Şizofreni

Şizofreni en çok yeti yitimine yol açan 10 hastalıktan biridir. Yaşam boyu yaygınlığı %1 civarıdır.

Kişinin olağan-alışılagelmiş düşünme ve algılama biçimlerine yabancılaşması, toplumdan soyutlanarak kendi iç dünyasına kapanması, genel işlevselliğin azalmasıyla karakterize bir hastalıktır.

Çağrışımların gevşemesi, çözülmesi gibi düşüncenin yapısında bozulma belirtileri görülebilir. (Örneğin kişinin konuşmasının bir türlü amacına ulaşamaması veya fikir uçuşmaları yaşaması, konuşmasının birbiriyle alakasız kelimelerden oluşması, konuşma içerisinde yeni kelimeler uydurma gibi). Kötülük göreceğini düşünme (ör: "beni takip ediyorlar"), alınganlık (ör: "insanlar bana bakıyor"), büyüklük (ör: "önemli bir görevim var"), dini (ör: "ben peygamberim"), bizar (ör: "uzaylılar beynime çip yerleştirdi"), düşüncelerinin okunduğunu, yönetildiğini, yayınlandığını düşünme gibi düşüncenin içeriğinde bozulmalar (sanrılar) eşlik edebilir.

İşitsel (kendisi ile konuşan, yorum yapan, emir veren, küfür eden sesler duyma gibi) ve görsel (insan, yaratık, cin görme gibi) halüsinasyonlar gibi belirtiler görülebilir. 

Donuk veya düşünce-konuşma içeriğiyle uyumlu olmayan duygulanım, kendi kendine gülme, tuhaf yüz-göz hareketleri, tekrarlayıcı el, kol, beden hareketleri, karşıdakinin hareketlerini taklit etme, hareketsiz durma belirtileri eşlik edebilir.

Bu belirtilerin yanısıra düşünce içeriğinde fakirleşme, konuşma miktarında azalma, günlük aktivitelere karşı ilgide azalma, sosyal geri çekilme, kendine bakımın azalması gibi negatif belirtiler de sıklıkla görülür ki hasta yakınları bu durumlardan oldukça şikayetçidir.

Ayrıca hastalar bir bilgiyi, soruyu anlamada, sorulan sorulara yanıt vermede zorlanabilir, öğrendiği bir bilgiyi kullanmakta güçlük çekebilir, bellek, odaklanma sorunları yaşayabilir.

Tedavide esas olarak antipsikotik ilaçlar kullanılsa da, eşlik eden bulgulara göre antidepresan, anksiyolitik, antikolinerjik, duygudurum dengeleyici ilaçlar da kullanılabilir.