Şizofreni: Zihin Bölünmesi mi?
Yazar Sevim Hacıarifoğlu Tolunay • Psikiyatrist • 12 Ekim 2022 • Yorumlar:
Şizofreni; duygu, düşünce, algılama ve davranışlarda önemli değişikliklere yol açan, hastanın kişiler arası ilişkilerden uzaklaşarak kendi dünyasına çekildiği bir ruhsal hastalıktır.
Risk etmenleri:
Genetik: Toplumun %1’inde görülür. Anne ve baba şizofreni ise bu oran %35-40’a çıkmaktadır.
Yaş: Genellikle yirmili yaşlarda başlar; fakat daha erken yaşlarda veya 45 yaş üzerinde başladığı da görülür. Cinsiyet: Kadın ve erkekte eşit oranda görülür.
Medeni durum: Bekar olma evli olmaya göre daha riskli kabul edilir.
Gebelik ve doğum komplikasyonları
Enfeksiyonlar
Toplumsal sınıf
Göçmenlik
Stres verici yaşam olayları
Klinik belirtiler:
Bir aylık bir dönem boyunca, aşağıdaki belirtilerin iki veya daha fazlasının bulunması ve toplumsal/mesleki işlevselliği olumsuz şekilde etkilemesi gerekmektedir.
Sanrılar (Takip edildiği, kötülük göreceği, zehirleneceği vb. düşünceler..)
Halüsinasyonlar (sesler duyma, görüntüler görme..)
Dağınık ve anlamsız konuşma,
Ağır derecede düzensizlik gösteren davranışlar (eğitim, kişisel hijyen eksikliği, hareket zorluğu, tuhaf davranış..)
Enerji ve istek azalması, zevk alamama, toplumsal çekilme
Konuşma ve düşüncenin fakirleşmesi
Gidiş:
Belirtiler genellikle, ataklar şeklinde başlar, alevlenmeler ve kısmi düzelmeler şeklinde devam eder. İlk atak, akut olabileceği gibi sinsi bir şekilde de başlayabilir.
Başka Bir Sağlık Durumu veya Madde/İlaca Bağlı da Ortaya Çıkabilir..
Altta yatan bir hastalığa veya kanda bazı maddelerin düzeyindeki değişimlere bağlı da şizofreni benzeri belirtiler görülebilir. Bu nedenle, hasta ve yakınlarından detaylı bir öykü alınmalı, tüm psikiyatrik ve tıbbi incelemeler yapılmalı ve en uygun tedavi başlatılmalıdır. Ek olarak, bu hastalar özkıyım (intihar) ve şiddet davranışları açısından riskli bir gruptur. Bu nedenle, hem hastanın hem de yakın çevresinin bilgilendirilmesi gerekli önlemlerin alınması ve tedavinin etkinliği açısından büyük yarar sağlayacaktır.