Smear Testinde ASCUS
Yazar Gonca Oğurlu Pakay • 1 Kasım 2024 • Yorumlar:
Smear testinde ASCUS (Atypical Squamous Cells of Undetermined Significance) sonucu, rahim ağzı hücrelerinde belirgin bir anormalliğin olmadığı, ancak bazı hücrelerin normal dışı bir görünüme sahip olduğunu gösterir. Bu, çoğu zaman altta yatan ciddi bir sorun olmamakla birlikte, rahim ağzında enfeksiyon ya da HPV gibi etkenlerin varlığına işaret edebilir. Bu durumda ASCUS sonucu, tam olarak ne anlama geldiği belli olmayan hücre değişikliklerini tanımlar ve bu yüzden ek testler yapılarak daha detaylı bir inceleme gerekebilir.
ASCUS Nedenleri
ASCUS sonucu birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilir:
-
HPV (İnsan Papilloma Virüsü) Enfeksiyonu: ASCUS, çoğunlukla rahim ağzında HPV’nin varlığına işaret eder. HPV, özellikle cinsel yolla bulaşan bir virüs olup, rahim ağzı kanseri riskini artırabilen çeşitli tipleri vardır. ASCUS sonucu görülen hücre değişiklikleri, düşük riskli HPV enfeksiyonları veya daha yüksek riskli HPV türlerinden kaynaklanabilir.
-
Enfeksiyonlar ve İltihaplar: Bakteriyel veya mantar enfeksiyonları da hücrelerde normalden sapmalara neden olabilir. Cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlar da ASCUS’a sebep olabilir.
-
Hormonal Değişiklikler: Menopoz veya emzirme gibi östrojen seviyelerinin düşüklüğüyle karakterize dönemlerde rahim ağzı hücrelerinde değişiklikler görülebilir.
-
Diğer İrritanlar: Sigara içmek, aşırı vajinal duş, doğum kontrol hapları veya başka ilaçlar gibi dış etkenler de rahim ağzı hücrelerinde değişikliklere neden olabilir.
ASCUS Sonucu Sonrası Yapılması Gerekenler ve Tedavi Yöntemleri
ASCUS sonucu elde edildiğinde, izlenecek adımlar hastanın yaşına, sağlık geçmişine ve mevcut risk faktörlerine bağlı olarak değişir. Bu durumda izlenecek yol genellikle aşağıdaki gibidir:
1. Tekrarlayan Smear Testi
ASCUS sonucu elde edilen hastalarda, rahim ağzı hücrelerinde belirgin anormallikler olmadığından, ilk adım olarak genellikle birkaç ay sonra smear testinin tekrarlanması önerilir. Tekrarlanan smear testi ile hücrelerin değişiklik gösterip göstermediği, anormalliklerin devam edip etmediği izlenir. Bu süreçte:
-
6 ila 12 ay sonra yeniden smear testi yapılması: İlk test sonucu ASCUS olan bir hastada genellikle 6-12 ay sonra tekrar bir smear testi yapılır. Eğer bu test de ASCUS veya daha kötü bir sonuç verirse, ileri testler gerekebilir.
-
Normal sonucun tekrarında rutin taramaya devam edilmesi: Eğer sonuç normal gelirse, hasta düzenli tarama programına dönebilir.
2. HPV Testi
ASCUS sonucu ile birlikte yapılan bir HPV testi, durumu daha iyi anlamak için önemlidir. Eğer HPV testi negatif çıkarsa, rahim ağzında ciddi bir sorun olma olasılığı düşüktür ve takip planı ona göre yapılır. HPV testi pozitif çıkarsa, özellikle yüksek riskli HPV türlerinin varlığında, hücresel değişikliklerin devam edip etmediğini anlamak için kolposkopi veya biyopsi gibi ileri tetkiklere geçilir.
3. Kolposkopi
HPV testi pozitif çıkan veya tekrarlayan smear testi anormal sonuç veren hastalarda, rahim ağzını daha ayrıntılı incelemek için kolposkopi yapılabilir. Kolposkopi, rahim ağzını mikroskop benzeri bir cihazla büyüterek inceleyen bir işlemdir. Bu yöntem ile anormal hücre alanları daha net bir şekilde görüntülenebilir. Kolposkopi sırasında, gerekli görülürse biyopsi de alınabilir. Biyopsi, daha ileri düzeyde hücresel değişiklikleri veya kanser öncesi lezyonları belirlemek için önemlidir.
4. Biyopsi
Kolposkopi sırasında şüpheli bir alan tespit edilirse, o bölgeden küçük bir doku örneği alınarak biyopsi yapılır. Bu örnek patolojik incelemeye gönderilir ve kanser veya prekanseröz hücreler olup olmadığı araştırılır. Biyopsi sonucuna göre tedavi planı yapılır.
5. Rahim Ağzı Hücrelerinin Dondurulması veya Yakılması (Kriyoterapi veya LEEP)
ASCUS sonucu ile başlayan süreçte, kolposkopi ve biyopsi sonucunda rahim ağzında yüksek dereceli hücresel değişiklikler tespit edilirse kriyoterapi veya LEEP (Loop Electrosurgical Excision Procedure) gibi işlemler uygulanabilir. Bu işlemler:
-
Kriyoterapi (Dondurma): Anormal hücreleri yok etmek için rahim ağzı dondurulur. Böylece anormal hücrelerin yayılması önlenmiş olur.
-
LEEP (Elektrik Döngüsü Eksizyon Prosedürü): Elektrik akımı kullanarak anormal hücreleri içeren doku çıkarılır. Bu yöntem, daha ileri hücresel değişikliklerin olduğu durumlarda tercih edilebilir.
6. İzlem ve Takip
ASCUS sonucu ve ileri testler sonucunda yüksek riskli bir durum bulunmadığı tespit edilirse, hasta düzenli smear testi ve HPV taramaları ile takip edilir. Bu takip süreci, herhangi bir anormallik ortaya çıkması durumunda hızlı bir müdahale şansı sağlar. Takip sıklığı hastanın yaşına, risk faktörlerine ve ilk sonuçlara göre belirlenir.
ASCUS ve Yaşam Tarzı Önerileri
ASCUS sonucu, bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve sağlıklı alışkanlıklarla da yönetilebilir:
-
Sigara İçmemek: Sigara kullanımı rahim ağzı kanseri riskini artırır. Sigaranın bırakılması hücre sağlığı için önemlidir.
-
Düzenli Kontroller: Düzenli olarak smear testi yaptırmak ve doktor kontrolünde olmak, potansiyel riskleri önceden belirleyebilmek açısından faydalıdır.
-
Korunmalı Cinsel İlişki: HPV ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için korunmalı cinsel ilişki önemlidir. HPV aşısı da önerilebilir.
-
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek: Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve stresten uzak durmak, bağışıklık sistemini güçlendirerek HPV gibi enfeksiyonlarla daha iyi savaşmaya yardımcı olur.
Sonuç
Smear testinde ASCUS sonucu genellikle ciddi bir sorun olmadığı anlamına gelir ancak mutlaka takip edilmesi gereken bir durumdur. HPV testi ve kolposkopi gibi ek testler gerekirse yapılmalıdır. ASCUS sonucu görülen hastalarda, ileri aşamalara geçmeden düzenli takip, rahim ağzı kanserine karşı önlem almak için önemlidir.