VARİKOSEL
Yazar Kadir Vehbi Baykal • Çocuk Üroloğu, Ürolog • 18 Kasım 2016 • Yorumlar:
Varikosel testis yanında veya yukarısında genişlemiş venler (toplar damar) topluluğudur. Etkilenen venler spermatik kord içinde yer alan venlerdir. Spermatik kord testisleri karın içine bağlayan ve testislerin arteri , venleri , lenfatiklerini ve sperm taşıyan vaz deferensi içeren tüplerdir. Spermatik kord daki bu venler normal kişilerde fark edilemezler ancak varikosel oluşumunda elle muayene ile hissedilir veya çok ileri vakalarda gözle bile görülebilirler. Bacaktaki varislerin benzeri bir durum denebilir.
Varikosel oldukça sık rastlanan bir durum olup her 7 erkekten birinde ve sıklıkla 15-25 yaş arasında ortaya çıkar. Sıklıkla sol taraftadır , daha az olarak iki taraflı ve çok nadiren sadece sağ da görülebilir.
Semptomlar: Varikoselin sıklıkla bir semptomu yoktur , az olarak ağrı yapabilir. Ağrı keskin bir ağrıdan künt bir rahatsızlığa değişen derecelerde olabilir. Uzun süre ayakta durmak veya ağır fizik aktivite ile veya günün ilerleyen saatlerinde ağrı artabilir ve sırtüstü yatınca sıklıkla rahatlar. Semptomsuz vakalar rutin fizik muayenede veya kısırlık araştırması sırasında farkedilir.
Varikosel ne sorun yaratır:
Çalışmalar göstermiştirki varikosel olan erkeklerde infertilite ( kısırlık) varikosel olmayan erkeklere göre daha yüksek oranda görülmektedir. Ancak birçok varikoselli kişide infertil değildir. Bunun nedeni tam bilinmemekle birlikte genişleyen damarlarda biriken kan testislerde ısı artımına yol açarak sperm yapımında yetersizliğe, hareket azlığına ve şekil bozukluğuna yol açabileceği öne sürülmektedir.
Varikosel gelişme çağında ortaya çıkarsa testislerin gelişmesini etkileyerek testislerin normalde beklenenden küçük kalmasına yol açabilmektedir.
Varikosel için özel bir test gereklimidir: Sıklıkla genç erkeklerde görülen varikoselde özel bir teste gerek yoktur.doktor fizik muayenesi ile kolayca tanı konur. İnfertilite araştırmasınde ise sperm kalitesini değerlendirmek açısından spermiogram (Meni testi ) yapılması uygun olur. Bazı özel durumlarda özellikle varikosel 40 yaş sonrası ortaya çıkıyorsa veya sadece sağda belirgin varikosel varsa olası bir karın içi kitle ( örneğin böbrek tümörü vb..) açısında araştırma gerekebilir.
Tedavi : Varikosel ağrı gibi bir semptom veya infertilite gibi bir problem oluşturmuyorsa tedavi gerekli değildir. Hafif ağrılarda suspansuvar tipi destekleyiciler yarar sağlayabilir. Ağrı sık ve çok rahatsız ediciyse, sperm kalitesinde bozulmalar ve buna bağlı infertilite sorunu varsa operasyon yapılabilir. Ayrıca ergenlik çağı varikoselleride yakın takip edilmeli ve testis gelişiminde sorun yaşanıyorsa yine opersyon yapılmalıdır.
Sadece doppler ultrasonografi ile tesbit edilen elle muayenede saptanamayan varikosellerin ameliyat edilmesinin bir yararı yoktur. Varikosel operasyonu acil değildir elektif şartlarda yapılabilir.
Varikosel operasyonunda yapılan kasık bölgesinden girilerek spermatik kord içinde yer alan tüm venlerin ( toplar damarların) testis arter ve lenfatikleri korunarak bağlanmasıdır. Optik büyütme veya mikroskop altında yapılması başarı şansını artırır , komplikasyon oranını azaltır.
Varikosel operasyonu infertiliteyi kesinlikle ortadan kaldırırmı sorusunun cevabı “muhtemelen hayır”dır . Varikosel operasyonu sperm sayı ve kalitesini artırabilir ve buda gebelik şansını artırabilir. Ama hiçbir zaman kesin bir tedavi sağlar denemez.
Varikosel operasyonunun komplikasyonları enfeksiyon, hidrosel ( testislerin etrafında su toplanması) ve varikoselin tekrarlaması olabilir.