Total Kalça Protezi Nedir?

Kalça, vücudumuzun tüm ağırlığını taşıyan en büyük eklemlerden biridir. Uyluk kemiği ve leğen kemiği de denen pelvis kemiğinin birleştiren kalça eklemi, yük taşıyıcı bir eklemdir. Eklemlerin birleşim noktaları olan kısımlar ise kıkırdak doku ile kaplıdır ve gücünü çevre kaslardan alır. Kalça ekleminin tüm yüzeyini kaplayan sinoviyal zar ise eklemi kayganlaştırır ve eklem bu şekilde sürtünmeden korunur.

Tendonlar, kasların kemiklere tutunmasına yardımcı olur. Kaslar kalçaya ve bacağa hareket etmek için gerekli gücü sağlar.

Kalça kemiği zaman içinde birçok nedenden dolayı aşınabilir. Eklem hasarına bazen bir travma bazen de hastalıklar ya da yaşlılık gibi faktörler neden olur. Bu gibi durumlarda ana taşıyıcı eklemlerden biri olan kalça ekleminin kalça protezi ile değiştirilmesi gerekmektedir. Protez, titanyum, kobalt ve krom gibi özel metal alaşımlarından üretilir. Yardımcı aparat olarak kullanılan malzemeler ise polietilen, seramik ve metalden oluşur.

Kalça protezi seçimi için ise hastanın yaşı ve kemik sağlığı önemlidir. Uygulama yöntemi de hastanın sağlık durumunu göre değişir.

Total kalça protezi ameliyatına neden yapılır?

Kalça hasarı hastanın yürümesini, eğilmesini ya da merdiven çıkma gibi temel vücut eylemlerini gerçekleştirmesini engelliyor ise hastanın sorunlarını gidermek için kalça protezi ameliyatına ihtiyaç duyulur. Ameliyat sonrası hastanın yaşam kalitesinin arttırılması, normal yaşamına geri dönmesi amaçlanır.

Kimler kalça protezi ameliyatı olabilir?

Kalça ağrısı nedenleri arasında en sık rastlanılan sebep artrittir. Osteoartrit, romatoid artrit ve travmatik artrit gibi hastalıklar kalçada meydana gelen en sorunların temelini oluşturmaktadır.

Osteoartrit nedir?

Kalça eklemini saran kıkırdak doku zamanla aşınma ve yıpranmalar sonucu çatlamaya başlar. Genelde 50 yaş ve üzerinde görülen ve halk arasında kireçlenme olarak da bilinen osteoartrit kemikler görevini yerine getiremez ve birbirine sürtünme sonucu kalçada ağrı ve sertlik oluşumuna sebep olur.

Artrit nedir?

Romatoid artrit, gut gibi kronik hastalıklar eklem içi sıvısı artışına neden olarak eklemlerde şişme ve yangı (enflasmasyon) oluşmasına sebep olur. Hastalığın ilerlemesi ile kıkırdak dokudaki aşınma devam eder. Bu da ağrının şiddetinin artmasına neden olur.

Travmatik artrit nedir?

Kaza, düşme gibi ciddi bir kalça yaralanması ya da kalça kırığı sonrasında travmatik artrit ortaya çıkabilir. Kırılan kemik düzgün kaynamazsa kalça eklemi gitgide aşınmaya başlar.

Kalça kırığı, ‘avasküler nekroz’ denen ve kemiklere kan ulaşımı engelleyen, kalça ekleminin beslenme bozukluğuna yol açabilmektedir. Kalça eklemine alınan hasarın şiddeti, uzun süreli alkol ya da kortizon kullanımı sonucunda kemiklere kan ulaşımı kısıtlanır. Eklem kıkırdağının tahrip olması sonucu kalça ağrısı ve sertleşme meydana gelir.

Kalça çıkığı sonucunda bacak boyu eşitsizliği oluşur. Kalça eşitsizliği sonucunda ise deformasyonlar ile kalça eklem harabiyeti görülür.

Total kalça protezi ameliyatı kimler için uygun değildir?

• Felç geçirmiş hastalarda,

• Enfeksiyon geçirmiş hastalarda,

• Kemik erimesi yoğun olan, kemik kalitesi yetersiz hastalarda, kalça protezi ameliyatı yapılamaz.

Kalça protezi ameliyatı nasıl yapılır?

Kalça protezi ameliyatı genel anestezi altında yapılan ciddi bir ameliyattır. Ameliyat çeşidi hastanın kemik kalitesine göre belirlenir.

60 yaş ve üzerindeki hastaların kemik yoğunluğu genelde azalmış olur. Bu kişiler için en uygun tedavi metodu kemik çimentosu olarak bilinen protez polimetil metakrilat dolgu maddesinin kemik yüzeyine yerleştirilmesi yöntemidir.

Yaşı daha genç olan hastalarda kemik yapısı daha güçlü olduğundan, üzeri gözenekli protezlerin kemiğe tutturulması ile farklı bir protez tedavisi uygulanabilir. Size en uygun olan tedaviyi doktorunuz belirleyecektir.

Kalça ameliyatı ortalama 2 saat sürer. Ameliyat sonrası hastaneden yatış süresi 3 ile 7 gün arasındadır. Bir komplikasyon gelişmezse hasta beklenen sürede taburcu edilir.

Kalça protezi ameliyatı öncesi hazırlık süreci nasıldır?

Ameliyattan yaklaşık 8 saat öncesine kadar hastanın yemek yemesi içmesi sonlandırılır. Ameliyat öncesi kesinlikle sigara içilmemeli kullandığınız ilaçlar varsa doktorunuza söylemeli ve doktorunuzun tüm talimatlarına uymalısınız.

Kalça protezi ameliyatı sonrası yapılması gerekenler nelerdir?

Hastaneden taburcu edildikten sonra evde tedavi süreci başlar ve eğer gerekliyse fizik tedavi görürsünüz. Kalça protezi ameliyatı sonrası bir sorun meydana gelmezse 2. Günden sonra temel bacak hareketlerine ve refakat eşliğinde yürütülmeye başlarsınız.

Bu süreçte kalça protezinizi zorlayacağından ve istenmeyen durumlara neden olabileceğinden dolayı alaturka tuvalet kullanmamanız, bacak bacak üstüne atmamanız, merdiven çıkmamanız, eğilip-kalkmamız ya da uzun süre hareketsiz kalmamanız gerekir.

Kalça protezi ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır?

Kalça protezi ameliyatı sonrası ağrı olması normaldir ve bu ağrılar için uygun ağrı kesici tedavi uygulaması doktorunuz tarafından planlanacaktır. Ağrınız zamanda azalarak tamamen kaybolacak ya da eskiye oranla ciddi oranda azalacaktır. Aynı zamanda kalça protezi ameliyatından sonra

hareket kabiliyetiniz ciddi derece artacak,

• Uzun süreli yürüyüşler yapabilecek,

• Topallama, aksama gibi sorunlarınız varsa bunlar azalacak hatta çoğu tamamen ortadan kalkacak,

• İki bacağınız arasındaki uzunluk farkları giderilecektir.

Kalça protezi ameliyatı sık sorulan sorular

Kalça protezi ameliyatı ağrılı bir ameliyat mıdır?

Kalça protezi ameliyatın yapılış amacı kalça ağrısının giderilmesini veya en aza indirilmesini sağlamaktır. Kalça protezi ameliyatı sonrası kasık ağrısı ya da ameliyat bölgesindeki genel ağrılar ilaçla kontrol altına alınabilecek seviyede ağrılardır. Kalça protezi ameliyatı sonrası ağrı zamanla kendiliğinden geçecektir.

Kalça protezi ameliyatından sonra MR çektirebilir miyim?

MR çekimi yapılacaksa bu durumdan doktorunuzu haberdar etmelisiniz. MR eğer kalça bölgesinden çekilmeyecekse çekim için bir sorun oluşmaz. Aynı zamanda işlemin yapıldığı merkezdeki radyoloji uzmanına da kalça protezi ameliyatı geçirmiş olduğunuzu söylemelisiniz.

Kalça protezi ameliyatı SGK kapsamında mıdır?

SGK kalça protezi ameliyatı ve diğer tüm protez ameliyatları ancak hastanın 55 yaş üzeri olması durumunda karşılamaktadır.

Kalça protezi ameliyatını özel sağlık sigortası karşılar mı?

Özel sağlık sigortaları kalça protezi ve ameliyatını karşılamaktadır.

Kalça protezinin ömrü ne kadardır?

Kalça protezi ömür için ortalama 15-20 yıldan bahsedilir. Ancak herkes için aynı süreyi belirtmek imkansızdır. Bunun nedeni ise hastanın kemik kalitesinin zamanla azalması sonucu kemik şeklinde meydana gelen değişikliklerdir. Kemiklerdeki şekil değişiklikleri sonucu protezde gevşeme meydana gelebilmektedir. Kalça protezi gevşemesi medyana gelen hastalara ek tedavi olarak kemik takviyesi ya da kök hücre tedavisi uygulaması yapılır. Bu uygulamaların hangi hastaya uygun olup hangi hastaya uygun olmadığının kararını ise ancak doktorlar verebilmektedir.

Kalça protezi ameliyatı olmuş olan hastaların kendilerini enfeksiyondan korumaları çok önemlidir. Kalça protezi ve diğer tüm protezlerde kan dolaşımı olmadığından olası bir enfeksiyon antibiyotik tedavisine yanıt veremeyeceğinden ciddi sonuçlar doğurabilmektedir.