Uykusuzluk Kilo Aldırıyor!
Yazar Öykü Yıldırım • Diyetisyen • 22 Eylül 2020 • Yorumlar:
Uyku insan vücudu için oldukça önemli. Yapılan araştırmalar uyku süresinin 6 saatten az 11 saatten fazla olmaması gerektiğini gösteriyor.Kısa uyku süresinin enerji alımı ve enerji harcaması üzerinde etkili olduğu ayrıca vücutta önemli hormonlar olan leptin kortizol ve melatonin seviyelerinde değişime sebep olduğu gözlemlenmiştir. Melatonin ve büyüme hormonu uykuda sentezlenir ve çok önemlidir.Özellikle uykunun daha kaliteli olması için sessiz ve karanlık ortam gereklidir. Karanlıkta melatonin daha fazla salgılanmaktadır ve uyku öncesi kalori alımının kısıtlanması özellikle aç uyumak melatonin seviyesinin yükselmesine sebep olmuştur. Melatonin salgısının yükselmesi ile daha geç yaşlanma ,metabolizma hızının ise arttığı görülmüştür.Obezitenin yaygınlaşmasında düzensiz uyku ve uyku süresinin büyük etken olduğu bilinmektedir.Kısıtlanmış uyku süresi enerji alımını arttırmış ve enerji harcamasını azaltmıştır.Yapılan bir araştırma günde 8 saat uyuyanların 5 saat uyuyanlara göre %56 oranında daha fazla yağ kaybettikleri ortaya koymuştur.Ayrıca günde 5 saatten az uyuyanların,normal uyku süresini tamamlayanlara göre günde ortalama 300 kalori fazla aldığı da bilinmektedir.Uykusuzluk iştah dengesini de olumsuz yönde etkilemektedir.Yeterli uyumayanların tatlı besinlere daha fazla ihtiyaç duydukları belirtilmektedir.Leptin(açlık) ve ghrelin(tokluk) hormonları kişi uykusuz kaldığında ghrelin azalmakta,leptin artmaktadır.Ghrelin hormonu arttığında beyindeki doygunluk merkezini uyararak açlık hissini önlemektedir.Uykusuz kalındığında ghrelin azalmakta,leptin artmaktadır.Leptin artınca kandaki şeker seviyesi düşerek kişi daha çok yeme ihtiyacı hissetmekte ve yine ghrelin azalınca da daha çok yemek yenmektedir. Uykusuz kalındığında vücut stres yapar ve kortizol hormonu yükselir kortizol seviyesinin yükselmesi ile iştahınız artabilir.Yetersiz uyumak ayrıca vücudun insüline karşı daha dirençli hale gelmesine ve şeker metabolizmasının bozulmasına yol açıyor.Vücutta insülin direncinin artması,vücudu daha fazla insülin salgılamaya yöneltip Tip-2 diyabet hastası olmaya teşvik ediyor ve salgılanan fazla insülin göbek bölgesinde yağlanmaya sebep oluyor.Bir araştırma günde 5 saatten daha az uyuyanların şeker hastalığına yakalanma risklerinin daha fazla olduğunu gösteriyor.Kaliteli bir uyku için gündüz uykusuna yatılmamalı,kafein tüketiminde dikkat edilmeli,yatağa çok tok karınla girilmemeli,sessiz ve karanlık bir ortam tercih edilmelidir.