Varis Tedavisi
Yazar Mehmet Çakıcı • Kalp Ve Damar Cerrahı • 7 Haziran 2022 • Yorumlar:
Özellikle bacaklarda erken yorulma, şişlik ve ileri evrelerde iyileşmeyen yaralara sebebiyet veren varis veya venöz yetmezlik hastalığı tedavi edilebilir bir problemdir. Hastalığın gelişiminde genetik faktörler en önemli rolü oynarken, uzun süreli ayakta durmayı gerektiren meslek gruplarında, daha az spor yapan bireylerde daha sık görülmesi yaşam tarzının da önemli bir etken olduğunun göstergesidir. Hastalığın değişik aşamalarında tedavi yaklaşımı değişiklik göstermektedir. Erken evrelerde genellikle kompresyon çorapları, spor aktiviteleri ve birtakım veno-aktif ilaçların kullanımı yeterli olurken, ileri evrelerde genellikle girişimsel yöntemler gerekli olmaktadır. Varis gelişimdeki temel patoloji, yüzeyel toplardamarlarımızdaki basıncın olması gerektiğinden daha yüksek olmasıdır. Bu durumun en önemli sebebi, toplardamar içerisindeki kanın yerçekimini yenerek yukarıya, yani kalbe doğru ilerleyememesidir. Dolayısıyla, toplardamar içerisinde kalan kan basınç artışına yol açarak bacak toplardamarı ve yan dallarında çap artışına neden olur. Yüzeyel toplardamardaki bu çap artışı, zamanla damar içerisindeki kapakçık yapılarının çalışmasını da bozarak hastalığın daha hızlı ilerlemesine yol açmaktadır. Hastalığın geç dönemlerinde ise, damar içerisinde hapsolmuş kan pıhtılaşarak tıkanıklıklara ve ciddi komplikasyonlara yol açabilmektedir. Varis, vücudumuzdaki tüm toplardamarlarda görülebilir ancak en yaygın olarak, yer çekimine karşı en çok çalışmak zorunda olan, bacak toplardamarlarında görülür. Hastalığın erken döneminde görülen mavi-yeşil renkli kılcal damarlar hastalar için ciddi bir estetik problem oluşturmadığı sürece genellikle hastalar bu dönemde doktora başvurmamaktadırlar. Ancak, bu kılcal damarların yok edilmesi için uygulanan skleroterapi gibi estetik işlemlerin, kompresyon çorapları ve ilaç tedavisi gibi yöntemlerle desteklenmediği sürece nüksetme riskinin yüksek olduğu akılda tutulmalıdır. Çünkü, varis tedavisinde temel amaç toplardamar içerisindeki basıncın düşürülmesidir. Hastalığın, orta dereceli evrelerinde, özellikle uzun süreli ayakta durma veya uzun yolculuklar sonrası bacaklarda ve ayak bileği çevresinde şişme şikayeti görülebilmektedir. Hastalar bu durumu genellikle ‘çorap izinin belirgin olarak görülmesi’ olarak tarifler. Bu evrede hastalığın tespiti için mutlaka hekiminizin ultrason incelemesini gerçekleştirmesi gerekir. Ultrason incelemesi sonucuna göre değişik tedavi seçenekleri uygulanabilir. Hangi tedavinin uygulanacağına, hastanın şikayetlerinin yaşam kalitesini etkileme derecesine ve ultrason incelemesinde ölçülen damar çapı ve ‘kan geri kaçış oranına’ göre karar verilir. Hastalığın ileri evrelerinde, belirginleşen bacak ödemi ve bacak ağrısı en önemli şikayetlerdir. Bu dönemde, ana yüzeyel damar ve dallarında belirgin genişleme olduğu için ‘pake’ denilen ciltten kabarık damar yapıları gözle görülür hale gelmiştir. Pake yapıları içerisinde pıhtılaşma olması ve nadiren de olsa kanamalar bu dönemde görülebilen komplikasyonlardır. Yine bu evrede bozulmuş bacak dolaşımı nedeniyle özellikle ayak bileği çevresinde siyahi renk değişiklikleri ve kendiliğinden açılan ancak uzun sürede iyileşen yaralar görülebilir. Bu evrede hastanın profesyonel bir destek almaması çok daha vahim sonuçlara sebep olabilir. Cerrahi Tedavi Yöntemi Cerrahi tedavi yöntemleri açık ve kapalı yöntemler olarak kategorize edilebilir. Açık yöntemle varis cerrahisi (Stripping), hastalıklı olan yüzeyel toplardamarın ve yandallarının tamamen çıkarılması esasına dayanır. Bu teknikte, kasık ve diz bölgesinde yaklaşık 3-4 cm’lik kesiler yapılarak yüzeyel toplardamar bulunur ve hastalıklı bölge bağlanarak çıkarılır. Genişlemiş yandallar ise 1 cm’den küçük kesiler yapılarak bağlanır ve çıkarılır. Kapalı yöntem ile varis cerrahisinde, hastalıklı damar ultrason eşliğinde işaretlenir ve damar içerisinden ilerletilen bir kateter aracılığı ile damar kapatılır. Bu yöntem ile damarı kapatmak için laser, yapıştırıcı ve radyofrekans gibi değişik uygulamalar kullanılabilir.