Travma ve Dissosiyasyon
Yazar Kartal Şahin • Psikolog • 26 Ekim 2022 • Yorumlar:
Dissosiyasyon, hayal kurma veya yoğun bir şekilde konsantre olma hissinin yanı sıra gerçeklikten kopmanın rahatsız edici hissini içerir. Dissosiyasyon ile birlikte gelen ayrışma hissi, gerçeklikten ayrılmayı beraberinde getirir. Bilinç, kimlik, hafıza ve algı artık bu durumda sorunsuz bir şekilde birbirleriyle bağlantılı olarak işleyemez. Dissosiyatif bir bozukluk veya başka bir zihinsel sağlık sorunu, sıklıkla stres veya travmadan kaynaklanan ayrışma ile belirtilebilir.
Beyin, dissosiyasyonu savunma mekanizmalarından biri olarak kullanır. Travmatik olayları algınızdan gizli tutmaya çalışır çünkü o anları tekrar yaşamak zorunda kalmanızı istemez. Daha önce inandığınız her şey, travmatik bir olay yaşadıktan sonra tamamen değişebilir. Bu olayın ardından tamamen şaşırabilir ve özünüzden uzaklaşabilirsiniz. Travma deneyiminden sonra kimliğinizi ve öz değerinizi sorgulayabilirsiniz. Ayrıca, insanlara olan güveniniz ve ruhsal inançlarınız da zedelenebilir. Dissosiyasyon zihin için bir kaçış noktasıdır. Bu, sıklıkla kimlik kaybı, bilişin netliğinin yok oluşu ve hafıza kaybı olarak kendini gösteren, gerçeklikten kontrol edilemez bir ayrılıktır.
Dissosiyasyon tedavisi genellikle hem danışmanlık hem de ilaç kombinasyonundan oluşur. Terapi yoluyla, insanlar yavaş yavaş dissosiyatif deneyimlerini hatırlayabilir ve analiz edebilirler. Travmatik yaşantıları kabul ederek, kişi parçalanmış duyguları özgürleştirebilir ve kimliklerini tamamen bütünleştirebilir. Dissosiyasyonu tedavi etmek için açıkça onaylanmış herhangi bir ilaç olmamasına rağmen, antidepresanlar ve anksiyete ilaçlarının semptomlarla baş etmekte yardımcı olduğu bilinmektedir.
Dissosiye anındaki birine nasıl yardım edilebilir?
Hem dissosiye olan kişi hem de sevdikleri bunu endişe verici bulabilir. Bununla birlikte, terapi almak, insanların benlik duygularını geri kazanmalarına ve mutlu, üretken hayatlar yaşamalarına yardımcı olabilir.
Deneyim sırasında onlarla kalın ve o anda güvende hissetmelerine yardımcı olmak için çaba gösterin. Örneğin, bulundukları yeri ve duydukları sesleri tarif etmelerini isteyebilir veya sıcak veya soğuk bir şeyi tutmak gibi duyusal duyumlara konsantre olabilirsiniz.
İleriki zamanlarda, kişi sıklıkla dissosiyasyon yaşıyorsa, onlara yardım etmeye hazır olabilmeniz için kişinin önceki deneyimlerini potansiyel tetikleyicilerini fark edebilmek adına sorgulayın. Ayrıca, kişinin mental iyi oluş haline kavuşabilmesi için ona bir ruh sağlığı uzmanı ile yürüteceği süreçte, bir terapist arayışında yardımcı olmak gibi, destek olabileceğiniz konuları düşünmek isteyebilirsiniz.