavdan önce uygulamış olduğumuz programda sınava 10 gün kala başladığımız öğrenciler de dahil çok güzel sonuçlar alıyoruz, ideal olan ise sınava 2 ay veya bir buçuk ay kala yaptığımız çalışmalar.
Kendiniz ve çocuğunuz için sınavları bir kabus olmaktan çıkarın, çalışmak önemli, daha önemlisi ise o bilgileri sınavda kağıda aktarabilmek. Diğer taraftan sınavlar sadece bir basamak, hayatta hep yeni kapılar açılır, karşımıza yeni fırsatlar çıkar, hayat yolculuğunda iyi insan olabilmek ise esas olandır.