Üroloji Hangi Kanserlerle İlgilenir?
Yazar Ömer Demir • Ürolog • 27 Eylül 2020 • Yorumlar:
Üroloji, erkek ve kadının idrar yolları ve organları ile erkek üreme organlarının yapısı ve hastalıkları ile ilgilenen cerrahi tıp bilimidir. Ayrıca böbreküstü bezlerinin cerrahi tedavisi de ürolojinin alanına girer. Üroloji bölümü erkek ve kadınlarda üriner sisteminin organları olan böbrek, idrar kanalı (üreter) ve mesane gibi organların ve böbrek üstü bezinden kaynaklanan kanserlerin tanı ve tedavileriyle ilgilenir. Ayrıca erkeklerde prostat, penis ve testislerden kaynaklanan kanserlerin tanı ve tedavileriyle ilgilenir. Üroloji bölümünün ilgi alanına giren kanserler şunlardır:
Böbrek kanserleri
Tedavi şekli hastalığın evresine ve hastaya ait özelliklere bağlıdır. Böbrekte sınırlı (lokalize) kanserin tedavisi genellikle sadece tümörün (parsiyel nefrektomi) veya böbreğin tümörle (radikal nefrektomi) birlikte çıkarılmasını içeren ameliyattır. Çapı 7 cm'den küçük lokalize tümörü olan hastalar için (mümkün olduğunda) parsiyel nefrektomi birinci basamak kabul edilir. Lokalize böbrek tümöründe uygulanabilecek cerrahi yöntemler açık veya laparoskopik ameliyat tekniğiyle yapılabilir.
İdrar yolları (renal pelvis, üreter) kanserleri
Mesane kanseri
Mesane tümörlerinin %75-80’i ilk başvuruda erken evrede karşımıza çıkmaktadır. Mesane tümörü hastalarının ana başvuru semptomu kanlı idrar yapmadır. Kanlı idrar genellikle ağrısız ve aralıklı olarak görülür. Kanlı idrar ile başvuran ve mesane tümöründen şüphelenilen durumlarda hastaya öncelikle karın ultrasonografisi yapılır.
Mesane tümörü tespit edilen her hastada tanısal yaklaşım ve tedavinin ilk basamağı olarak mutlaka sistoskopi eşliğinde mesaneye girilerek tümörlerin çeşitli yöntemler ile kazınması ve yakılması gereklidir. Transüretral rezeksiyon (TUR) yöntemi ile kazınan tümörler patoloji laboratuvarında incelemeye tabii tutulur ve tümörünü tipi, idrar kesesi duvarında ilerleme derecesi ve eşlik eden diğer bulgular raporlanır.
İnvazif mesane tümörlerinde (Kas tabakası içine ilerlemiş) standart tedavi Radikal Sistektomi ile birlikte Üriner Diversiyon ameliyatıdır.
Metastatik mesane tümörlerinde (Vücut içinde diğer doku ve organlara sıçramış olan) ise kemoterapi uygulamaları ve uygun hastalarda akıllı ilaç uygulamaları yapılabilmektedir.
Böbreküstü bezi kanserleri
Prostat kanseri
Prostat kanseri, erkeklerde en sık rastlanan kanser türüdür. Kanser sebepli ölümlerde ise ikinci sırada yer alır. Prostat kanserinden şüphelenmemizi sağlayan en önemli bulgular PSA testi sonucunda ısrarla normal değerlerin üzerinde sonuçlar görmemiz ve/veya parmakla rektal muayenede şüpheli bulgular elde etmemizdir.
Prostat kanserinden şüphelenildiği durumlarda tanı için uygulanan standart yöntem prostat biyopsisidir. Prostat biyopsisi sonucunda alınan parçalar patoloji uzmanları tarafından kanser varlığı açısından incelenerek sonuca ulaşılır.
Prostat kanserinde tedavi seçenekleri hastalığın tanı anında hangi evrede olduğu ile belirlenir. Erken evrede teşhis edilmiş prostat kanserinde kanser kontrolü ve hastanın sağkalımı açısından öncelikle hastalara prostat kanseri ameliyatı (radikal prostatektomi) önerilmektedir. Hasta ile ilişkili faktörler gözönünde bulundurularak önerilebilecek diğer tedavi seçenekleri ise çeşitli izlem protokolleri ve radyoterapidir. İleri evre (Metastaz yapmış prostat kanseri) hastalarda sıralı hormonal tedaviler ve çeşitli kemoterapi protokolleri ile hastalar takip edilmekte ve diğer kanser türleri ile kıyaslandığında kanser hastaları görece daha uzun süre sağkalıma sahip olabilmektedir.
Testis kanseri
Testis kanseri, testisten kaynaklanan ve 15-44 yaş arası erkeklerde en sık görülen kanserdir. Ancak testis kanseri nadiren ergenlikten önce de ortaya çıkabilir. Testis kanserinin en yaygın ilk fark edilen belirtisi, testiste gelişen ağrısız yumrudur. Yumru genellikle ağrısızdır, ancak bazı insanlar etkilenen testisten gelen bir miktar ağrı veya rahatsızlık fark eder. Testislerde şişlik veya yumru fark edildiğinde erken tanının konulabilmesi için mümkün olan en kısa sürede doktora başvurulması gereklidir. Testisin muayene edilmesi ve sonrasında yapılacak ultrason tetkiki tanıyı doğrulayacaktır. Kanser teşhisi konulursa, etkilenen testisin ameliyatla alınması gerekir. Kasık bölgesinden kitlenin büyüklüğüne göre değişen boyutta yapılan bir kesi ile testis alınır. Bazı özel durumlarda ve testisteki kitle çok küçük olduğunda testisin sağlam kısmı korunarak sadece tümör (parsiyel orşiektomi) alınabilir.
Sonrasında uygulanacak takip ve tedavi yöntemi testis tümörünün patolojik tipine ve hastalığın evresine göre planlanır.
Penis kanseri