Sosyal Anksiyete Bozukluğu ( Sosyal Fobi )
Yazar Ahmet Cemal Bal • Psikiyatrist • 2 Ekim 2022 • Yorumlar:
Kimlerde sosyal anksiyete bozukluğu vardır?
-
Başkalarının yargılamalarından aşırı korkanlar
-
Günlük sosyal etkinlik ve etkileşimlerde kendisine aşırı dikkat edenler
-
Yeni insanlarla tanışma da aşırı tereddüt yaşayanlar
Eğer bu 3 özellik en az altı ay kadar varsa bunun yüzünden kişi insanlarla daha az konuşuyorsa ve etkileşimlerden kaçınıyorsa sosyal anksiyete bozukluğundan söz edilir.
Sosyal fobisi olan kişiler başkaları tarafından seyrediliyor olmaktan ve başkalarının kendisi hakkında fikir ifade etmesinden yargılamasından aşırı kaygı duyarlar.Bu kaygı okul hayatlarını iş hayatlarını ve günlük rutinlerini etkiler.Yaşadığımız çağın en önemli özelliği sosyal girişkenlik üzerine kurulu olduğundan sosyal anksiyete bozukluğunu fark ederek tedavi etmek aynı zamanda kişisel gelişim açısından da önemli bir konudur.
Sosyal anksiyete bozukluğu olan bir kişi çevreden nasıl görünür?
Okul hayatında bildiği sorulara cevap verilmesi istendiğinde bile adının çağrılmasından tedirginlik ve kaygı içindedir. Aşırı heyecanlandığında; fark edilmesini istemez stresli halinden kaybettiği işlevselliği ile aptal görüntüsü verdiğini düşünür ve bu durumdan kaçınmak ister. Kalp çarpıntısı baş dönmesi kendini zayıf hissetme durumları olur. Yeni insanlarla tanışmaktan ve toplantılara katılmaktan kaçınmaya çalışır; katılırsa kendini rahat hissetmez kaygılı olur bedensel kaygı belirtilerini yoğun olarak yaşar. Sosyal etkileşim öncesi alkolun disinhibisyon etkisinden yararlanmak için ve yararı olacağını düşündüğü bazı ilaçları alma eğilimindedir. Bazen sadece bu nedenden dolayı alkol bağımlısı olabilir.
Sosyal anksiyete bozukluğu nedir?
Anksiyete bozukluklarının en yaygın tipidir. Sosyal anksiyete bozukluğu yaşayan kişiler yaşamın birçok alanında zorluk yaşayan kişilerdir. Örneğin alışveriş ederken, birisine bir şey sorarken,yeni bir insanla tanışırken, arkadaş edinirken, iş görüşmeleri esnasında, okul hayatında sınıfta sorulara yanıt verirken ve konuşması gerekirken gibi. İnsanların seyredebilidği ortamlarda bir şey yaparken de örneğin lokantada yemek yerken korku ve kaygı ortaya çıkar. Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişiler çevreden aşağılandığını, kınanacağını, yargılanacağını toplum tarafından reddedildiğini düşünür.
Sosyal anksiyete zemininde oluşan korku o kadar şiddetlidir ki kişi kontrol edemeyeceğini düşünür. Bu nedenle kişi sosyal yönü olan etkinlik ve görevler öncesi kaygı yaşar ve kaçınma eğilimindedir.
Sosyal anksiyeteli kişilerin bir kısmında sosyal anksiyete belirgin değildir onun yerine performans anksiyetesi (başarım kaygısı ) daha belirgindir. Bir başka deyişle bir şeyi yaparken öğrenirken ortaya çıkan kaygı ön plandadır.
Gelişmiş ülkelerde bile sosyal anksiyete bozukluğu yüzde yedi civarında görülmektedir.
Sosyal kaygı bozukluğu kendi haline bırakıldığında bazen yıllar içinde geçebilir . ancak kişinin kaybettiği yıllar ve fırsatlar geri gelmez. bazen de hastalık süreğen bir seyir izler iyileşme olmaz. Kişi hayatı birçok açıdan kısıtlanır.
Sosyal anksiyete bozukluğu belirtileri nelerdir?
Başkalarının önünde bir şey yaparken aşağıdaki belirtiler ortaya çıkar.
-
Kızarma terleme titreme kalp atım artışı bazı şeyleri hatırlamada zorlanma beyinde adeta durma hisleri
-
Bulantı hissi midede şişkinlik ve rahatsızlık hisleri
-
Bedensel gerginlik hali, göz temasını azaltma, ses tonunda kısılma
-
Diğer insanların içinde olduğu durumlarda kaygı ve korku kaçınma içinde olma
Tedavi .
ksiyete bozukluğu psikiyatrik açıdan başarılı bir şekilde tedavi edilebilen bir durumdur.
ilaç tedavisi terapi ve takiptir.