Siyah Kuğu

Kusursuz beyazdan kusursuz siyahın doğuş hikayesi

Film zarafetin dansla bütünleştiği bale gösterisiyle başlıyor. Gelinliksi kıyafetin içindeki balerinin zarif ve göz kamaştırıcı gösterisi sanki bir kuşun gökyüzünde özgürce süzülüp asil bir şekilde yere konuşunu anımsatmaktadır. Balerin gösterisini tamamlamanın huzuruyla gülümserken arkasından siyahlar içinde bir adam balerini kötücül gücünün etkisiyle kendisine çeker. Balerin ise siyahlar içindeki adamdan kaçamamanın verdiği korkuyla ona teslim olur (Boyun Eğicilik şeması- uyumlu teslimci mod). Kurtulmak istediğinde siyahlar içindeki adam, bir anda canavara dönüşüp, balerinin gitmesine izin vermez. Savaşın sonundaysa balerin tüyleri dört bir yana savrulmuş ihtişamını kaybetmiş bir kuş gibi korku ve hüzün içinde kanat çırpar (İncinmiş Çocuk Modu).

Nina, pembenin her tonunu barındıran peluş oyuncaklarla dolu odasında her ne kadar ürkütücü bir rüyayla uyansa da mutlu bir çocuk gibidir. Çünkü bu rüya, hayalini kurduğu Kraliçe Kuğunun gösterisidir. Bedeni genç kıza bürünürken onun ruhu hep çocuk kalmıştır. Onun da ruhunun büyümeye ihtiyacı vardır ancak annesi bu konuda Nina’yı desteklemeyip ona çocukmuşçasına davranmaya, onun ihtiyaçlarını gidermeye devam etmiştir. (Bağımlılık şeması, şema teslimi gibi görünse de filmin ilerleyen sahnelerinde Nina'nın annesine karşı gelememesinden dolayı  ihtiyaçlarını gidermesine izin verdiğini görüyoruz. Bu da asıl şemanın boyun eğicilik şeması olduğunu gösteriyor). Görmüş olduğu bu rüyanın ardından bale okulunda ‘Kraliçe Kuğu’ olan muhteşem Beth yaşı gereğince sahnelerden alınır. Thomas yeni kraliçe kuğu için yeni bir gösteri tasarlamak istediğini şu sözlerle duyurur: “... Balerin kız saf ve güzel bir kuğunun bedenine hapsolur. Özgür olmak ister. Ama büyüyü yalnızca gerçek aşk bozabilir. Dileği neredeyse kabul olur. Bir prens uğrunda. Ama prens aşkını ilan edemeden kızın şehvetli ikizi siyah kuğu, onu kandırır ve baştan çıkarır. Perişan olan beyaz kuğu bir tepeden atlayıp kendini öldürür. Ve ölürken özgürlüğü bulur... Yeni sezonu kuğu gölüyle açacağız ama böyle değil. onu soyacağız. Hem derin olacak hem gerçek. Yeniden sahneleneceği yeni bir kraliçe kuğu gerek. Dünyaya sunulan yeni bir yüz. Ama hanginiz iki kuğuyu da taşıyabilir? Hem beyaz hem de siyah.” Şimdiye kadar oynanan Kuğu Gölü Balesi beyazın içinde siyahı barındırarak yeni bir boyut kazanmaktadır. Bu yeni durum toz pembe dünyada yaşayan Nina’nın hayallerine kavuşmasını neredeyse imkansız kılmaktadır. Çünkü o, ruhunda beyaz kuğu taşıyan, kusursuz beyazlığın içinde kaybolan bir balerindir. Thomas’ın verdiği bu haber üzerine Nina kendisini Beth’in odasının önünde bulur. Nina Beth odadan çıkınca sonra onun odasına girip hayalini kurduğu koltuğa oturur.  Bu koltuğun sahibi olup olmamak artık kendi elindedir. Var oluşunu en iyi olmaya adayan herkes gibi (Yüksek Standartlar Şeması) o da hayallerinin arkasından koşmak için pes etmemesi gerektiğini  hisseder. Odadan Beth'in kırmızı rujuyla ayrılır.  Bu onun ruhundaki şehvetin ilk kez uyanışı gibidir.

    Nina, dans provalarında  masumluğu, bekareti, saflığı, güzelliği simgeleyen beyaz kuğuyu kusursuzca canlandırırken (yüksek standartlar şeması);  karanlığı, şehveti, cesareti, kötülüğü simgeleyen siyah kuğuda ise hiç de başarılı değildir. Thomas, Nina’ ya : “Sadece beyaz kuğuyu seçecek olsaydım o sen olurdun. Ama öyle değil” der. Thomas’ın Lily’ nin içindeki siyahı övmesiyle Lily, Nina’ nın hayallerinin önündeki en büyük engel olur. Nina evine giderken, durakta saçları salık siyahlar içinde etkileyici bir kadın görür. Bu etkileyici kadın aslında kendisinin siyahıdır. Şaşkınlık verici bu olay onun gördüğü ilk halüsinasyondur.(halüsinasyonun içinde kendisini başka bir benlikle görmesi, disosiasyon belirtisidir- kopuk korungan mod). Bir yandan  kusursuz beyaz kuğu yaratmak isteyen annesinin baskısı, diğer yandan beyazın olduğu kadar siyahını da dansta görmek isteyen Thomas'ın sert tutumu ruhunda iki bağımsız karakter için zemin hazırlar. Bu yaşananlardan sonra eve geldiğinde annesine sarılıp ağlamış olsa da, o bitmek tükenmek bilmeyen provalarda, siyahını arar (Başarısızlık şeması, aşırı telafisi). Ruhunun özgürlüğe kavuşması için prensi etkilemeye ihtiyacı olan beyaz kuğu gibi onun da hayallerine ulaşabilmesi için Thomas’ ı etkilemeye ihtiyacı vardır. Kırmızı ruj ve salık saçlarıyla Thomas, etkilenmiş, içindeki siyahın kalp atışını hissetmiştir. Hatta  biraz daha ortaya çıkartmak için Nina ile öpüşse de Nina ona ısırarak karşılık vermiştir (Boyun eğicilik şemasının aşırı telafisi). Nina bu hareketiyle Thomas'ı etkilemeyi başarmış ve elemelerden geçmiştir. Yeni kraliçe kuğu artık kendisi olacaktır. Bu durum Nina’nın dans atletinin rengini gri ve toz pembeye dönüştürmüştür. Yeni kraliçe kuğu olmanın verdiği heyecanla eve geldiğindeyse, annesinin yapmış olduğu portrelerin gözlerinin kendine çevrildiğini görüp ardından duş almaya gider. Ninanın mahremiyeti ne yazık ki ev içerisinde yoktur. Aynı evin içindeki portreler gibi annesi sürekli kendisini takip etmektedir. Annesine baş kaldıramamanın verdiği çaresizliğini  omzunu kaşıyıp kanatarak dışa vuruyordur (boyun eğicilik şema teslimi sonucu kaşınma, psikosomatik mod). Thomas, Nina’nın ısırığından sonra içindeki şehvet ve saldırganlığın açığa çıkmaya başladığını görünce onu daha da kamçılar. Ancak Nina, elinden geleni yapsa da Thomas’ın istediği siyahı ortaya koyamaz. Gösteri gününün yaklaşmasıyla camiaya yeni kraliçe balerini tanıtmak için davet veren Thomas, Nina'yı yanına alarak bir konuşma yapar. Konuşmanın hemen ardından Nina lavaboya gider. Camiaya tanıtılmasının gerginliği ve içindeki siyahı ortaya çıkartamamanın çaresizliğiyle (başarısızlık şeması, şema teslimi) elini yıkarken parmağının kanayıp derisini kendisinin soyduğu halüsinasyonunu görür. Davetin  hemen ardından Thomas, Nina’yı evine davet edip rol hakkında konuşmak ister. Bu konuşmada Thomas, Nina’nın romantik ve cinsel yaşamını sorgulayıp  Nina ’ya kendine dokunma ödevi verir. Gecenin sabahında Nina kendisine dokunmanın verdiği hazzını yaşarken annesinin koltukta uyuduğu halüsinasyonunu görüp korkarak yorganının içine saklanır. (Nina’ nın, annesinden korktuğu çok aşikardır. Cezalandırıcılık şeması). O gün Beth’ in kaza geçirdiğini öğrendiğinde Thomas, Beth’in kazasının kasten olduğunu, onu karanlık bir dürtünün yönettiğini bu yüzden de sahnede onu izlemenin heyecanlı olduğunu söyler. Nina’nın da izleyene heyecan verebilmesi için karanlık dürtülere ulaşması gereklidir. Günün sonunda annesi ağlayarak resim yaparken Nina elinde bir sopayla gelip  sopayı odasında saklar (sopa annesine karşı bastırdığı öfkenin nesnesidir). Nina kendisini dansına bırakmaya başladıkça, rengi griye dönüşür. Thomas, Nina ile siyah kuğu provası yapar. “Dokunuşumu hisset karşılık ver. Hadi !” der ve öpüşür. Sonra da “Seni baştan çıkartan bendim ama olması gereken tam tersi.” der. Büyük gün yaklaşırken Nina çaresizlik içindedir. Kraliçe kuğu olmanın altından kalkamamakta, Thomas'ın istediği siyah kuğuya ulaşamamaktadır (Başarısızlık şeması- şema teslimi). Günün akşamında içindeki siyahı ortaya çıkartmak için banyoda kendisini tatmin etmek istediğinde yine bir halüsinasyonla karşı karşıya kalır. Bu halüsinasyonda ürkütücü bir benlikle kendisine gülen karanlık tarafını görür. (Nina, dürtüsel çocuk modundayken yine halüsinasyonla karışık kişilik bölünmesi yaşar. Kopuk korungan mod- disosiasyon). Kendisine geldiğinde yine omzu kanamakta ve  yine annesi onu kontrol etmektedir. Nina’nın dans provalarından dolayı eve geç gelmesi ve değişimleri annesini endişelendirmektedir. Çünkü annesi genç bir balerinken hayallerinden Nina’ ya hamile kaldığı için vazgeçmiş, bu hatanın bedelini Nina’ ya yüklemiştir (boyun eğicilik şema kökeni). Nina annesinin hatasının sorumluluğunu ilk kez sırtlanmamış hatta o yaşta kraliçe kuğu olmak için geç kalmışsın mesajını vermiştir (Boyun eğicilik şeması aşırı telafi). Bu konuşmanın hemen ardından kapı çalmış, Lily gelmiştir. Annesi onunla görüşmesini istemese de Nina, Lily ile bir şeyler içmeye gitmiştir (boyun eğicilik şeması, aşırı telafi). Lily kendi siyahından Nina’ ya akıtmaya başlamış, Nina’nın içindeki bastırılmış siyah yan iyice ortaya çıkmıştır. Gecenin  sonunda Lily ile eve gelmiş hesap soran annesine başkaldırmış, Lily’ yi odasına alıp kapıyı sopayla kapatıp, mahremiyetini korumak istemiştir. Annesine de: “Sakın içeri gireyim deme bunun adı özel hayat artık çocuk değilim. Beni rahat bırak” demiş (boyun eğicilik şeması aşırı telafi- özgürlük savaşçısı mod) ardından Lily ile şehvet dolu birliktelik yaşamaya başlamışlardır. Cinselliğin lezzetini alıp orgazm olduğundaysa Lily, Nina’ ya “ benim güzel kızım” derken Nina ’ya dönüşmüştür. Nina  yine bir halüsinasyon görmüş içindeki iki ayrı kişilikle kendisini cinsel yönden tatmin etmiştir (Nina'nın yıllarca bastırılan karanlık yanı, halüsinasyonlarla varlığını ayrı bir ben olarak göstermiştir- disosiasyon. “Benim tatlı kızım sözü” ise oldukça kafa karıştırıcı bir sözdür. Bazı sahnelerde annesinin Nina’nın özel hayatının içinde çok yer aldığını, banyo yaparken mahremiyetinin olmadığını, mastürbasyon esnasında annesini halüsinasyonla uyurken gördüğünü ve cinsel tercihinin yine bir kadınla olduğunu göz önünde bulundurursak, belki de bu halüsinasyonla karışık söz Ensestin habercisidir. Ağır travmatik deneyimler ise kişinin sorunlarla başa çıkmasında kişilik bölünmesine- disosiasyona neden olabilmektedir.). Nina’nın dans rengi yaşanılan gecenin ardından siyah ve griye evrilince evde ne kadar peluş oyuncak varsa hepsini çöpe atmıştır. Gösterinin son provasının ardından elbise provası yapılırken aynada kendi kontrolünde olmayan bir benliğinin halüsinasyonunu görmüştür. Korku dolu bu sahnenin ardından Lily’ nin yedeği yapıldığını öğrenmiş, her an yerine Lily’ nin getirileceğini düşünüp çileden çıkmıştır (kuşkuculuk şeması). Halüsinasyonlar bu evrede gittikçe hız kazanmış düşünce ve gerçekler birbirine geçmiştir. Hemen odasına gidip  Beth'den ne çaldıysa hepsini ona  getirmiş, çok üzgün olduğunu, onu anladığını, onun kadar mükemmel olmak istediğini ve aynı şeyleri şimdi kendisinin yaşadığını anlatmıştır (yüksek standartlar ve kuşkuculuk şeması). Bitmeyen halüsinasyonlar evindeyken de yakasını bırakmamış, tüm yaşadığı korkunç sahneler yine kusmasına neden olmuştur (somatik mod). İçinden çıkamadığı halüsinasyonlarla odasına gidip annesinin girememesi için kapısını sopayla kapatıp kırmızı gözlerle aynaya bakarken siyah kuğu tüylerinin omuzlarından çıktığını görmüş içindeki savaşı siyah tarafı kazanmıştır. Annesi odaya girdiğindeyse Nina şiddet göstererek onu kovmuş (öfkeli çocuk mod) ayaklarının kırıldığı halüsinasyonunu görüp bayılmıştır (psikosomatik mod). Gözlerini açtığında annesine saati sormuştur çünkü bu gün büyük gündür. Annesi rolün Nina’ ya zarar verdiğini, göndermek istemediğini söylediğindeyse Nina: “Ben kraliçe kuğuyum toplulukta yükselemeyen sendin” deyip çekip gitmiştir (büyüklenmeci mod). Gösteriye yetişen Nina beyaz kuğu rolünün içinde tüm zarafetiyle asil bir kuşun kanat çırpışı gibi sahnede süzülürken içindeki değişim başlamış dansta düşmüştür. Siyah kuğu için odasına geldiğindeyse sahneye çıkmak için hazırlanan Lily’yi görmüş aralarında siyah kuğu olma savaşı başlamıştır. (Nina her ne kadar kavga ettiği kişinin Lily olduğunu düşünse de, halüsinasyonla karışık kişilik bölünmesi savaşı vermiştir- kopuk korungan mod- disosiasyon). Siyahın beyazı ayna parçasıyla yendiği bu sahneden sonra halüsinasyonlarla güçlenen karanlık yan yırtıcı bir kuş gibi sahneye çıkmış seyirciyi etkilemeyi başarmış, salon alkıştan yıkılmıştır (mükemmel bir gösteri çıkartabilmek için kendisiyle savaş veren Nina mükemmele erişmiştir- yüksek standartlar şeması). Nina son sahnesi için beyazın ruhuna yeniden girdiğinde içindeki kişiliklerin sahneye çıkma savaşı verirken karnına cam parçası sapladığını anladığında son kez sahneye çıkar.  Tıpkı beyaz kuğu gibi gösterimin sonunda can verir.

    O, annesi tarafından beyaz kuğunun içine hapsedilmiş küçük bir kızken, Thomas tarafından siyah kuğuya dönüştürülmüş bir kadındır. Özgürlük ise onun için kuğu olmaktan çok ötedir. Gözlerini dünyaya kaparken özgürlüğüne kavuşmanın mutluluğunu Thomas’a şu sözlerle dile getirmiştir. “Hissettim, mükemmeldi.”