Varis Hakkında 7 Bilgi

Varis günümüzde oldukça sık karşılaşılan ancak riskleri pek fazla bilinmeyen, daha çok estetik kaygılar nedeni ile söz konusu edilen bir hastalıktır. Ancak bacakta ciddi yaralar açılmasına ve hatta bacağın çeşitli seviyelerden kaybına dahi yol açabilecek olan bu toplardamar hastalığını ciddiye almak gerekmektedir. Erken evrelerde yakalandığında tedavisi kolay ve ilerlemesini engellemek mümkün olan bu hastalıkla ilgili ve bu hastalığın etkilediği toplardamarlarla ilgili merak edilenleri 6 maddede açıklayacağım:

1. Bacak toplardamarlarında akım yerçekiminin tersi yönünde ve tamamen pasif bir şekilde gerçekleşir

Bu akımı sağlayan 2 temel faktör atardamarlardaki kanın itiş gücü ve kalbin emiş  gücüdür. Bunun dışında bacak kaslarının hareketi ile toplardamarlarda sağlanan sağma etkisi toplardamar akımına destek olan en önemli etkenlerden birisidir. Bu nedenle koşma, yürüme ve yüzme gibi sporlar, varisten koruyucu aktivitelerdir.

2. Varis sıklıkla bacaklarda karşılaşılan bir hastalıktır.

Varis hastalığı, toplardamarlardaki akımda bozulmalar ve toplardamar yapısındaki değişikliklerle birlikte meydana gelen genişlemelerle karakterize bir hastalıktır. Yerçekimi ve yüksek basınç, varis hastalığının gelişimindeki en önemli faktörlerdendir. Bu nedenle yerçekiminin en fazla etkilediği ve bu nedenle basıncın en yüksek olduğu bacak toplardamarları, süreçten en çok etkilenen damarlardır.

3. Bacaktaki toplardamar sistemi oldukça yaygındır.

Bacaklarda temel olarak 3 toplardamar sistemi bulunur. Bunlardan ilki derinde ve kaslar arasında yer alan, daha geniş  yapıdaki derin toplardamar sistemidir. İkinci sistem olan ve kaslarla cilt arasında bulunan sisteme yüzeyel venöz sistem adı verilir. Bu sistemdeki ana damarlardan biri olan safen veni, aynı zamanda koroner baypas ameliyatlarında, baypas için kullanılan bir damardır. Üçüncü ve son sistemse  bacağın çeşitli seviyelerinde derin sistem ile yüzeyel sistem arasında bağlantı kuran ve perforan venöz sistem olarak adlandırılan sistemdir. Her 3 sistem de varis hastalığından etkilenebilmektedir ve her 3 sistem için de farklı tedavi yöntemleri mevcuttur.  

4. Varislerde kapakçıklarda fonksiyon bozukluğu meydana gelir.

Normalde toplardamarların içinde kanın tek yönlü hareketini sağlayan kapakçıklar mevcuttur. Kan, yerçekiminin tersi yönünde bilekten kalbe doğru hareket etmektedir. Bu hareket sırasında damar içindeki kapakçıklar kanın yukarı doğru hareketi sırasında açılırlar, daha sonra kapanarak kanın geriye kaçmasını engellerler. Çeşitli sebeplerle bu kapakçıklarda meydana gelen yapısal veya fonksiyonel bozukluklar kanın geriye doğru kaçmasına ve zaman içinde varis hastalığının gelişmesine neden olur.

5. Karnın alt kısmındaki toplardamarlarda da varisleşmeler meydana gelebilir.

Karnın alt kısmındaki toplardamarlar da bacaklardan sonra yerçekiminden etkilenen ve varis gelişimi görülebilen damarlardır. Anal bölgede gelişen hemoroidler, erkeklerde testislerde görülen varikosel  ve kadınlardaki kasık ve alt karın toplardamarlarının varisleşmesi olarak tarif edilen pelvik konjesyon sendromu da temel de toplardamarlardaki varisleşme ile karakterize hastalıklardır.

6.  Gebelik toplardamar hastalıkları açısından önemli riskler oluşturur.

Gebelik hem bacak toplardamarlarında hem de karnın alt kısmında yer alan rahim, yumurtalık gibi organların kanını toplayan toplardamar sistemlerinde çeşitli sorunlara yol açabilir. Gebelik sırasında aylar içinde bebeğin büyümesine bağlı olarak karın içinde artan basınç ve bebeğin çeşitli bölgelerinin damarlara yaptığı direkt baskı, toplardamarlar da basıncın artışına, akımın bozulmasına ve kalıcı/geçici yapı bozukluklarının gelişmesine neden olur. Bu nedenle bilinen varis hastalığı olan kadınların ya da gebelik sırasında varisi düşündürebilecek şikayetleri (bacaklarda damar belirginleşmesi, bacak şişliği, bacak ağrısı gibi) olan anne adaylarının damar cerrahlarına başvurması gerekmektedir.  

Sağlıklı bir hafta dilerim