TONSİLEKTOMİ, ADENOİDEKTOMİ VE KULAK TÜP TATBİKİ

TONSİLEKTOMİ, ADENOİDEKTOMİ VE KULAK TÜP TATBİKİ

Bu ameliyatların üçünün bir anlatılmasının ve yapılmasının önemi birbiri ile bağlantılı nedenler ve problemlerden kaynaklanmasıdır.
Tonsillektomi ; ağız içerisinde her iki bademciğin alınması olarak tanımlanır. Bademcik ameliyatı kulak burun boğaz ameliyatlarının önemli bir bölümünü oluşturur. Sanıldığı kadar kolay, basit bir ameliyat değildir. 3 yaşından sonra enfeksiyon sıklığı ve büyüklüğüne bağlı olarak ( bkn. kronik tonsilit syf ) ameliyat kararı alınabilir. Ayrıca geniz bölgesinde oluşan geniz eti de bu hastalarda çoğu kez eşlik eder. Bu problemler kulak sıvısının birikimine de yol açar ( bkn. Seröz otit ) dolayısıya bu ameliyat adenoidektomi ( geniz eti alımı) ve kulağa tüp tatbiki aynı anda yapılabilir.

Operasyon öncesi süreç : Ameliyat öncesi hasta genel anestezi açısından değerlendirlir. Çocuk hastalar , çocuk hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilir. Kanama , karaciğer ve böbrek foksiyon testleri ile viral markerler kan tetkikleri olarak planlanır. Aktif enfeksiyon olması durumunda önce o tedavi edilir.
Operasyon süreci : Ameliyat süresi tüm bu girişimler yapılmasına bağlı olarak değişir. Tonsillektomi ortalama 45 dk, adenoidektomi 15 dk, kulak tüp tatbiki 10 dk sürer . Hastanın uyuyup uyanması ile bu süre 90 dk yı bulur.
Bademcik ameliyatı bademciğin ağız içinde bulunan yataktan uygun teknikle alınması ve çıkarıldığı alanın kanama kontrolü ( koterizasyon yada dikiş ile) yapılarak operasyona son verilidiği bir ameliyat türüdür. Geniz eti ameliyatı ise uygun aletlerle( küçük dil ve yumuşak damak arkasına uzanan küret ) ağız içerisinden geniz bölgesindeki geniz etinin alındığı bir operasyondur.

Kulak tüp tatbiki ise kulak zarı üzerine atılan bir çizikle arkasındaki sıvı varlığı tespit edilir ve glue dediğimiz nispeten yapışkan koyu bir sıvı varsa kulak zarın üzerine tüp konulur ki bu tüpün bir bölümü kulak zarı arkasında bir bölümü önündedir ve ortası delik olduğu için havalanmayı sağlar .

Operasyon sonrası : Ameliyat sonrası hasta yatağına alındığında özellikle anestezi etkisinde olduğu için çoğu şeyi hatırlamayacaktır. Çocuklarda ajitasyon, ağlama bu dönemde sık izlenir. Yaklaşık 30-45 dk içinde sakinleşip uykuya dalarlar bu sırada anestezi etkisi giderek azalır fakat bu uyku döneminde de solunumu takip edilmelidir. Uyandıklarında yanlarında yakınlarını görünce daha sakinleşeceklerdir. Ağızdan yiyecek olarak yatağa alındıktan 2 saat sonra beyaz dondurma ile beslenme başlar.Yaklaşık 3. saatte ise ayran , süt gibi sıvı içeçekler tüketilir. Beslenme ve diet önerileri için ilgili sayfaya bakınız.

Hasta ameliyatın 6-8. saatinde kontrolleri (kanama ve ağızdan beslenme )yapılarak taburcu edilebilir. Taburcu edilirken hastaya antibiyotik, antihistaminik , ağrı kesici ve burun damlası reçete edilebilir. Ameliyat sonrası gerek ağrı gerekse o bölgelerde şişlikler nedeniyle hastanın konuşması zorlaşabilir. Dil ve dudaklarda ufak şişlikler olabilir. Ameliyat sonrası ilk gün 8 saatte bir ağrı kesici verilir 2. gün bu 12 saatte bire düşülebilir ve daha sonra ağrı durumuna göre verilir. Erişkin hastalar bademcik ameliyatını daha ağrılı atlatırken çocuklar daha iyi tolere etmektedir.İlaçların kullanımına ve diete uymaya özen gösterilmelidir. Erken dönem kanamalar olabildiği gibi geç dönem , ameliyat sonrası 11-13. günlerde özellikle dietin bozulmasıyla kanamalar görülebilir. Hasta ilk birkaç gün tükrüğü yutmakta zorluk yaşayabilir ve kanla karışık tükürmek zorunda kalabilir. Özellikle boğazı tahriş edici zorlamalardan kaçınılmalıdır.
Ameliyat sonrası 5. günlerde bademcik ameliyat yerlerinde beyazlıklar izlenir bu iyileşme dokusudur. İltihap değildir. 2. hafta sonuna doğru tamamen kaybolur.
ılık ve sadece vücudu yıkayacak şekilde yapılır. Tüm vücut banyo yine ılık şekilde ameliyat sonrası 7. gün yapılabilir.
Sadece geniz eti ameliyatı yapılan hastalarda diet ve aktivitelerde biraz daha toleranslı olabiliyoruz. Normal diete 1 hafta sonra , okul yada kreşe 5. gün başlatabiliyoruz.
Tabiki daha yoğun kanama durumlarında derhal doktora ulaşılmalı ve hastanede müdahale edilmelidir.
Kulak tüpü takılmış olan hastalarda ise banyoda kulak için silikon tıkaç veya vazelinli pamuk tıkanmasını öneriyoruz.Aslında kulak içi basıncı nedeniyle her ne kadar kulak zarı arkasına su kaçması kolay olmasa da kulak tıkanmasını genelde hastalardan özellikle yazın isityoruz. Bunu için işitme cihazı firmalarından kulak kalıbına göre tıkaçlarda yaptırarak bu süreç kolaylaştırılabilir.
Bu üçlü ameliyatı olan hastalar birinci hafta kontrole çağırılır ilaç , diet ve dikkat edilmesi gereken hususlar tekrar edilir ve 1 ay sonra tekrar kontrole çağırılır. Kulak tüpü olan hastalar düzenli 2-3 ayda bir takip edilir. Kulak tüpleri 6 ile 24 ay kulak zarında kalır ve %99 kendisi dış kulak yoluna düşer ve doktor oradan alır. Nadiren düşmesi uzamış ve problem ( enfeksiyon gibi )çıkaran tüpler hekim tarafından alınır. Bu durumda kulak zarında delik kalma olasılığı artar bu yüzden yine sıkı takip edilmelidir. Kendini onaramayan kulak zarı uygun yaş ve zamanda hemen kapatılmalıdır.
Bu grup ameliyatlar kulak burun boğazın sık karşılaştığı problem ve ameliyatlardır. Uygun endikasyonlarla yapılmış ameliyat sonrası özellikle çocuklarda yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır. Çocukların uyku düzenleri sağlanır, iştahları düzene girer ve büyüme gelişmeleri hızlanır.Sık enfeksiyonlardan kurtuldukları için okul hayatları daha başarılı olur.