Tik Bozuklukları

Tik bozuklukları genellikle çocukluk çağında başlayan nörogelişimsel bir bozukluktur.Tikler sıklık ve yoğunluk olarak artış ve azalmalar gösteren, genellikle ataklar halinde ortaya çıkan,istem dışı oluşan; ani, ritmik olmayan, hızlı, tekrarlayıcı ve amaçsız hareketler(motor) ve seslerdir(vokal).

Tikler tipine, anatomik yerleşimine, sayı, sıklık, süre ve karmaşıklığına göre sınıflandırılır. Genellikle yaşamın ilk on yılında (4-6 yaş civarında) motor tikler olarak başlar. Vokal tikler genelde motor tiklerin başlangıcından 1-2 yıl sonra ortaya çıkar. Birçok kişinin en yoğun tik şiddeti genelde 7-15 yaş aralığındadır, yaşla birlikte yoğunluğu azalma gösterir. Kızlara göre erkek çocuklarda daha sık rastlanır. En fazla yüz ve boyun kaslarında görülür. Göz kırpma, dudak oynatma, kaş kaldırma, boyun oynatma, boyun bükme, baş sallama, omuz oynatma biçiminde motor tikler olabilir. Boğaz temizleme ya da öksürük şeklinde vokal tikler de görülebilir. Yorgunluk, stres, sesler, kokular gibi dış uyaranlar ve ateş gibi nedenlerle semptomlar artabilir. Tikler tipik olarak uyurken görülmez. 1 yıldan kısa süredir var olan tikler geçici tik bozukluğu,1 yıldan uzun süre devam eden tikler kronik tik bozukluğu olarak adlandırılır.

Psikososyal alanda işlevselliği bozar ve eş hastalanım oranları yüksektir. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), aralıklı öfke patlamaları, kendine zarar verme, karşı gelici davranışlar, bedensel yakınmalar, uyku bozuklukları, akademik güçlükler tik bozukluğu olan bireylerde sık görülür. Tanı alınan öykü ve klinik gözlemle konur;tanı için spesifik laboratuvar testi bulunmamaktadır. Tik bozuklukları zaman zaman yatışıp alevlenebilen, ek psikiyatrik hastalıkların sık olduğu,bireyin yaşam kalitesinin olumsuz etkilendiği,çoğunlukla kronik gidişli bir rahatsızlıktır. Tiklerin klinik gidişi ve prognozu öngörülemediğinden uygulanacak tedavi yöntemine bireysel olarak karar verilmelidir. Psikoeğitim, aile görüşmeleri, davranışsal yaklaşımlar ve ilaç seçenekleri tek başına ya da kombinasyon şeklinde kullanılabilir. İlaç tedavisinin belirlenmesinde, tiklerin şiddeti, tiklerin sebep olduğu sosyal ve duygusal problemler, kendini yaralama gibi ek sorunlar, eşlik eden tanılar, işlevsellikte bozulma gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması önerilmektedir.Ancak tik bozukluklarında ilaç tedavisinin amacı sadece belirtileri kontrol etmeye yöneliktir.