Tükenmişlik

Tükenmişlik, kişinin yaptığı işe dair motivasyonunun azalması, zihinsel ve fiziksel kaynaklarının yavaş yavaş bitmesidir. Birey yaptığı işten ve yaşamdan artık eskisi gibi keyif almamaya başlar, başarı hissi azalır. Bu yavaş yavaş olur ve tespit etmek güçleşir. Bir şeylerin yolunda gitmediğini, belki de hasta olduğumuzu fark etmek yerine değiştiğimizi düşünürüz.

Bir yönetici de, oyuncu da, öğrenci de, çalışmayan bir ebeveyn de tükenmişlik yaşayabilir. Çünkü yapılan işin ne olduğundan bağımsızdır tükenmişlik. İşin bizden götürdükleri (zaman, dikkat, emek) algılanan kazançtan (para, statü, tatmin hissi vb.) fazla olunca tükenmişlik yaşarız. Bu sebeple ortaya koyduğumuz eylemlerde alma-verme dengesini önceliklendirmemiz gerekmektedir. Bu iş benden neler götürüyor ve neler kazandırıyor? Eğer olası bize kazançları çıktılardan fazlaysa, kazançları nasıl artırabileceğimizin sorumluluğu yine bize ait.

Tükenmişlik Belirtileri:

• Yorgunluk

• Erteleme

• Yataktan kalkmakta zorluk

• Geleceğe dair umutların kaybı

• Karamsarlık

• Mutlu anların azalması

• Bedensel ağrılar

• Uyku problemleri olabilir.

Bazılarımız stresli bir işi olsa da, zorlu şartlar altında çalışsa da tükenmişlik yaşamaz. Bazı kişilerde tükenmişlik için daha yüksek risk altındadır.

Kimler tükenmişlik için risk altındadır?

• Psikolojik dayanıklılığı düşük kişiler

• Hayır demekte zorlananlar

• Mükemmeliyetçiler

• İşte fazlaca fedakarlık yapanlar

• Zaman baskısı olanlar

• Negatif duygudan kaçmak için işe yönelenler

Elbette yaşamda zaman zaman zor dönemler olacak, peki bunlardan kendimizi nasıl koruyacağız?

Tükenmişlik Yaşamamak için Ne Yapmalıyız?

• İş-yaşam dengesi

• Boş zamanları bataryamızı dolduracak eylemlerle geçirmek

• Beslenme, fiziksel hareket, uykuya dikkat edeceğiz

• Sağlıklı sosyal çevreye yönelmek

• Başarılarımız için kendimizi ödüllendirmek

• Mizahı yaşamın bir parçası haline getirmek

• Yapabileceğimiz ve değiştirebileceğimiz şeyler için kısa ve uzun vadeli planlar yapmak

• Ve tükenmişlik için panzehir: Canlı ve hayata bağlı hissettiğimiz en az bir aktiviteyi günlük yaşamımıza dahil etmek ve yaşamda yaratıcılık gerektiren bir aktivitenin hayatımızda olmasıdır.

Uzm. Kln. Psk. İrem Bulut