Tuza Dikkat!

Aranızda yemeğin tadına bile bakmadan tuz atanlar var mı? Neredeyse herkesin kendini eleştirmeye başladığını duyar gibiyim. Birçoğumuz bu davranışı yapıyoruz ne yazık ki. Sağlıksız yaşam alışkanlıklarımızın belki de en önemlilerinden biri gerekenin üç katı kadar tuz kullanılıyor olmasıdır.

Tuzun gerekenden kat kat fazlası kadar kullanılıyor olması kronik hastalıklara davetiye çıkarmaktadır. Ülkemizdeki ölümlerin tam %79’u da bu kronik hastalıklar (Kalp hastalıkları, Hipertansiyon, Şeker Hastalığı gibi) nedeniyle oluşmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü; kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları başta olmak üzere obezite, diyabet ve bazı kanser türlerinden korunmak ve kemik sağlığını olumsuz etkilememek amacıyla günlük olarak tüketilmesi gereken tuz miktarını günde 5 gramdan az olarak önermektedir. Oysaki ülkemizde günlük tuz alımı ortalama kişi başı yaklaşık olarak 15 gramdır.

Tuz tüketimini azaltmak amacıyla hem ülke olarak tuzu azaltma politikaları geliştirilmelidir hem de bireyler tuz tüketimini azaltmalılardır. Sağlık Bakanlığı 2011 yılından beri ‘Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programı’nı yürütmektedir. Bu program dahilinde ekmeklerin tuz oranı düşürülmüştür, okul kantinlerinde tuz içeriği yüksek cips gibi ürünlerin satışı yasaklanmıştır, yemek masalarında tuzun bulunmaması paket ile istenildiğinde ilave edilmesi önerilmiştir. 11–17 Mart Dünya Tuza Dikkat Hastası olarak kutlanmaktadır.

5 gram/gün tuz yaklaşık tepeleme 1 çay kaşığı tuza eşittir. 

Tuzu azaltmak için tavsiyeler;

• Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklemeyin. 

• Sodyumu azaltılmış tuz kullanın. 

• Sofrada tuzluk kullanmamakla tuz alımı %15 oranında azaltılabilmektedir. 

• Taze ve tuz eklenmemiş besinleri tercih edin.

• Tuz içeriği yüksek olan salamura besinleri (zeytin, peynir,turşu gibi) ve konserve besinleri daha az tüketin. 

• Daha fazla taze meyve sebze tüketerek ihtiyacınız olan sodyum, potasyum gibi mineralleri bu besinlerden alın. 

• Salam, sosis gibi işlenmiş hazır gıdaları sık tüketmeyin.  

• Satın aldığınız hazır besinlerin etiketlerini mutlaka okuyun, tuzu az olanı tercih edin. 

• Yemeğinizin lezzetini artırmak için tuz yerine kokulu bitkileri-mercanköşk, maydanoz, nane, kekik, rezene, fesleğen, limon ve biberiye-, baharatları, tuzu azaltılmış soya sosu, hardal gibi sosları kullanın.

• Ev salçası kullanıyorsanız, yemeklerinize ilave tuz eklemeyin. 

• Hazır et, tavuk sularının, hazır çorbaların içerisinde de fazladan sodyum bulunduğunu unutmayın.

• Atıştırmalık olarak cips, tuzlu kuruyemiş yerine kuru meyve tercih edilmelidir. 

• Ev dışında yemek yiyorsanız az tuzlu besinleri tercih edin. 

• Restaurantta garsondan salatanızın sosunu ve tuzunu atmadan getirmesini rica edin. 

• Bol su içilmelidir, şişe ve maden sularının sodyum içeriği etiketten kontrol edilmelidir.