TİROİD HASTALIKLARI (GUATR)

Guatr, tiroid bezinin anormal büyümüş halidir. Tiroid, boyunda, âdemelmasının
hemen altında bulunan kelebek şeklinde bir bezdir.
Belirtileri genellikle;
Tıraş veya makyaj sırasında özellikle belirgin olan, boynun dibinde görünen bir şişlik, Boğazın
sıkıldığı hissi, Öksürük, Ses kısıklığı, Yutma güçlüğü, Nefes darlığıdır.
Tiroid bezi metabolizmayı düzenlemeye yardımcı iki ana hormon üretir; tiroksin (T-4) ve
triiyodotironin (T-3). Tiroit bezinde tiroid hormonunun yapımı azalırsa, beyinde yer alan
hipofiz bezinin tiroidi uyarıcı hormonunun (TSH) salgılanması giderek artar ve bu hormon
tiroid bezini büyüterek guatr meydana gelmiş olur.
Bir dizi faktör de tiroid bezinin büyümesine neden olabilir. Bunlar;
İyot eksikliği, Graves hastalığı, Hashimoto hastalığı, Multinodular guatr, Solitertiroid
Nodülleri, Tiroid kanseri, Hamilelik, Enfeksiyon
Guatr, herkeste görülebilir. Doğumsal olabileceği gibi sonradan da ortaya çıkabilir ve 40
yaşından sonra daha yaygın görülür. Risk faktörleri arasında;

İyot eksikliği, Kadın olmak, Yaş, Aile öyküsü, Hamilelik ve menopoz, Bazı ilaçlar ve
Radyasyona maruz kalma bulunmaktadır.

Küçük guatrlar estetik ve fiziksel sorunlara neden olmazken büyük guatrlar zor nefes alma,
yutkunma güçlüğü, ses kısıklığı ve öksürüğe sebep olabilir.
Doktorun boyun muayenesi sırasında büyümüş tiroid bezini elle hissedebileceği gibi bazı
tanısal testler de yapılması gerekebilir.
Guatrın tedavisi, guatrın büyüklüğüne, belirti ve bulgularına, altta yatan nedenlere göre
değişmektedir. Doktorunuz tarafından aşağıdaki tedavi seçenekleri önerilebilir:

- Gözlem: Guatr küçükse, herhangi bir soruna neden olmuyorsa ve normal çalışıyorsa
doktorunuz herhangi bir müdahale ya da ilaç yerine sadece takip önerebilir.

- İlaç Tedavisi: Hipotiroidi varlığında Levotiroksinletiroid hormonu replasmanı yapılabilir.
Tiroid bezi iltihabı için doktorunuz Aspirin ya da kortikosteroid ilaç önerebilir. Hipertiroidi
durumunda ise hormon seviyesinin normale dönmesini sağlayan ilaçlar gerekebilir.

- Ameliyat: Nefse darlığına veya yutma güçlüğüne sebep olan büyük bir guatr söz
konusuysa ya da hipertiroidiye neden olan nodüler guatr varsa, ameliyatla tiroid bezinin bir
kısmı veya tamamı alınabilir. Ayrıca tiroid kanserlerinin tedavisi kesinlikle cerrahidir.
Ameliyatla alınan tiroid bezinin miktarına göre değişmekle birlikte ameliyattan sonra
sentetik tiroid hormonu kullanılması gerekebilir.

- Radyoaktif İyot: Bazı durumlarda, aşırı aktif tiroid bezi büyümesi için radyoaktif iyot
tedavisi kullanılabilir. Radyoaktif iyot ağızdan alınır, kan dolaşımı yoluyla tiroid bezine ulaşır
ve tiroid hücrelerini tahrip eder. İşlem sonrasında, genellikle yaşam boyunca sentetik tiroid
hormonu olan Levotiroksin kullanılması gerekir.