TDCS Nedir? Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?
Yazar Selma Bozkurt • Psikiyatrist • 2 Ocak 2020 • Yorumlar:
Transkraniyal Doğru Akım Uyarımı (tDCS), beynin ilgili bölgelerine elektrotlar aracılığı ile düşük yoğunlukta doğru akım verilmesi ve bu şekilde beyin hücrelerinin uyarılması tekniğidir.
Nasıl Uygulanır?
Genellikle alın bölgesine yerleştirilen iki elektrotun verdiği akım ile beyin dış kabuğundaki bazı elektriksel aktivitelerin canlanması veya bastırılması hedeflenir. tDCS’nin temel çalışma mantığı, elektrik akımı uygulaması ile nöron denilen beyin hücrelerinin uyarılarak düzenlenmesidir. Normalde beyinde kendiliğinden gerçekleşen sinirsel elektrik aktiviteleri, tDCS ile istenen yönde değiştirilir. Çoğunlukla alına yerleştirilen iki elektrottan bir “anot” diğeri “katot”tur. Anot, etkisindeki beyin bölgesinde artı yükleme yaparak aktiviteyi arttırırken katot, eksi yükleme yaparak aktiviteyi baskılar. Seanslar ortalama 25-35 dakika arasında sürer ve uzman hekim aksini belirtmediği takdirde her gün uygulanır. Seans sayısı ise hekimin belirlediği tedavi planına göre tespit edilir.
Nasıl Etkiler?
tDCS beynin ön kısmındaki dersolateral prefrontal korteks denilen bölgeye uygulandığında, uygulandığı kişinin karar verme, problem çözme, öğrenme ve dil gibi bilişsel becerilerini geçici süreyle arttırır. Seans sayısı arttıkça bu bilişsel etkiler daha belirgin ve uzun süreli olarak kendini gösterir.
Hangi Durumlarda Kullanılır
Mikrouyarım tedavisi olarak da bilinen tDCS, tedaviye dirençli nöropsikiyatrik vakalarda uzman doktorun isteği ve yönlendirmesi ile uygulanmalıdır. tDCS üzerine yapılan pek çok çalışmada, bu yöntemle beynin hedeflenen bölgelerinde nöropsikolojik ve psikofizyolojik değişimler olduğunu ortaya koymuştur. tDCS başlangıçta beyin zedelenmelerine ve majör depresif bozukluk gibi psikiyatrik vakalara yardım etmek amacıyla geliştirilmiştir. Günümüzde ise depresyon ve beyin zedelenmesinin yanı sıra otizmden obeziteye, felçten gelişimsel bozukluklara, afaziden (konuşma yitimi) atletik performans geliştirmeye ve anoreksiyaya kadar çok geniş bir alanda kullanılmaktadır.
- depresyon
- beyin hasarı / beyin damar tıkanması
- akut ve kronik ağrı
- otizm
- migren
- felç sonrası rehabilitasyon
- madde bağımlılıkları
- obezite ve anoreksiya
- gelişimsel bozukluklar
- afazi (konuşma yitimi)
- atletik performans arttırma
Neden Transkraniyal Doğru Akım Uyarımı (tDCS) ?
- Hamilelik, emzirme veya ilaç intoleransı gibi ilaç tedavisini engelleyen durumlarda tedavi imkanı sağlar.
- Tek başına ilacın yetersiz geldiği durumlarda ilaç tedavisini destekler.
- Ağrısız bir tedavi yöntemidir, ilaçlar gibi kimyasal etkileşim yapmaz ve vücuda zarar vermez.