Stresle Başa Çıkabilmek
Yazar Şevval Başar • Psikolog • 26 Eylül 2019 • Yorumlar:
Streskişilerin, yaşamında karşılaştıkları bir takım olaylara karşı verdiği doğal bir tepkidir. Bu tepki kimi zaman güdülenmeye yardım etse de çoğunlukla kişinin kendisini kötü hissetmesine sebep olabilir ve verimliliğini düşürebilir.
“Eğer sorunlar idare edilebilir haldeyse ve sorunlarla birlikte yaşayabilirsen aklın başında kalır.Çok fazla geldiğini gördüğünde aklını kaçırırsın. Aklını kaçırmak,sorunlardan, gerçekliklerden,endişelerden,stres hallerinden kaçınmanın insanda doğuştan var olan yöntemidir.”Osho
Stresi etkileyen fiziksel, sosyal ve psikolojik etkenler vardır. Fiziksel etkenler ameliyat olmak, hastalanmak, çevre kirliliği, trafik gürültü, Sosyal etkenler bireyin yakın ilişkileri, çevre ile olan ilişkileri, yaşadığı günlük çatışmalar ve Psikolojik etkiler ise saydığımız fiziksel ve sosyal etkenlerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir. Örneğin; hayal kırıklığı, izolasyon gibi.
Kişiler günlük hayatta karşılaştıkları strese birbirinden farklı tepkiler verebilir. Örneğin; Davranışsal yanıtlar içinden ağlama, sinirlilik, uyku bozukluğu, endişe, konsantrasyon kaybı olabilirken Fizyolojik yanıtlardan ise çarpıntı hissi, ağız kuruluğu, kalp ritminin artması, kas gerginliği ve en çok yaşadığımız baş ağrısı yaşayabilirler.
Tüm bunları yaşamamızda aktif rol oynayan bazı hormonlar vardır. Bunlar;Epinefrin( Adrenalin), Norepinefrin( Noradrenalin) ve Kortizol hormonlarıdır.
Stresin Zararları Nelerdir?
Hiç kimsenin stresten etkilenmeyecek kadar güçlü olduğunu söylemek mümkün değildir. Bununla birlikte her insanın kaldırabileceği bir stres düzeyinin olduğunu ifade etmek mümkündür (Yates, 1989, s.34).
Bazı insanlar, stresi diğer insanlara göre daha yoğun yaşarlar ve buna karşı dayanıklılıkları düşüktür. Bunun sebebi kişilerin karakteri, beslenme alışkanlıkları ya da uyuma düzenleri olabilir.
Diğer taraftan stres;
Verimsizlik,
İşe geç gitme ve devamsızlık,
Çatışma,
Yabancılaşma,
Yorgunluk,
Tükenmişlik gibi durumlara sebep olabilir.
Stresle Başa Çıkma Yöntemleri
Kişilerin bu noktada göz önünde bulundurması gereken şey, yaşamlarında var olan gerilim ve streslerin şiddetli ve zararlı bir düzeye gelmeden önce denetim altına alınmasını sağlamak olmalıdır.
Diğer taraftan kişiler stresle başa çıkabilmek için;
Meditasyon,
Egzersiz yapma,
Düşünce tarzlarında değişiklik,
Beslenme,
Sosyal destek, (sevdikleri ile vakit geçirme)
Masaj, gibi teknikler kullanarak streslerini yönetebilir ve bununla başa çıkmak için adım atabilirler.
“Mutlak inzivaya çekilmek stresi ortadan kaldırmaz, aksine bunun kendisi başlı başına bir strestir. Yalnızlık, hastalıkların üreyebileceği en uygun ortamdır. “Irvin D. Yalom
Buradaki en önemli nokta kişinin o anda stresli bir durumda olduğunun farkına varması ve bununla ilgili farkındalıkta olmasıdır. Bir durumun içinde olduğumuzun farkında olursak bunun çözümü için teknikler geliştirmek daha kolay olur.
Konuyla ilgili bir makale; Stesle Başa Çıkmada Psikiyatrik Yaklaşım
Konuyla ilgili bir de kitap: Ustalık Gerektiren Kafaya Takmama Sanatı