Uyku Apne Sendromu (Uykuda Solunum Durması Hastalığı)

Uyku sırasında solunumun durmasına apne (10 saniye ve üzeri) denir. Gece boyunca saatteki ortalamasına bakarak da OSAS tanısı ve derecelendirilmesi yapılabilir. Toplumda sıklığı %1-4 arasındadır. Erkeklerde, kısa-kalın boyunlularda, yaşı ileri olanlarda, dili büyük ve obez kişilerde ve ailesel yatkınlığı olanlarda daha sıktır.

Öyküde tanıklı apne, gündüz aşırı uyku hali ve horlama varlığı önemli bulgulardır, ama bunun yanında kesin tanı için polisomnografi denilen ve uyku sırasında solunum kaslarının, karın hareketlerinin, hava akımının, gözlerin hareketlerinin ve beynin elektriksel aktivitelerinin ölçüldüğü özel bir test gerekir. Apne –hipopne indeksi (AHI) ile tanı konulur ve derecelendirilir.

Hafif olgular zayıflama, sırt üstü yatmama, ağız içi bazı uygulamalar veya burun spreylerinden fayda görürken, bu indeksin 15’in üstünde olduğu olgularda CPAP veya APAP gibi basınçlı hava veren ve solunum yollarını açık tutmaya yarayan kompresörlü cihazlar kullanmak gerekir. Sigara, alkol ve uyku ilaçlarından uzak durmak da bu hastalarda rahatlama sağlayabilir. OSAS konusundaki en önemli sorun, bu hastalığın yol açacağı solunum yetmezliği, kalp yetmezliği, hipertansiyon, inme, trafik kazaları, konsantrasyon yeteneğinde azalma veya sinirli – agresif kişilik gibi komplikasyonların gelişmesini engellemektir.

OSA'lı hastaların yapması gereken en önemli şey düzenli olarak bu cihazlarını kullanmak, kilo almamaya çalışmak ve uyuklama gibi şikayetleri arttığında en kısa zamanda kontrole gitmektir.

CPAP, BiPAP veya APAP cihazı kullanan hastaların belli aralıklarla cihaz ayarlarını kontrol ettirmesi, cihaz veya maske kullanımında karşılaştıkları sorunlar konusunda aydınlatılması gerekir. Örneğin sadece hastanın burnunun tıkanması, kilo alması veya maskenin yırtılması cihaz uyumunu ciddi oranda bozabilir, bunların gözden geçirilmesi ve uyumu bozan başka faktörlerin de araştırılması gerekir.