Vajinal Yanma

Vajinal yanma, kadın hayatının herhangi bir döneminde ortaya çıkabilen ve yaşam kalitesini düşüren jinekolojik sorunlar arasında yer alıyor. En sık nedeni ise vajinal enfeksiyonlar olarak karşımıza çıkıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Ulviye Hanlı, vajinal yanma hakkında bilgi verdi.

Vajinal yanma nedir?

En sık neden vajinal enfeksiyonlardır. Vajinit, vajinal iltihaplanma veya normal vajinal floradaki değişikliklerin neden olduğu vajina bozukluklarının genel adıdır. Şikayetler vajinal akıntı, vajinal yanma, batma hissi, koku, kaşıntı gibi rahatsızlıkları içerir.

Vajinal yanma neden olur?

Vajinit genellikle enfeksiyöz ajanların sonucudur. En yaygın enfeksiyonlar, bakteriyel vajinoz, Candida vulvovaginitis ve trichomoniasisdir ve enfeksiyonların yüzde 90'ından fazlasını oluşturur. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar gonore ( bel soğukluğu) , klamidya ve mikoplazmadan kaynaklanan servisit, genital uçuk ( herpes)  de vajinal akıntı-vajinal yanma batma ile ortaya çıkabilir.

Enfeksiyöz olmayan nedenler arasında genellikle menopoz sonrası kadınlarda vajinal atrofi-mukozalarda östrojen hormonu eksikliğine bağlı incelme, yabancı cisim (örneğin tutulan tampon veya kondom), irritanlar ve alerjenler örneğin vajinal Ph değerini florayı bozan vajinal yıkamalar veya duşlar, günlük pedler, kondom alerjisi ve bazı sistemik tıbbi bozukluklar (örneğin; romatoid artrit ve sistemik lupus, sedef hastalığı, egzama) sayılabilir.

Vajinal yanma belirtileri nelerdir?

Vajiniti olan kadınlar tipik olarak aşağıdaki spesifik olmayan vulvovajinal semptomlardan bir veya daha fazlasıyla başvurur:

Vajinal akıntının hacminde, renginde veya kokusunda değişiklik

Kaşıntı

Yanma

Tahriş

Kızarıklık

İlişkide ağrı acı

Lekelenme

İdrarda yanma

Kandida vulvovajinit semptomları genellikle adet öncesi dönemde ortaya çıkarken, trikomoniyaz ve bakteriyel vaginozis semptomları genellikle adet dönemi sırasında veya hemen sonrasında ortaya çıkar. Cinsel ilişkiden hemen sonra gelişen semptomlar cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları (CYBE) düşündürür. 

Düşük östrojen seviyeleri de vajinit semptomları ile kendini gösterebilir. Diğer semptomları arasında vajinal kuruluk ve cinsel ilişki sırasında ağrı bulunur. Menopozdaki kadınlara ek olarak, doğum sonrası, emziren veya antiöstrojenik ilaçlar kullanan kadınlarda da östrojen seviyelerindeki düşüklüğe bağlı vajinal yanma batma sızı gibi şikayetler izlenebilir Yine bazı kadınlar doğum kontrol hapı kullanımına bağlı olarak nispeten düşük östrojen seviyeleri geliştirir ve benzer şikayetler izlenir.

Vajinal yanma tanısı nasıl konulur?

Vajinal şikayetleri olan tüm kadınların hekim kontrolüne başvurması uygun olur,  fizik muayene ve bazı laboratuvar çalışmaları yapılmalıdır. Fizik muayene ile enfeksiyonun derecesi,  vajinal akıntının özellikleri ve genital bölgede lezyon veya yabancı cisim varlığı değerlendirilir.

Vajinal yanma tedavisi nasıldır?

Enfeksiyon düşünülüyorsa etken belirlenip hap, fitil veya krem şeklinde antimikrobiyal tedavi düzenlenir. Fizik muayenede vulvovajinal atrofi mukozal incelme saptanırsa topikal tedaviye başlanır. Bir enfeksiyon da mevcutsa, vajinal enfeksiyon tedavi edildikten sonra topikal vajinal östrojen tedavisi (krem, tablet veya fitil) veya hormonal olmayan vajinal nemlendiriciler başlatılabilir.

Sıkça sorulan sorular

Vajinal yanma alerjik mi?

Vajinal yanma hissi bazen kişinin alerjik durumlarına bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Çok nadir olarak gözlemlense de lateks ve sentetik maddelere karşı olan alerji veya vajinayı tahriş edici kimyasal maddelerin kullanılması sonucunda vajinada yanma gelişebilir. Bu gibi durumlarda kullanılan maddelerin bırakılması, yanma hissinin ortadan kalmasına yardımcı olacaktır.

Vajinal yanma nasıl geçer?

Vajinal yanma batma şeklinde şikayetleri olan kadınların mümkünse doktor kontrolü sonrası uygun tedaviye başlamaları ve genel perine hijyen kurallarına dikkat etmeleri önemlidir. Vajinal normal florayı tekrar restore etmek için dış genitali sadece su ile yıkamak, vajinanın Ph değerini değiştirebilecek krem, sabun, köpük, sprey, mendil gibi kimyasal ürünlerden uzak durmak, mümkünse hiç günlük ped kullanmamak, iç çamaşırlarını her gün değiştirmek, sentetik iç çamaşırları yerine pamuklu iç çamaşırlarını tercih etmek, çok dar pantolon tayt gibi giysilerden uzak durmak, karbonhidrat tatlı türevi yiyeceklerden uzak durmak, kan şekeri kontrolü ve bol su tüketmek önemlidir.