Tiroid Nedir?
Yazar Bülent Çitgez • Genel Cerrah • 23 Ocak 2018 • Yorumlar:
Tiroid, boyunda bulunan kelebek şeklindeki bir bezdir. Yaklaşık baş parmağınız büyüklüğünde olan bu bez, köprücük kemiğinin hemen üzerinde yer alır ve hormon üreten endokrin bezlerden biridir. Tiroid bezinin ürettiği tiroid hormonları, vücuttaki bir çok aktivitenin hızını kontrol eder. Kalbinizin ne kadar hızlı atığı, ne kadar hızlı kalori yakabildiğiniz gibi vücudunuzun metabolizmasını oluşturan aktivitelerin kontrolü bu hormonlar tarafından sağlanır. Bu küçük bez ruh halinizden, kemik sağlığınıza, kilonuzdan, kalp sağlığınıza vücudun hemen hemen bütün önemli süreçlerinde büyük rol oynar.
Tiroid kısmen iyottan oluşan triiodotironin (T3) ve tiroksin (T4) adı verilen anahtar hormonları dışarı salgılar ve bu da vücuttaki süreçleri aşağıdaki şekillerde etkiler:
-
Kalp: Tiroid hormonları kalp atım hızınızı etkiler ve kan damarlarınızın duvarlarındaki kasları rahatlatarak kan akışının kontrol edilmesine yardımcı olur.
-
Doğurganlık: Tiroid hormonları menstruasyon döngüsünü etkiler. Saldırıya uğradıklarında, düzensiz ovülasyon ve periyotlar olabilir.
-
Kemikler: Tiroidin az ya da çok çalışması kemik sağlığını, çocuklarda kemik gelişimini önemli ölçüde etkiler. Kemik erimesi, çocuklarda boy kısalığı gibi olumsuzluklara yol açabilir.
-
Vücut Ağırlığı: Tiroid vücut metabolizmasını düzenlediğinden vücudun kalori yakma hızı ve miktarını da belirler. Aşırı aktif bir tiroid hipertiroidizm olarak adlandırılır ve kilo kaybına yol açar. Buna karşın hipotiroidizm de denilen az çalışan bir tiroid kilo alımıyla ilişkilendirilir.
-
Beyin: Düşük tiroid seviyeleri unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü ve depresyona neden olabilir.
-
Cilt: Tiroid yetersiz kaldığında vücut cilt hücrelerini normal hızda atmayı bırakır. Hücreler birikerek kuru, mat görünümlü cilde neden olur. Saç ve tırnak büyümesi de yavaşlar.
Hem hipertiroidi hem de hipotiroidi varlığının hasta tarafından algılanması semptomların belirsizlik göstermesi ve diğer rahatsızlıklarla ortak belirtiler vermesi nedeniyle zor olabilir. Ancak doktor tarafından gerekli görüldüğü durumlarda yapılan kan testleriyle tanı konmaktadır.