TELEVİZYON VE DİL
Yazar Füsun Yılmaz Taşkıran • Dil Ve Konuşma Terapisti • 1 Ekim 2016 • Yorumlar:
Kontrolsüz televizyon kullanımının dil gelişimi üzerine olumsuz etkisi yadsınamayacak kadar büyüktür. Son zamanlarda artan Gecikmiş Dil ve Konuşma vakalarının öyküleri bunu kanıtlar niteliktedir.
Bu öykülerin ortak noktaları çalışan anne, babaya sahip olma, bakıcı (anne, baba, anneanne, babaanne, yardımcı abla, vb.)kişinin yeteri kadar sözel uyaran sunmaması, televizyon karşısında çok uzun süre vakit geçirme, tablet ve bilgisayarda uzun süre oyun oynama,yaşıtlarıyla vakit geçirememedir. Bu teknolojik ürünlerin zararı kontrolsüz kullanıldıklarında ortaya çıkmaktadır. Çünkü tek yönlü iletişim araçlarında çocuğun edinmesi gereken söz öncesi iletişim becerilerini destekleyecek ortam oluşturulamamaktadır. Sağlıklı bir dil ve konuşma gelişimi için dikkat, ortak ilgi, sıra alma, bekleme, göz kontağı, taklit etme, dinleme gibi iletişim becerilerinin çocuk tarafından edinilmiş olması gerekmektedir. Uzun süre televizyon izleyen bir çocuğun dikkatinin iyi olduğunu söylemek bir yanılgıdır. Çünkü zihinsel olarak kişiyi zorlamayan, belli bir konusu olmayan çizgi filmler çocukları adeta renkleri ve sesleriyle hipnotize etmektedir.
Konusu olan bir çizgi filmi çocukla beraber izleyip, çizgi filmle ilgili sorular sorarak hem kaliteli vakit geçirmiş olunur hem de çocuğun dil becerileri desteklenmiş olur. Tablet ve bilgisayarlarda eğitici oyunlar bir yetişkin kontrolünde çocuk tarafından oynandığında iletişim becerilerine ve dil gelişimine fayda sağlamaktadır.
Uyaranlar ne kadar çok duyuya hitap ederse öğrenme süreci o kadar hızlı gerçekleşir. Bu yüzden işitme, görme, dokunma, tad alma, koku alma duyularını aktif hale getirecek şekilde çocukla etkileşime girmek, teknolojik araçların kullanımından çok daha etkili olacaktır.
Eğer ek bir engeli ( zihinsel gerilik, havale, down sendromu, Otizm, işitme kaybı, vb.) yoksa çocuğa gerekli sözel uyaranlar sunulduğunda, çocukla kaliteli vakit geçirildiğinde, tv ya da bilgisayar etkin ve az kullanıldığında çocuklarda yaşına uygun dil becerileri gözlemleyebiliriz.