Soruna Müdahale Mi, Yaşanmadan Önlemek Mi?

Çoğu zaman bizlere gelen sorular, çocuklarla gündelik sorunlar yaşandıktan sonra ya da yaşanırken yapılacaklar üzerinedir. Oysa biz sorunlar hiç çıkmadan ve yaşanmadan önceki süreci daha çok önemseriz. Çünkü her çocuğun, “sorun” adı altında gördüğümüz davranışları bize bir ihtiyacı yansıtır. O ihtiyaçları karşılandığında krizlerin veya problem olarak gelen çoğu şeyin ortadan kalktığını gözlemleriz.

Çocukların ihtiyaçlarını görmek her zaman kolay değildir. Bunun için ebeveynlerin de kendi evlatlarını iyi tanımaları ve gözlemlemeleri gerekir. Çoğu annenin bu hislere sahip olduğunu düşünüyorum. Hiç konuşmayan bir bebeğe bakım verebilmek için, bu hisleri takip etmek, sinyalleri görmek, almak ve ihtiyacı karşılamak gerekir. O bebek büyüdükçe, zannederiz ki bize kendini hep sözcüklerle ifade edecek. Ama öyle değildir işin aslı.

Gün içinde oyun, hareket, iletişim, ebeveynle birlikte “kaliteli” zaman, yeme-içme, banyo, uyku, tuvalet, açık havaya çıkmak gibi ihtiyaçlarının karşılanması gerekir. Çocuk gün içerisinde annesinin bir türlü kendisine vakit ayıramayışından “öfke krizleri” ile yakınıp bunu sözcüklere dökemeyebilir. Ya da çok yorulup, bunun farkına varamadığı zamanlarda “her şeye ağlayarak” bir sinyal gönderiyor olabilir. Burda iş, ebeveyne düşer ve ebeveyn, çocuğunun yorulduğu ve acıktığı zamanlarda nasıl tepki verdiğini ya da yaşadığı krizin ardında başka bir temel ihtiyacın gizli olduğunu görebilmelidir. 

Okulda akranlarıyla ya da öğretmeniyle bir sorun yaşayan çocuk, tüm günün stresini annesini ya da babasını gördüğünde onlara nazlanarak ve bağırarak atmaya da çalışabilir. Bu çocuğun güvenli alanında duygusunu yaşamaya ihtiyacı olduğunu gösterir. Üzerinize alınmadan, o duygusunu yaşamasına izin vermek çok kıymetli.

Sorunlar yaşanmadan önlemenin en güzel yollarından biri rutin oluşturmaktır. Rutinlere oyun, hareket, ebeveynle zamanlar eklenirse ve çocuk bu rutinini bilirse karşılıklı olarak krizlerin, yaşanan gündelik sorunların azaldığını gözlemleyebiliriz.

Çocuğunu tanı, sinyali yakala ve daha sorun çıkmadan ihtiyacını karşıla, ama ne olursa olsun susturma, yutturma ve tutturma sevgili ebeveyn.