SİNÜZİT
Yazar Yusuf Can • Kulak Burun Boğaz Doktoru • 15 Ekim 2017 • Yorumlar:
Sinüzit, Türkiye’de her yıl 15 milyona yakın insanı etkileyen bir sağlık sorunu. Aynı zamanda halk
arasında sağlık problemlerinde ilk sıralarda sayılan şeker hastalığı ve kalp yetmezliğinden daha fazla
hayat kalitesini bozan bir hastalık. Sadece fiziksel ve fonksiyonel açıdan değil, psikolojik olarak da kişiyi
etkiliyor.
Yapılan bir araştırma, hastalığın Amerika’da her yıl 8 milyar doların üzerinde ilaç maliyetine yol açtığını
ortaya koyuyor. Bu durum Türkiye’de de çok farklı değil...
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Opr. Dr.Yusuf CAN, kendinize uygulayabileceğiniz bir testle sinüzit olup
olmadığınızı tespit edebileceğinizi belirtiyor.
Sinüzit Nedir ?
Sinüzit; sinüs mukozasının iltihabıdır. Bu hastalık, sinüslerin burun içi ile irtibatını sağlayan sinüs
ağızlarının tıkanması sonucu, sinüslerin havalanmasını bozarak, bakteri ve virüslerin yerleşmesine
uygun bir ortam oluşturması neticesinde ortaya çıkar.
Kendi Kendinize Sinüzit Testi Uygulayın
Aşağıdaki soruların üç veya daha fazlasına evet diyorsanız sinüzit olma ihtimaliniz yüksek ve böyle bir
durumda kulak burun boğaz uzmanına gidilmesi tavsiye edilir.
Yüzünüzde basınç hissi, dolgunluk veya ağırlık hissi var mı ?
Burnunuz tıkalı mı ?
Koyu, sarı-yeşil burun akıntınız var mı ?
Geniz akıntınız var mı ?
Koku duyunuzda azalma var mı ?
Baş ağrınız var mı ?
Nefes darlığı hissi ve öksürük var mı ?
Sinüzit Tipleri Nelerdir ?
Akut ve kronik sinüzit olmak üzere başlıca iki ana gurupta incelenirler.
Akut sinüzit her insan senede bir kaç kez geçirebilir. Soğuğa maruz kalma alerji, çevresel kirlilik, vücut
direncinin düşmesi gibi kolaylaştırıcı faktörlerin etkisi ile başlar. Burunda basınç hissi, burun tıkanıklığı ve
ateş ile kendini gösterir. Tedavi geciktikçe ilave bulgular kendini gösterir. Bu şikayetler 3 ay veya daha
fazla sürerse kronik sinüzit adını alır.
Burun ve göz çevresindeki kemiklerin içinde bulunan boşluklara “sinüs”; bu boşlukların içini döşeyen
mukozanın iltihaplanmasına “sinüzit” denir.
İnsanlarda 10-20 civarında büyüklü-küçüklü sinüs bulunur. Her sinüsün tek tek veya gruplar halinde
buruna açılan drenaj kanalları vardır. Bu kanallardan geçen burun mukozası sinüs içini çepeçevre örter.
Normal şartlarda, bu mukoza, aynen tükürük veya gözyaşı gibi berrak bir salgı üreterek bu kanallardan
burun içine akıtır ve solunum yolunun nemli olmasını sağlar.
Hangi durumlarda sinüzit meydana geliyor ? Sinüzit nasıl oluşur ?
Akut sinüzit, tipik olarak “viral üst solunum yolları enfeksiyonu” da denen bir “nezle”yi takiben ortaya
çıkar. Burun ve sinüs mukozasındaki (özellikle drenaj kanalındaki) şişlik, sinüsten buruna salgı akışını
bloke ederek, sinüs içinde göllenmesine ve sekonder bakteri enfeksiyonuna (sinüzite) yol açar.
Ayrıca, burun polipleri, büyük geniz etleri, konka hipertrofileri ve septal deviasyon gibi burun anatomik
bozuklukları, alerji ve bazı kalıtsal mukoza hastalıkları da mekanik ve fonksiyonel drenaj bozukluğu
yaparak sinüzite yol açabilirler.
Sinüzit belirtileri nelerdir ?
Akut sinüzit, tipik olarak uzayan bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Bir haftadan fazla devam eden
nezlelerin büyük çoğunluğu sinüzittir.
Sinüzit belirtileri, erişkinlerde burun tıkanıklığı, sarı-yeşil burun ve geniz akıntısı, yüz-diş-göz ağrısı ve
öksürüktür.
Çocuklarda ise huzursuzluk, inatçı öksürük ve geniz akıntısına bağlı öğürme ve kusma olabilir. Tüm yaş
gruplarında, kısmen daha az rastlanan belirtiler, ateş, kırıklık, yorgunluk, ağız kokusu, koku alma
duyusunda azalma, boğaz ağrısı, bazen ses kısıklığıdır. Sinüzit seyri sırasında ortaya çıkan alın ve
gözde ağrılı şişlikler, çift görme ve genel durum bozukluğu, sinüzit komplikasyonu olabilir.
Sinüzit olan hastalara uygulanan tedavi yöntemleri nelerdir ? Sinüzit nasıl tedavi edilir ?
Sinüzit tedavisinde hedef, drenajı bozulan sinüste üreyen bakterinin öldürülmesi, drenajın sağlanarak
sinüsün temizlenmesidir.
Akut sinüzitlerde, bakteriyi öldürmek için antibiyotik, drenajın sağlanması için ise burun damlaları,
ağızdan kullanılan burun açıcı bazı ilaçlar ve burun temizliği yeterli olabilmektedir.
Kronik ve tekrarlayan sinüzitlerde ise burun içindeki anatomik ve fonksiyonel bozukluklara yönelmek
gerekmektedir.
Bu da genellikle bir ameliyat olmaktadır. Ameliyat kararından önce mutlaka bir sinüs tomografisi
çektirilerek sinüzite yol açan patoloji ve patolojiler doğru tespit edilmelidir.
Ameliyat çözüm müdür ?
Ameliyat sonrasında sinüzitin tekrarlama ihtimali var mıdır ? Ameliyatın riskleri nelerdir ?
Her sinüzit ameliyat edilmez. Akut sinüzitlerin büyük çoğunluğu ilaç tedavisine iyi cevap verir. Modern
sinüs cerrahisinde sinüs ameliyat edilmez. Sinüsün drenajını bozan patoloji ameliyat edilir. Tekrarlayan
burun poliplerinde, ameliyat sonrası yeniden polip oluşursa, sinüzit de oluşabilir.
Sinüziti olan hastaların dikkat etmesi gereken konular nelerdir ?
Sinüziti olan hastaların nezle, grip gibi viral hastalıklardan korunması gerekir. Bu tip etkenlerden
korunmak zor olduğundan grip aşısı denenebilir. Alerjik riniti (saman nezlesi) olanlarda allerji kontrol
altında olmalıdır. Bilinenin aksine ıslak saçla sokağa çıkma sonrası oluşan başağrısı, sinüzitten çok, baş
derisinin üşümesi sonucu oluşan nevralji veya kas gerilim ağrısıdır. Ancak, üst solunum yollarının
enfeksiyonu sırasında üşütmek sinüzit oluşumunu kolaylaştırır. Tekrarlayan sinüziti olan hastaların
havuza girmeleri sakıncalıdır.