Tuvalet Eğitimi

Bir çocuğun kazanacağı en önemli becerilerinden biri de tuvaleti başarılı ve bağımsız bir şekilde kullanabilmektir. Gerek bedensel gelişiminin gerekse bilişsel gelişiminin takibinde önemli bir basamak olarak kabul edilir. Ebeveynleri korkutan bir süreç gibi görünse de, iyi yönetildiği takdirde, aile çocuk ilişkisini olumlu etkileyen önemli bir egemenlik basamağıdır.

Tuvalet eğitimine ne zaman başlanacağı çocuğa özgü olup bireysel farklıklar gösterebilir. Yeterli zihinsel ve bedensel gelişim olmadan, bu alışkanlık gerçekleşemez. Genellikle sağlıklı çocuklar 24-36 ay arasında fiziksel olarak tuvalet eğitimine hazır sayılırlar. Fiziksel gelişim için takip etmemiz gereken en önemli işaret; 2-3 saatlik bir süre bezinin kuru kalmasıdır. Bu durum bize çocuğun artık mesane kontrolünün geliştiğini gösterir. Ayrıca basit kıyafetlerini bağımsız giyinip çıkarabilmesi için yaşından beklediğimiz ince ve kaba motor gelişimini yakalamış olması gerekmektedir.

Ebeveyn olarak eğitime başlamak için takip etmemiz gereken diğer bulgular; çocuğun tuvaleti geldiğini bacaklarını sıkma veya yerinde zıplama gibi işaretlerle ifade etmeye başlaması, tuvalet ihtiyacı için saklanması, pozisyon alması, bezi kirlendiği zaman bundan rahatsızlık duymasıdır.

Çocuğunuz basit komutları anlayıp yerine getirebiliyorsa, ihtiyaçlarını kelimelerle ifade ediyorsa, mekan algısı gelişmişse, yani odaları biliyor ve farlılıklarını ayırt edebiliyorsa, beden algısı tamamlanmışsa tuvalet eğitimine başlayabilirsiniz.

İstisnalar olsa bile tuvalet kontrolu hemen kazanılabilecek bir beceri değildir. Bu becerinin kazanılması çocuktan çocuğa değişiklik gösterir, kaynaklarda çocuğun çişini söylemesinin 5 yaşına kadar, kakasını söylemesinin 4 yaşına kadar beklenilmesi yazsa da 3.yaşta tuvalet eğitimi tamamlanmış olmalıdır.

Tuvalet eğitimine başlamak için doğru vaktin geldiğini gözlemlediyseniz ilk yapmanız gereken rahat, sabırlı, hoşgörülü ve teşvik edici olmaktır. Akıldan çıkarılmaması gereken şey, en nihayetinde çocuğunuzun bu beceriyi kazanacağı olmalıdır. Bazen iyi bazen kötü olacaktır, hallettik artık dediğiniz noktada kötü bir sürprizle karşılaşabilirsiniz, her defasında sabırlı olmalı, çocuğunuzu teşvik etmelisiniz. Bir iki haftalık denemede çocuğunuz hiçbir şekilde uyum sağlamıyor, çok tepki gösteriyorsa onunla inatlaşmayın, ara verin.

Çocuğunuzun rahat edeceği ve onun seçeceği bir lazımlıkla başlamak iyi olur. İlk etapta kolay ulaşabileceği bir yerde bulundurun, daha sonra banyoya veya tuvalete alın.

Çocuklar tuvaletlerini uzun tutamayacakları için kolay giyilir çıkarılır kıyafetler tercih edin, gittiğiniz her yerde önce tuvaletin yerini beraber öğrenin, ‘tuvaletin geldiğinde burayı rahatlıkla kullanabiliriz’ mesajını verin. Ne kadar yorulsanız da bu süreçte tekrar bez kullanmayın.

Motivasyonunu artırmak için her girişimini ve başarısını övün, vereceğiniz en güzel ödül ‘aferin!’ dir. Yaptığı şeyden onu utandıracak veya korkutacak şeyler söylemeyin. Evdeki diğer bakım verenlerle ortak tavır sergileyin, çocuğun kafasını karıştırmadan rehberlik yapmaya çalışın.

Evde bir değişiklik varsa -yeni bebek, yeni ev, kayıp- tuvalet eğitiminde acele etmeyin, eğitimi bir süre erteleyebilirsiniz.