Sürekli Yorgunluk Hissediyor ve Uyku Hali Yaşıyorsanız Dikkat
Yazar Ahmet Erzurumlu • Fizik Tedavi Uzmanı • 20 Şubat 2019 • Yorumlar:
Fibromiyalji Sendromu, kas iskelet sisteminde yaygın ağrı hassasiyete yol açan bir yumuşak doku romatizmasıdır. Uzun süreli ağrı ve özürlülüğe yol açan sendromlar arasında ön sıralarda yer alan Fibromiyalji Sendromu yumuşak doku romatizması ya da kas romatizması olarak da adlandırılır. İstatistiklere göre hastaların %80 – 90‘ını 40-60 yaş arası kadınlar oluşturmaktadır.
Fibromiyalji Sendromunun sebebi tam olarak bilinmemekle birlikte uyku bozukluğu, ağrı algılama bozukluğu, sinir sistemi ve hormonal sistem bozuklukları, sempatik sinir sisteminin aşırı çalışması suçlanmaktadır. Fibromiyalji Sendromunun en temel semptomu yaygın kas iskelet sistemi ağrılarıdır. Soğuk ve nemli hava, kalitesiz uyku, stres, fiziksel aktivite eksikliği ve gürültü ağrıları artıran faktörlerdir. Ağrıyı azaltan faktörler ise sıcak, istirahat, orta derecede aktivite, germe egzersizleri ve masajdır. Sabahları yorgun kalkma, gün boyu devam eden halsizlik de belirgin özelliklerdendir. Özellikle sabahları ya da hareketsizlik sonrası ortaya çıkan katılık, yumuşak dokularda şişlik hissi ve uyuşma da diğer bulgulardır. Şişlik hissi ve uyuşmanın nedeni bilinmemektedir. Kişinin psikolojik durumu ile ilişkili olmadığından dikkatli bir fizik muayene önem taşır. Fibromiyalji Sendromuna eşlik eden diğer belirti ve sendromlar ise baş ağrısı, baş dönmesi, ishal veya kabızlık, kulak çınlaması, ağrılı adet dönemi, kuru göz belirtileri, huzursuz bacak sendromu, el ve ayaklarda soğukla ortaya çıkan renk değişikliği yani Reynaud fenomenidir.
Fibromiyalji Sendromunun teşhisi çok kolay değildir çünkü hastalığa özgü bir laboratuvar testi yoktur. Teşhis koymada dikkatli bir fizik muayene ve bazı laboratuvar tetkiklerinin yapılması önemlidir. Fiziki muayenede hastalar sağlıklı görünümdedir. Bazen kaygılı ve depresif görünebilirler. Muayenede yumuşak doku ve cilt bulguları dışında belirgin bir problem saptanmaz. Ağrıya bağlı hafif bir eklem hareket genişliği kaybı olabilir. En az 3 aydır devam eden yaygın kas iskelet sistemi ağrısı, yorgunluk ve vücudun belirli bölgelerindeki hassas noktalar Fibromiyalji Sendromu tanısında yeterlidir. Kadın olmak, erken ve orta yaş, uyku düzeninde bozulma, aile öyküsü ve romatoid artrit, ankilozan spondilit ve lupus gibi romatizmal hastalıklar Fibromiyalji Sendromu için risk faktörleridir.
Tedavide hastanın eğitimi ve endişelerinin giderilmesi, semptomları arttıran faktörlerin tespit edilmesi ve bunların yok edilmesi önemlidir. Hastaya bu hastalığın uzun süreli olduğu ve ağrının sürekli olmasına rağmen vücuda zarar vermediği anlatılmalıdır. Fibromiyaljili hastaların %70’inde uyku sorunu mevcuttur. Uyku kalitesinin arttırılması ağrı tedavisinin önemli bir parçasını oluşturur. Tedavinin temelini ilaç tedavisi ve fizik tedavi uygulamaları oluşturur. İlaç tedavisi olarak ağrı kesiciler, kas gevşeticiler, antidepresanlar, uyku düzenleyici ilaçlar ve magnezyum içeren ilaçlar kullanılır. Fizik tedavi uygulamaları olarak da sıcak paketler, derin ısıtıcılar, ağrı kesici etkisi olan elektrik stimülasyonları tercih edilir. Ozon terapi sırasında alınan oksijen fibromiyaljiye bağlı baş ağrıları ve yorgunluğu azaltır, vücudun savunma sistemini güçlendirir, alerji ve astımda Ancak özellikle düzenli olarak yapılan masaj ile manuel terapi uygulamaları ile uzman hekim tarafından uygulanan tetik nokta enjeksiyonları da vardır. Egzersizin fibromiyalji sendromunda önemli bir yeri vardır.