Tüp Mide Ameliyatı Sonrası Beslenme
Yazar Hasan Erdem • Genel Cerrah • 8 Kasım 2018 • Yorumlar:
Su içme alışkanlığı kazanmak bu dönemin en önemli unsurudur. Ameliyat öncesi en büyük korkulardan biri sulu besin diyeti dönemini uygulayamamaktır. Ancak laparoskopi yöntemle gerçekleşen Sleve gastrectomy ameliyatlarında aç olma hormonunun büyük bir bölümünün alınması ghrelin hissini ciddi oranda ortadan kaldıracaktır. Mide daraltma adı üstünde hacim olarak mideyi küçültülme işlemidir. Bu operasyon ile beraber erken doyma hissi çabuk kazanılmış olacaktır. Çağımızın rahatsızlığı şişmanlığın en büyük sebeplerinden birisi hızlı yemek tüketilmesi ile aç olma hissini bastıramamak ve doyma hissine geç ulaşmaktadır. Sağlıklı yeme programı önerileri için mutlaka küçük yaşta uzman diyetisyen (Uzm. Dyt) önerilerini dikkate almak gerekmektedir.
Kahvaltı Önerileri
Bireyin ağzını tatlandırmak amacıyla taze sıkılmış meyve suyu olmalı (hazır konsantre tüketilmemeli) veya şekersiz ve tanesiz komposto suyu tüketilebilir.
NOT: Bireyler sulu aldıkları için bu süre boyunca tuvalete ishal olarak çıkabilirler veya kabızlık problemi çekebilirler. Böyle durumlarda konunun uzmanı diyetisyenine (Uzm. Dyt.) başvurarak nelere dikkat etmesi gerektiğini öğrenebilir. İshal problemini ortadan kaldırmak için bu dönemde komposto suyu tüketimini artırarak organın daha rahat çalışmasını sağlayabilir.
Ara Öğün Önerileri
Gaz problemi olabileceği için laktozsuz süt tercih edilebilir. Gaz problemi yaşamayan bireyler ayran veya soya süt tercih edebilirler. Ayran içtiğinde hasta gaz problemi yaşıyor ise, laktozsuz süt ile yoğurdunu mayalayıp bireyler kendi ayranını yapabilir. Bu ara öğünlerde günlük besin ihtiyacını karşılamak amacı ile hastalarımız kendilerine önerilen ölçekte protein tozunu ihmal etmemelilerdir.
Öğle ve Akşam Yemekleri
Et ve tavuk suyu (yağsız) tüketilmelidir. Günlük vitamin, mineral ve protein süt ihtiyacını karşılamak adına yani günlük besin ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile diyetisyenlerinin önerdiği gıda-mama (vitamin ve mineral takviyelerini) takviyelerini mutlaka içmelidirler.
Diyetisyeninizin ve doktorunuzun önerdiği süt multivitamin haplarını kullanmayı ihmal etmeyin. Metabolik (diyabet) cerrahi uygulaması olan bireyler (gastrik bypass, transit bipartisyon gibi) operasyon sonrası öğünlerin arasında multivitamin ilaç takviyeleri b12 vitamin tüketimi gerçekleştirmek durumunda kalabilirler. Bu dönemde besinlerden alacakları vitaminlere önem verilmesi gerekir. Metabolik hastalık tedavilerinde önemli rol oynayan şeker rahatsızlığı operasyonları vücudun işleyiş bireyler açık şekersiz ılık çay içebilirler ancak kahveyi içmeniz önerilmemektedir. Sulu diyeti dönemi boyunca kafein ve nikotin ağrıları tetiklediği için önerilmemektedir. Bu ameliyatla şişmanlık probleminden ve bir çok rahatsızlığından kurtulabilme ihtimali olan hastalarımız, tüketilmesi gereken besinleri diyetisyen (Dyt.) tarafından öğrendikleri süt öğünlerini belirli bir fikstüre koydukları ve eski alışkanlıklarına ket vurduklarında sağlığı yaşam ve sağlıklı yeme programı düzeyine ulaşmış olacaklardır. (beden kitle indeksiniz) indeksiniz 40 değerine göre şişman (aşırı kilolu) statüsünde ameliyat olan aşırı kilosu olan bireylerin zayıflama çok daha fazla olacaktır. Morbid şişman hastalarımızın su kaybı da çok fazla olacağı için diyetisyen ile yeme programı tedavilerinde sulu gıdaların fazla tüketimi kendilerine önerilir. Morbid şişmanlık ölümcül şişmanlık olarak tanımlanmaktadır. Çünkü şişman bireylerin beden ağrısı ve organların çalışma fonksiyonlarında problemler başlamaktadır.
Neden İlk 15 Gün Kesinlikle Tanesiz Tüketilmeli?
İlk 10 günde kaçak riski devam eder, bireylerin midesini bu dönemde çok fazla çalıştırmak doğru olmayabilir. Bu yüzden ilk 10 gün kesinlikle pür ve berrak gıda tüketilmesi gerekmektedir. Çoğu hasta ilk 15 günlük sürece çok hakim olmadığı için farklı gıda tüketimlerine yönelmektedir. Ancak bu risk düşünülerek özellikle ilk 10 günde pür Sulu besin tüketimine özen gösterilmelidir. İlk 15 gün kesinlikle çorbalara salça, baharat, yağ ve limon ilave edilmemelidir. Tuz istenirse bir miktar ilave edilebilir. Kilolarından kurtulmak isteyen bireylerin bu dönemde en büyük problemi eski alışkanlıklarından kalma porsiyonların büyük olmasından kaynaklanır. Mide bu dönemde hassas olduğu için yanma, ağrı ve reflüsel gibi şikayetler görülebilir.
Protein Tozunun Önemi
İşlem sonrasında özellikle ilk 15 gün kişiler sadece sulu yemek programı uygulamaktadır. Bu dönemde kişilerin günlük alması gereken protein ihtiyaçlarını karşılamak adına protein tozunu yeme programlarına mutlaka ilave etmeleri önerilmektedir. Bu operasyonu geçirmiş olan kişiler beslenme konusunda yeni bir başlangıç yaptıkları için günlük almaları gereken ihtiyaçlarını beslenmeyle tamamlayana kadar günlük protein tozu alımını özellikle ilk 1 ay ihmal etmemelidirler.
İkinci 15 Gün (Püre Dönemi)
En Önemli Unsurları Nelerdir?
1) Porsiyonları belirlemek
2) İyice çiğneme alışkanlığı kazanmak
3) Az az ve sık sık yeme alışkanlığı kazanmak
Böylelikle bireyler 1. ay itibari ile tamamen sağlığı yeme alışkanlığı kazanmış oluyor ve verilen kiloların hayat boyu kalıcılığı sağlanmış oluyor. 1.ay itibari ile proteinden nasıl zengin beslenmesi gerektiğinin eğitimi veriyoruz. Az porsiyonlarla günlük besin ihtiyaçlarını nasıl karşılayabileceklerini anlatıyoruz. Böylelikle belirli bir süre sonra hastanın kendi yeme alışkanlığını oluşuyor ve hayat kalitesi artmış oluyor.
Kahvaltı Önerileri
Haşlanmış yumurta beyazına başlanır. Kaliteli besin değeri bulunduğu için yumurta çok tercih edilir. Haşlanmış yumurta beyazını yedikten sonra bireyler ımız aç olma hissi devam eder ise, bir miktar süzme beyaz peynir ya da light krem peynir ile kahvaltılarını tamamlayabilirler. Kahvaltıda kesinlikle domates, salatalık gibi mevsim sebzelerinden tüketmemeleri gerekmektedir. Çünkü bu dönemde mideler henüz çiğ besinleri hazmetmek için hazır değil.
Ara Öğün Önerileri
Sulu diyeti döneminden sonra Yeme sürecinde artan vitamin mineral ihtiyacını karşılaması amacı ile meyve tüketilmesini önerilmektedir. Bu meyvelerde portakal mandalina, greyfurt gibi asitli gıdalardan olmamalıdır. Elma, armut gibi mevsim meyveleri kabuğu soyularak tercih edilebilir. Bu diyeti döneminde yediğiniz tüm gıdaları blenderize edilebilir. Ama bireyler ın büyük çoğunluğu blenderizenin görünümünden hoşnut olmadığı için yiyecekleri gıdaları çatalla iyice ezip ağızlarında iyice çiğneyip tüketebilirler. Böylelikle bireyler ımıza kazandırmak istediğimiz iyice çiğneme alışkanlığı içinde bir başlangıç yapmış olurlar. Ara Öğünlerde bu meyveyi ayrı da tüketebilirler veya meyveli yoğurt şeklinde tüketebilirler. Meyveli yoğurtu kendileri yapmaları daha çok tercih edilir. Hazır meyveli yoğurtların şeker oranı çok yüksektir. Birde ara öğünlerde süt veya ayran gibi besin içeriği yüksek sıvılarda tercih edilebilir.
İyice Çiğnemek Neden Önemlidir?
Küçülen organ hacminden dolayı, ağrı, kramp, bulantı ve kusma ve hazımsızlık gibi problemleri yaşamaması adına iyice çiğnemek çok önemlidir. Çoğu şişmanlık grubunda yer alan kişi hızlı yemek yediği için ve böylelikle doygunluk hissine geç ulaştıkları için zaten çoğu insan kilo alıyor. Önemli olan olarak sağlığı yeme alışkanlığı kazandırmak için operasyondan hemen sonra bu alışkanlıkları günlük yaşantılarının içerisine monte edebilmektir.
Öğle ve Akşam Yemekleri
Et ve tavuk suyu dışında tanesiz çorba içimine müsaade edilir. Ancak bu tanesiz çorbalar pirinçli, kremalı, unlu tanesiz çorbalar olmamalıdır. Bu dönemde günlük alınan besin değeri önemli olduğu için bu çorbalara ekstra olarak et ve tavuk suyu ilave etmeli ve yumurta akı eklenmelidir. Günlük alınması gereken gıda ihtiyacı çok fazla proteinle karşılanmadığı için bireyler ımızın tavuk, balık, sebze, et ve köfte tüketmelerini öneriyoruz. Etin sindirimi zor olduğu için tavuğu, balığı ve sebzeyi sindirimini iyice tolere ettiğinden emin olduktan sonra kırmızı et tercihi denenmelidir.
NOT: İkinci 15 günlük diyeti dönemi sulu besin ile katı diyeti dönemi arasında bir ara dönem olduğu için tercih edilenler yiyeceklerin kulak memesi kıvamında yani yumuşak olmasına özen gösterilmelidir. Sebze yemeklerinin proteinini artırmak için; içerisine kıyma veya tavuk ilave edilebilir veya üzerine yumurta kırabilirsiniz. Tavuğunda göğüs gibi sert kısımları yerine but gibi daha yumuşak kısımları tercih edilmelidir. Yapılan yemeklere salça baharat, yağ ve limon konulmamalıdır.
İlk etapta bir parça avuç içi büyüklüğünde tavuk tercih edildiğinde tavuk eti en az 10-15 parçaya bölünmeli ve bir parçası alınıp iyice çiğnendikten sonra sindiriminin tolere edildiğinden emin olunduktan sonra ikinci parça alınmalıdır. Öğle ve akşam yemekleri için en az yarım saat ile 45 dk. arasında zaman ayrılmalıdır. Nişasta içeriğinden dolayı patates püresi zayıflamayı yavaşlattığı için çok önerilmemektedir. Canı çeken bireyler ımız nadiren de olsa içerisine lor ve çökelek peyniri ekleyerek besin değerini artırarak tüketimini gerçekleştirebilirler. Günde en az 1,5 - 2 litre sulu gıda tüketimi gerçekleştirilmektedir. İlk etapta bir parça avuç içi büyüklüğünde tavuk tercih edildiğinde tavuk eti en az 10-15 parçaya bölünmeli ve bir parçası alınıp iyice çiğnendikten sonra sindiriminin tolere edildiğinden emin olunduktan sonra ikinci parça alınmalıdır. Öğle ve akşam yemekleri için en az yarım saat ile 45 dk. arasında zaman ayrılmalıdır. Nişasta içeriğinden dolayı patates püresi zayıflamayı yavaşlattığı için çok önerilmemektedir. Canı çeken bireyler ımız nadiren de olsa içerisine lor ve çökelek peyniri ekleyerek besin değerini artırarak tüketimini gerçekleştirebilirler.
Çorba
Et ve Tavuk Suyunu Rahat Tüketmek İçin Ne Yapmalı
İçerisine mevsim sebzelerinden ilave edilebilir. Bir miktar erişte de kullanılabilir. Üzerinden yağını alınız, mutlaka yağsız olmasına dikkat ediniz. Et ve tavuk suyunu süzüp, pür ve berrak bir şekilde tüketiniz. Bunun amacı et ve tavuk suyunu tatlandırmak ve yiyeceğinizi daha keyifli bir hale dönüştürmek. Bu dönem sağlığı yaşam anahtarını sizlere verecektir. İlk 15 günlük dönemde porsiyonlar küçüleceği için sıkı bir alışma dönemi olarak görülebilir.
Püre Tarifleri
Et ve tavuk suyu dışında çorba içimine müsade edilir. Ancak bu çorbalar pirinçli, kremalı, unlu çorbalar olmamalı mıdır? Evet. Bu dönemde günlük alınan besin değeri önemli olduğu için bu çorbalara ekstra olarak et ve tavuk suyu ilave etmeli ve yumurta akı eklenmelidir. Günlük alınması gereken gıda ihtiyacı çok fazla proteinle karşılanmadığı için bireyler ımızın tavuk, balık, sebze, et ve köfte tüketmelerini öneriyoruz. Etin sindirimi zor olduğu için tavuğu, balığı ve sebzeyi sindirimini iyice tolere ettiğinden emin olduktan sonra kırmızı et tercihi denenmelidir. Bu gıdalar ya blenderize dilmeli ya da iyice pişirildikten sonra çatalla iyice ezilip ağızda iyice çiğnendikten sonra yutulmalıdır.
İkinci 15 günlük diyeti dönemi sulu besin ile katı diyeti dönemi arasında bir ara dönem olduğu için tercih edilenler yiyeceklerin kulak memesi kıvamında yani yumuşak olmasına özen gösterilmelidir. Sebze yemeklerinin proteinini artırmak için; içerisine kıyma veya tavuk ilave edilebilir veya üzerine yumurta kırabilirsiniz. Tavuğunda göğüs gibi sert kısımları yerine but gibi daha yumuşak kısımları tercih edilmelidir. Yapılan yemeklere salça baharat, yağ ve limon konulmamalıdır.
İlk Ay - 30 Gün Sonrası (Katı Dönemi)
1. ay itibari ile bireyler katı diyeti dönemine başlarlar. Bu dönemde blenderize edip tükettikleri gıdaları direkt olarak tüketebilirler. Bu dönemde bireyler masaya oturduklarında ilk lokmalarının ve son lokmalarının protein olmasını önerilir. Unutulmamalı mıdır ki protein vücutta yağ yakıyor, karbonhidrat ise vücutta depolanıyor. Yani zayıflamayı yavaşlatıyor. 1. ayda diyeti programları tamamen değişmemekle beraber alternatif gıdalara yönlenilerek programlar hazırlanır. 2017 yılına girildiğinde görüyoruz ki küçültme ameliyatı gerçekleştiren ekipler ve hastaneler artık ameliyattan sonraki dönemde beslenme ve psikolojik destek süreçlerine önem vermektedir. Ameliyat ne kadar önemli ise ameliyattan sonraki dönemde diyetisyen (dyt.) ve doktorun (dr.) vereceği öneriler bir o kadar önemlidir.