Sınır Koymak

Bahçesinde duvar olamayan bir okulda çocuğunuzu okutmak ister misiniz?

Cevabınız muhtemelen hayır olacaktır. Çünkü duvarı olmayan bir okul çocuğunuz için sınır oluşturmayacak ve ortam olası tehlikelere karşı açık hale gelecektir.

Peki ya bahçe duvarı çok büyük, dışarısının görünmeyeceği kadar uzunlukta olan bir okulda çocuğunuzu okutmak ister misiniz?

Cevabınız yine hayır olacaktır. Çünkü çocuğunuzun dışarıdaki hayata dair bilgileri edinemeyecek ve kapalı bir alana maruz kalacaktır.

Okul için ne kadar sağlıklı bir sınır gerekiyorsa çocuğun isteklerine karşı da sağlıklı bir sınır oluşturmak gerekmektedir.

Çocuklar gün içerisinde (zararlı ve zararsız) bir sürü istek ile yanınıza gelebilir. Ve her isteğini kabul etmek mümkün değildir.

•Her isteği olan bir çocuk daha fazlasını isteme eğiliminde olurken zarar verebilecek bir sürü ortamda çocuğa açık hale gelir. Bu durum çocuğun özellikle okul çağında ve bireyselleşme döneminde problem yaşamasına neden olacaktır. Çünkü diğer ortamlarda bulunan sınır ve kuralları kabul etmeyecektir.

•Eğer çoğu isteği kısıtlanan bir çocuk ise çocukta özgüven problemleri yaşama, haklarını savunamama, çekingenlik, otoriteden korkma gibi problemlerin yaşanma ihtimali olabilir.

Bu durumlarla karşılaşmamak adına çocuğun anne-baba otoritesini kabul etmiş olması ve sınırların var olduğunu fakat belirli bir alanda hareket etme özgürlüğünün de olduğunu bileceği bir sınır modeli çizilmelidir.

Peki nasıl sınır koyarız?

•Mahrumiyet İlkesi

Çocuğu sevdiği bir şeyden uzak tutacaksak eğer (ekran, sanal oyun, abur cubur, harçlık vb) bu mahrumiyet en fazla 1günlük olmalıdır, 1 günü geçmemelidir.

-Mahrumiyet temel ihtiyaç olmamalıdır. (Seni sevmeyeceğim, annen/baban olmayacağım gibi cümleler tehlikelidir.)

-Mahrum kalacağı şey çocuğa önceden ilan edilmelidir.

-Sınır koyarken en fazla 5 cümle kullanılmalıdır. Çok uzun cümleler çocuğun dikkatini dağıtıp konudan uzaklaştıracağı için kısa ve net cümleler seçilmelidir.

•Şefkatli-Kararlı Duruş

-Kızgın yerine şefkatli, katı yerine kararlı bir çizgide durulması gerekmektedir.

Sonucu değiştiren kendini değiştirmez. Bu nedenle istikrarlı olmak önemlidir. Çünkü çocuk istediğini elde etmek için ağlama, kızma davranışları gösterebilir. Bu durumlarda isteğini yapmak çocukta ağlayarak/kızarak istediğini yaptırma tepkisini pekiştirecektir. Onun duygusunu dile getirip, anladığınızı hissettirerek kuralın geçerli olduğunu bildirmek gerekir.

•Dili Doğru Kullanmak

-Anlıyorum (bunu yapmak) istiyorsun, dilersen (şöyle yapabilirsin) şeklinde bir yaklaşım sergilenebilir.

PSK. Neslişah KOÇ