Sporcu Ebeveyni Müsabakada Nasıl Davranmalı?
Yazar Elif Nur Yazıcı • Psikolog • 3 Mayıs 2021 • Yorumlar:
Ebeveynler için çocuklarını bir spor müsabakasında izlemek stresli bir olay olabilmektedir. Ebeveyn ve çocuk arasındaki duygusal bağ, müsabakanın stresi ile birlikte bazı ebeveynlerin müsabakayı izlerken gerçekleştirdikleri kimi uygusuz davranışları örneğin koçla, diğer çalışanlarla ya da diğer çocukların ebeveynleriyle tartışmak gibi açıklayabilmektedir. Popüler medyada bu tarz olayları, ebeveyninin çocuğunu spor aktivitesi esnasında izlerken sergilediği uygunsuz tavırları zaman zaman gözler önüne sermektedir. Örneğin maçtaki bir görevliyi tekmelemek, küfür etmek, kavga-arbede çıkarmak, koça saldırmak gibi. Öte yandan kimi çalışmalar gençlerin ebeveynlerinin kendilerini izledikleri esnada nasıl davranmalarını tercih ettiğine yönelik incelemelerde bulunmuştur.
Ebeveynler genç atletler için bir stres kaynağı olabilmekte, sporcunun tükenmesine ve sporu bırakmasına neden olabilmektedir. Omli ve Wiese-Bjornstal (2011) 7-14 yaş arası çocuklarla yaptıkları çalışmada ebeveynlerin spor müsabakalarında nasıl davrandığını ve çocukların onların nasıl davranmasını istediğini araştırmıştır. Çocukların destekleyici ebeveynlerinden bekledikleri dikkatli ve sessiz bir izleyici olmaları, neşeli, yüreklendirici, ödüllendirici ve empatik olmalarıdır. Çocuklar ebeveynin dikkatle müsabakayı takip etmesi, sessizce izlemesi ve duygularına hakim olması, müsabakayı izlemekten keyif almaları, alkış tutmaları, sadece kendi çocuklarının değil tüm takımın başarısını desteklemeleri, kaybetseler bile desteklerini sürdürmelerini, iyi performansları için ödüllendirici, övücü sözler söylemelerini ve yeterince başarılı olamayan sporcuları da düşünerek kazanma sevincini kontrollü tutmalarını tercih etmektedir.
Talepkâr bir koç gibi davranan ebeveynler ise sürekli emirler ve tavsiyeler verir ve eleştiride bulunur. Örneğin, müsabakada topu at, şuraya koş, şöyle vur gibi yönlendirmelerle adeta bir koç gibi müdahalede bulunurlar. Sporcular maç esnasındaki eleştirilerden olumsuz etkilenirler, buna da ebeveynler dikkat etmelidir. Nihayetinde, çocuklar ebeveynlerinin yan tarafta bulunan bir koç gibi davranmasını istemezler. Çılgın bir taraftar gibi davranan ebeveynler ise koçlarla ya da diğer yöneticilerle ufak şeyler için tartışır, bağırır, suçlamada bulunur ve oyunu bozar. Görüldüğü gibi ebeveynler müsabaka esnasında önemli bir destek kaynağı olabileceği gibi önemli bir stres kaynağı da olabilmektedir. Çocukların ebeveynlerden beklentisi müsabakaya katılmaları, dikkatlice ve sessizce izlemeleri ve uygun anlarda sevinçlerini göstermeleridir