TİK BOZUKLUKLARI

TİK BOZUKLUKLARI

Tikler aniden olan, tekrarlayıcı, bir düzen olmayan hareket, jest, mimiklerden oluşan

davranışlardır. Çoğu zaman çok kısa süreli ani hareketlerden oluşur. Çok şiddetli durumlarda arka

arkaya olduğu zaman ise süre uzunmuş gibi gelebilir. Tik bozuklukları ilk 1800 yıllarda

tanımlanmıştır. Yapılan çalışmalarda toplumda görülme sıklığı yaklaşık olarak % 10 dur. Tikler

genelde dönem dönem artıp azalır. Bazen bu süre o kadar kısadır ki aileler durumun farkına bile

varmayabilir. Çok sık ve şiddetli olduğu zaman ise ailedeki herkesi başta çocukları olmak üzere

rahatsız etmeye başlar.

Tikler özellikle stres yataran durumlarda ortaya çıkar ya da var olanlar daha da

artar. Stres yaratan durumlara bir kaç örnek verecek olursak: anne-babanın tartışması,evde

gerginlik düzeyinin yüksek olması, sınav dönemleri, ders başarısızlığı, kardeş kıskançlığı, boğaz

ya da ateşli üst solunum yolu hastalıkları... Çocuğun kendisini huzurlu ve rahat hissetiği

durumlarda ( yaz tatileri, uyku sırası, televizyon ya bilgisayar başında..) ise tam tersine kaybolur

ya da azalır. Tiklerin bir diğer özelliği ise müdahele edildiği zaman artış göstermesidir. Bazende

tikleri geçmiş olan bir çocuğun yanında tikler hakkında konuşulduğu zaman tikler tekrardan

başlayabilir. Çocuklar istedikleri zaman kısa sürelide olsa tiklerini engelleyebilirler. Tik

Bozuklukları en çok 10 yaş civarı şiddetlenir ve gözlenir. Genelde 20 yaş civarında ise azalırlar.

Tik Bozukları genelde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Davranış Bozukluğu, Kaygı

Bozukları , Obsesif Kompulsif Bozukluklarla birlikte sık gözükür. Tikler motor ( hareket ) ve vokal (

ses ) tikleri olmak üzere iki şekilde gözlenir.

Motor Tikler:

Göz Kırpma, Burun Kıvırma, Omuz Oynatma, Omuz Silkme, Parmaklarla Oynama, Parmak

Tıklatma, Yüz Buruşturma, Dudak Yalama...

Ses Tikler:

Öksürme, Boğaz Temizleme, Islık Çalma, Burun Çekme, Hayvan ve Kuş sesleri Çıkarma, Kötü

Söz Söyleme

Tik Bozukluları aşağıdaki 3 ana tanıdan oluşur.

TİK BOZUKLUKLARI

Tourette Bozukluğu

Kronik Motor ya da Vokal Tik Bozukluğu

Gelip Geçici Tik Bozukluğu

Tourette Bozukluğunda hem motor tikler hem de vokal ( ses ) tikler beraber gözlenir. Tourette

Bozukluklarına genelde davranış problemleri ve takıntılarda eklenir. Tik Bozuklukları içerinde en

gürültülü dikkat çekenidir. Nörolojik sorunlar Tourette Bozukluğunda daha fazla gözlenir. Kronik

Motor ya da Vokal Tik Bozukluğunda dönem dönem motor tiklere vokal tikler eşlik eder. Gelip

Geçici Tik Bozukluğunda ise adı başında tikler dönem dönem olur ve kendiliğinden kaybolur.

TEDAVİ

Tik Bozukluklarında ilk önemli nokta tiklerin çocuğumuzun hayatını ne kadar etkilediğini tespit

etmektir. Çoğu zaman çocuklar bu durumdan rahatsız değillermiş gibi gözükselerde aslında bu

durumdan çok rahatsızlardır. En çok çocuklar çevreden ve arkadaş ortamından aldıkları geri

bildirimlerden etkilenir. Basit ya da geçici tiklerde kendileri etraftaki birisi söylemese tiklerinin

farkında bile olmayabilirler. Tik Bozukluğunda en önemli şey tikleri artıran stresör faktörlerin tespit

edilmesi ve yok edilmesidir. Tik Bozukluklarında eşlik eden diğer hastalıkların tespit edilip tedavi

edilmeside çok önemlidir. Bir diğer önemli nokta ise bu konunun sürekli çevre tarafından

müdahele edilerek hatırlatılmamasıdır. Müdahele ettikçe basit geçici bir tik bile uzun sürede

kronikleşebilir. Direçli ve uzun süren durumlarda ise medikal tedaviler oldukça yüz güldürücü

sonuçlar vermektedir.