Stresi Anlamak ve Başa Çıkma Stratejilerini Keşfetmek

“Stres” kelimesini hepimiz sürekli olarak duymaktayız. Çalıştığımız yerde, evde, sosyal hayatımızda, toplu taşımada… Stres, günlük hayatın tam da içinden gelen bir kelimedir. “Bugün çok stresliyim” derken duygu durumumuzu ifade eder, “Bıktım artık stresli olmaktan” derken de bir yakınmayı. Cümlelerimizin içine yerleşmiştir adeta ve aslında içinde bir çok anlam barındırır.

Peki nedir bu stres? Bir tanımlamaya göre bir canlının yaşamı tehlikedeyken beynine sinyal gitmesine neden olan bir durumdur ve canlının hayatta kalmasını sağlar. Bir başka görüşe göre ise bir savunma mekanizmasıdır ve canlıya zarar verir. Bu karşıt görüşleri bir kenara bırakırsak, stres canlıların yaşamında asırlardır var olan ve bundan sonra da var olacak olan bir olgudur.

Modern yaşamda birçok şeyden kaynaklı olarak stresli hissederiz. İş yükümüz fazla olmasına rağmen az maaş alıyor olabilirsiniz, çocuğunuz gelişimsel dönemde birtakım aksaklıklar yaşıyor olabilir, romantik ilişkinizde sıkıntılar yaşıyor ve bunları hallemeyeceğinizi düşünüyor olabilirsiniz veya bir arkadaşınız verdiği bir sözü tutmamış olabilir. Tüm bu durumlar hayatın içindendir. Stres gerçeğinin hayatımızda olmaması gibi bir durum söz konusu olamaz.

Stres, hem bedensel hem de duygusal sağlığımızı etkiler. Hepimiz biri hasta olunca “çok stres yaptı, çok kafaya taktı ondan oldu” diyenleri duymuşuzdur. Pek de yanıldıklarını söyleyemeyiz. Araştırmalar; yüksek stresin kalp hastalıkları, tansiyon, migren gibi birçok sağlık problemi riskini arttırdığını desteklemektedir. Dolayısıyla, stres düzeyi arttıkça hastalıklara karşı yatkınlık da aynı düzeyde artmaktadır.

Peki biz bu stresle nasıl başa çıkacağız? Tamamen kurtulmamız mümkün değil, ama sağlığımızı etkilediği, yaşam kalitemizi düşürdüğü de bir gerçek. Gelin stresle başa çıkma yöntemlerine birlikte bakalım:

1. Nefes egzersizi yapın: Bedeninizde stres yaratan bir durumla karşı karşıya geldiğinizde burnunuzdan derin bir nefes alıp birkaç saniye tutup ağzınızdan yavaşça vermeyi deneyebilirsiniz.

2. Hayır demeyi öğrenin: Hoşlanmadığınız ya da istemediğiniz bir durum içerisindeyseniz “hayır” demeyi bilin. Genelde insanlar hayır demekte zorlanır fakat istemediğiniz şeyler karşısında hayır cevabını veremezseniz ruhsal olarak rahatlamanız mümkün olamaz.

3. Kontrol edemedikleriniz hakkında endişelenmeyi bırakın: Stres yaratan sorunun çözümü olmadığında bu konuda endişelenmek vakit kaybı olduğu gibi, sorunun çözümü varsa endişelenmek de vakit kaybıdır. Duygularınızın sizi yönetmesine izin vermek yerine siz onları yönetin ve onları kendinizin itici gücü olarak kullanın.

4. İyi uyku: Yeteri kadar uyumadığınızda hem bedensel hem de zihinsel olarak yorgunluk hissedersiniz. Yorgunluk, strese yol açan bir problemdir. Yeterli miktarda uyumanız, gün içinde daha az stresli olmanızı sağlayacaktır

5. Egzersiz yapın: Kendi temponuza uygun bir egzersiz seçerek biraz hareket edin. Böylece zihninizi stres olgusundan uzaklaştırırsınız ve kendinizi daha iyi hissedersiniz. Beslenmenize ve yeterli miktarda su içmeye dikkat etmeyi de unutmayın.

Bonus: Eğer kronikleşmiş bir stres yaşıyorsanız ve bununla baş edemiyorsanız, profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.